ماریو بارگاس یوسا کیست؟
ماریو بارگاس یوسا که نام کامل او «خورخه ماریو پدرو بارگاس یوسا» است نویسندهای اسپانیایی اهل کشور پرو است. این نویسنده در طول زندگی به کارهایی مانند مقالهنویسی، داستاننویسی، روزنامهنگاری و سیاست پرداخته است. یوسا یکی از شاخصترین نویسندگان آمریکای جنوبی است که هماکنون در دانشگاه «پرینستون» به عنوان استاد تدریس میکند.
این نویسنده توانست به دلیل نمایش دادن ساختارهای قدرت در جهان و همچنین تصاویر تأثیرگذار از مقاومتها، شورشها و سرکوبها به جایزه نوبل در سال 2010 دست پیدا کند. در ادامه با آثار ماریو بارگاس یوسا و زندگی نامه ماریو بارگاس یوسا بیشتر آشنا میشویم. 
زندگینامه ماریو بارگاس یوسا
یوسا در تاریخ 28 مارس سال 1936 در خانوادهای متوسط به دنیا آمد. او تنها فرزند خانواده بود. پدر و مادر او پنج ماه پس از به دنیا آمدن او از همدیگر جدا شدند. به همین دلیل او تا ده سالگی نزد مادرش و خانواده مادری زندگی کرد در حالی که تصور میکرد پدرش از دنیا رفته است. اما در سال 1946 متوجه شد که او زنده است. پدرش در این سال به نزد مادرش بازگشت و او و یوسا را به شهر «لیما»، پایتخت پرو، برد. شیوهی تربیتی پدر او با مادرش بسیار تفاوت داشت و دارای استبداد و خشونت بیشتری بود.
بارگاس یوسا در این دوران با خواندن انواع کتابها آگاهی خود را بیشتر میکرد و خود را در آثار افرادی مانند «چارلز دیکنز»، «اونوره دو بالزاک»، «الکساندر دوما» و «ویکتور هوگو» غرق کرده بود. زمانی که یوسا چهارده سال داشت پدرش اشتیاق او را به نویسندگی خطرناک دید و به همین دلیل او را به موسسهای نظامی و متعصب به نام «لئونسیو پرادو» فرستاد تا او را از جاهطلبیهایش دور کند.
دورانی که یوسا در این موسسه سر کرد زمان سختی برای او بود و طبق گفته او، متوجه نظریه داروین و الزام مبارزه برای زندگی کردن شده بود. جالب است که تجربیات همین دوران مبنایی برای نوشتن اولین رمانش به نام زمان قهرمان شد. رمانی که رهبران نظامی پرو به شدت آن را محکوم کردند و هزار نسخه از این کتاب را در حیاط لئونسیو پرادو سوزاندند. همین امر موجب شهرت بارگاس یوسا و شناخته شدن او شد.
در شانزده سالگی از ادامه تحصیلات خود در این آکادمی نظامی کناره گرفت و تحصیلاتش را در «پیورا» ادامه داد. در سال 1953 برای تحصیل رشته حقوق و ادبیات در «دانشگاه سان مارکوس» ثبتنام کرد و تحصیلاتش را در این دانشگاه به پایان رساند.
ماریو بارگاس یوسا در کنار همسرش
او در نوزده سالگی با «خولیا اورکیدی» که از خویشاوندان دور او محسوب میشد و ده سال از او بزرگتر بود ازدواج کرد. هنگامی که یوسا کتاب عمه خولیا و میرزابنویس را مینوشت، از شخصیت همسرش در آن الهام گرفته است. با این وجود زندگی مشترک این دو نفر چندان طول نکشید. آنها در سال 1964 از همدیگر جدا شدند. پس از آن بارگاس یوسا با «پاتریسیا» ازدواج کرد و حاصل این ازدواج سه فرزند است. از سال 2015 تاکنون یوسا با ایزابل پریسلر شخصیت تلویزیونی اسپانیایی در ارتباط است.
