کتاب مرگ در می‌زند | وودی آلن

درباره‌ی کتاب مرگ در می‌زند اثر وودی آلن

کتاب مرگ در می‌زند مجموعه‌ای از چند داستان کوتاه می‌باشد که وودی آلن کارگردان مشهور دنیای سینما آن را نگارش کرده است. او در مهم‌ترین داستان این مجموعه  یعنی "مرگ در می‌زند" که عنوان کتاب نیز از آن گرفته شده است با زبانی طنزگونه، مرگ را به مضحکه می‌گیرد و از جنبه‌های مختلفی با آن شوخی می‌‍کند.

او مرگ را تصویری  نمادین از نبودن می شمارد و بیان می دارد، اصولا چیزی که "نباشد" وجود ندارد، پس مرگ هم وجود ندارد و نوعی توهم است. البته این نظریه او صرفاً به دلیل شوخی با مقوله مرگ می باشد و قصد دارد تا ذهن مخاطب را با تزریق موقعیت های کمیک در قالب مرگ به چالش دعوت کند.

دیگر داستان های این کتاب از مقالات و قصه های برگزیده سه کتاب دیگرش یعنی "تسویه حساب"، "بی بال و پر" و "عوارض جانبی" انتخاب شده‌اند و در این مجموعه آورده شده‌اند. طنز سیاسی - اجتماعی آثار آمریکایی و از جمله این اثر، در ظاهر داستان دیده نمی شود بلکه در عمق قصه‌ها جولان می دهد و کتاب را به یک مجموعه طنز فاخر تبدیل می کند. وودی آلن متخصص چنین طنزهایی است و اگر آثار سینمایی و حتی نوشته های او را بشناسید یقین پیدا خواهید کرد که او شوخی های دم دستی ندارد و پشت هر شوخی‌اش یک دنیا حرف نهفته است.

بخشی از کتاب مرگ در می‌زند؛ نشر چشمه

با گذشت چهار هفته هنوز برای شخص من خیلی سخت است که مرگ ساندر نیدلمن را باور کنم. من  شخصا در مراسم سوزاندن جنازه اش حاضر شدم و بنا به درخواست پسرش یک دسته گل ختمی هم همراه خودم آورده بودم خاطرم هست در حالی که جنازه نیدلمن در آتش می‌ سوخت همه ما ساکت و مغموم فقط به دو چیز فکر می کردیم: بارانی که بسیار تند می آمد و جنازه ای که بسیار دیر می سوخت.

نیدلمن، از مدت‌ها پیش از مرگش نگران برگزاری این مراسم به شیوه ای آبرومندانه بود خاطرم هست که در آخرین ملاقاتی که داشتیم با لحنی تاثیرگذار و سوزناک چنین چیزی گفت:

خواهش می کنم وقتی مردم خوب منو بسوزونید شاید فکر کنین که سوزاندن جنازه یک مرده کار شنیعیه، اما باید بدونین که من ترجیح میدم سوزونده بشم تا اینکه زیر زمین دفن بشم و البته هر دوی این ها را به اینکه مجبور باشم یه تعطیلات آخر هفته دیگه رو با زنم بگذرونم ترجیح میدم... بعد از این که منو سوزوندین خاکسترم رو داخل اون کوزه چینی گران‌