مطالعه بیشتر: آثار و زندگینامه آرتور کستلر
سبک نگارش ماریو بارگاس یوسا
سبک نگارش ماریو بارگاس یوسا ترکیبی از وقایع تاریخی و تجربههای شخصی اوست. برای نمونه در رمان عصر قهرمان او تجربههای خود را در موسسه لئونسیو پرادو به نمایش گذاشته است؛ نهادی فاسد که چارچوبهای اخلاقی را به تمسخر میگرفت. او بارها و بارها در نوشتههای خود تلاش کرده تا نارساییهای فاحش جامعه مانند ستم صاحبان قدرت را به چالش بکشد. مضمون اصلی کتابهای او مبارزه برای آزادی در یک واقعیت ظالمانه و ستمگر است.
از لحاظ ادبی آثار این نویسنده در حوزه «مدرن» و «پست مدرن» قرار میگیرند. اما هنوز در برخی از آثار او پیچیدگیهای فنیای وجود دارد که نمیتوان آنها را به دسته خاصی متعلق دانست. این نویسنده گاهی با زبان تمسخر و گاهی بسیار جدی واقعیتهای تلخ جامعه را به تصویر میکشد. آثار برجسته این نویسنده زبان سخت و به مراتب پیچیدهتری از سایر شاهکارهای دیگر دارند و در زبان او احساس کمتری به چشم میخورد؛ لحن او جدیتر و کمی خشنتر است. به همین دلیل کتابهای او مخاطبان خاصتری را میطلبد و میتوان گفت همین پیچیدگی آثار یوسا باعث شده تا کمتر دیده شوند و کمتر مورد توجه قرار بگیرند.
تأثیرات ادبی بر ماریو بارگاس یوسا
بارگاس یوسا برای مطالعه و تحقیق در زمینه ادبیات خودش را به ادبیات کشورش پرو محدود نکرد. او از نویسندگان بزرگی مانند «ژان پل سارتر»، «آلبر کامو»، «گوستاو فلوبر»، «ارنست همینگوی»، «گابریل گارسیا مارکز» و «ویلیام فاکنر» بسیار تأثیر گرفته و برای این افراد احترام زیادی قائل است. به طوری که در طیف کتابهای او تلفیقی از تکنیکهای این نویسندگان به چشم میخورد. برای نمونه در نظر او فاکنر شخصی بود که رمان نویسی مدرن را به حد کمال رسانده بود.
مطالعه آثار برجسته این نویسندگان بر روی سبک نگارش و تکنیک او اثر بهسزایی گذاشته است. او همواره در نوشتههای خود به دنبال ساخت فضاهای نو و معاصر است تا بتواند وجوه مختلف وقایع را به نمایش بگذارد. یوسا همواره تلاش کرده است تا با داستاننویسان انقلابی آشنا شود و دید خود را نسبت به جهان گستردهتر کند. 
کتابهای ماریو بارگاس یوسا
ماریو بارگاس یوسا آثار بسیار زیادی را منتشر کرده است و در زمینههای مختلفی به فعالیت پرداخته است که در ادامه به صورت مختصر لیست کتابهای ماریو بارگاس یوسا را شرح میدهیم. از جمله داستانهایی که این نویسنده منتشر کرده است میتوان به موارد مهم زیر اشاره داشت:
- زمان قهرمان
- خانه سبز
- گفتوگو در کلیسای جامع
- چه کسی پالومینو مولرو را کشت؟
- دختر بد (دختری از پرو)
- راه بهشت
- همسایگی
- سور بز
- سالهای سگی
- در ستایش نامادری
- روزگار سخت
از آثار غیرداستانی او میتوان موارد زیر را نام برد:
- نامههایی به یک نویسنده جوان
- ماهی در آب (زندگینامه خود او از زبان خودش)
- عیاشی همیشگی (که در مورد کتاب مادام بواری از گوستاو فلوبر است)
- وسوسه غیرممکنها
آثار برجسته و معروف ماریو بارگاس یوسا
کتاب جنگ آخر زمان
به جرئت میتوان گفت که جنگ آخر زمان بهترین کتاب ماریو بارگاس یوسا است (همانطور که نظر خود نویسنده نیز چنین است). این کتاب، داستانی از درگیریهای جنگ «کانودوس» است که در اواخر قرن نوزدهم در برزیل اتفاق میافتد. در این کتاب عدهای شوربخت که همگی از جامعه و تمدن دور ماندهاند به رهبری یک مرشد اقدام به شورش علیه دولت خود میکنند. روایت کتاب بسیار گیرا بوده و شخصیتها به خوبی پرداخته شدهاند. در ادامه درباره این کتاب بیشتر توضیح خواهیم داد.
کتاب سور بز
کتاب سور بز یا جشن بز رمانی که سه روایت داستانی را که در هم تنیده شدهاند دنبال میکند. اولین خط داستانی مربوط به خانمی است که پس از مدتها به «جمهوری دومنیکن» بازمیگردد تا پدر بیمار خود را ملاقات کند. بعدی مربوط مربوط به زندگی «تروخیلو» است که به ما فضای داخلی رژیم را نشان میدهد که زمانی تروخیلو نیز جزئی از آن بود. خط بعدی نیز درباره عوامل قتل تروخیلو است. هر کدام از این روایتها دیدگاهی متفاوت از فضای اجتماعی و سیاسی جمهوری دومنیکن را نشان میدهد.
کتاب سالهای سگی
فضای روایت کتاب سالهای سگی در یک مدرسه نظامی است که شرایط سخت انسانهایی را نشان میدهد که قربانیان خشونت جامعه خود هستند. جایی که نوجوانان در محیط خشونتباری دوران پر تلاطم نوجوانی خود را از سرمیگذرانند. از طرفی چون خود نویسنده در چنین فضایی حضور داشته به خوبی توانسته تا موقعیت این افراد را به مخاطبان نشان دهد. این کتاب به نوعی نقدی است بر حاکمان نظامی.
کتاب دختری از پرو
اسم اصلی کتاب دختری از پرو به انگلیسی The Bad Girl است که به پارسی دختری از پرو شناخته میشود و یک رمان عاشقانه است. در این داستان شخصی به نام «ریکادو» به دختری از کشور پرو دل میبندد و او را در سرنوشت پر از فراز و فرودش دنبال میکند. این عشق از دوران نوجوانی شروع شده و تا پایان عمر ادامه پیدا میکند.
کتاب گفتوگو در کاتدرال
کتاب گفتوگو در کاتدرال یکی از شاهکارهای یوسا محسوب میشود که تصویری را از کشور پرو در دوران دیکتاتوری «مانوئل اودریا» ارائه میدهد و زندگی شخصیتهای اجتماعی طبقات مختلف جامعه را نشان میدهد. به صورت کلی در این رمان ریشههای بسیار عمیق فساد دولت پرو در سیاست را به نمایش میگذارد. قهرمان داستان در این رمان تلاش میکند تا حقیقت را در مورد نقش پدرش در قتل یک شخصیت مشهور بیابد.
تصویر سه کتاب از آثار مهم ماریو بارگاس یوسا
بهترین کتاب ماریو بارگاس یوسا
جنگ آخر زمان (به اسپانیایی La guerra del fin del mundo) یکی از رمانهای بزرگ مدرن در تاریخ و برترین کتاب ماریو بارگاس یوسا است. یوسا برای نوشتن این کتاب از یک واقعه تاریخی که در برزیل اتفاق افتاده است الهام گرفته است و آن را به زبان اسپانیایی نوشته است. این رمان در یکی از شهرهای دورافتاده برزیل به نام کانودوس اتفاق میافتد. جایی که تمامی افراد طرد شده مانند گداها، فاحشهها، دزدها و ... در آن زندگی میکنند؛ بدون هیچ تمدنی و سرشار از تعصبات مذهبی.
در این مکان جنبشی به رهبری یک راهنمای مذهبی برای جمهوری جدیدی اتفاق میافتد. از طرف دیگر کشور برزیل سعی در سرکوب و نابودی این شورش دارد. در این داستان حکایتی از خشونت، نابودی، تعصبها و نبرهای خونین را میخوانیم. یوسا در جنگ کانودوس راویهایی از دو طرف را به ما نشان میدهد. ماریو بارگاس یوسا معتقد است که این کتاب کاملترین داستانی است که نوشته است. این کتاب برخلاف بسیاری از کتابهای دیگر یوسا در کشور پرو اتفاق نمیافتد همچنین زمان رخ دادن اتفاقات درون داستان معاصر با زمان زیست خود نویسنده نیست.
جنگ آخرالزمان، بهترین کتاب ماریو بارگاس یوسا
چرا باید آثار ماریو بارگاس یوسا را بخوانیم؟
ماریو بارگاس یوسا یکی از برجستهترین رماننویسان و مقالهنویسان آمریکاست که موفق شد در تاریخ هفتم اکتبر سال 2010 جایزه نوبل را از آن خود کند. برخی اعتقاد دارند که تأثیرات این نویسنده بر مخاطبان جهانی نسبت به سایر نویسندگان آمریکایی بیشتر است. این نویسنده تلاش کرده تا به مضامینی جهانی و گسترده بپردازد و تجارب خودش را گسترش دهد. علاوه بر این در زندگیاش فعالیتهای سیاسی نیز داشته است و یکی از چهرههای اصلی کمیسیون اطلاعات و دموکراسی است که گزارشگران بدون مرز آن را راهاندازی کردهاند.
او یک بار نامزد ریاست جمهوری کشور پرو شد اما نتوانست به این مقام دست پیدا کند. کتابهای او به زبانهای مختلفی در جهان ترجمه شده که نشان دهنده اهمیت کارهای این نویسنده است. برخی از کارهای او نیز توسط کارگردانان مختلف به نمایش درآمدهاند. علاوه بر این او در امر روزنامهنگاری نیز موفق بوده و مدتهای زیادی صدای آمریکا شناخته شده است. با این تفاسیر و آشنایی با درونمایه آثار مهم او پیداست که چرا باید آثار این نویسنده بزرگ را مطالعه کنیم.
بارگاس و همسرش
تقویم زندگی ماریو بارگاس یوسا
- تاریخ تولد: 28 مارس سال 1936 (هشتاد و پنج سال)
- اولین رمان: زمان قهرمان (در سال 1963)
- ازدواج اول: خولیا اورکیدی (سال 1955 تا 1964)
- ازدواج دوم: پاتریسیا یوسا (از سال 1965 تا 2015)
- دریافت جایزه نوبل: در سال 2010
- سالهای سگی: 1966
- گفتگو در کلیسای جامع: 1975
- جنگ آخرزمان: 1984
- سور بز: 2001
- دختر بد: 2007
گزیدههایی از سخنان ماریو بارگاس یوسا
- شماره یک: «کسی نمیتواند با خودش بجنگد، چراکه این نبرد تنها یک بازنده دارد.» از کتاب خاله جولیا و فیلمنامه نویس
- شماره دو: «در میان مسائل نامطمئن زیادی که در ادبیات وجود دارد از یک چیز مطمئن هستم: نویسنده در اعماق وجود خود احساس میکند که نوشتن بهترین چیزی است که برای او اتفاق افتاده است یا ممکن است اتفاق بیفتد زیرا تا جایی که به او مربوط است، نوشتن بهترین شیوه ممکن برای زندگی است. بدون آنکه پاداشهای اجتماعی، سیاسی یا مالی و هر چیزی که ممکن است از طریق آن بدست آورد برای او مهم باشد.» از کتاب نامههایی به یک نویسنده جوان
- شماره سه: «زندگی طوفانی از مسائل وحشتناک است در حالی که در این میان تنها چتر ما هنر است.»

خرید آثار ماریو بارگاس یوسا از کتابانه
با بیوگرافی ماریو بارگاس یوسا و آثار شاخص او در این مطلب آشنا شدیم. کتابهایی که شاهکارهای جهانی هستند و به مسائل مهم میپردازند و دید مخاطب را نسبت به دنیا وسیعتر میکنند. شما میتوانید هر کدام از آثار برجسته نویسنده را از فروشگاه اینترنتی کتابانه تهیه و مطالعه کنید. هماکنون بهترین آثار این نویسنده با ترجمههایی بسیار استاندارد از سوی بهترین مترجمین کشور، در کتابانه قابل خریداری هستند.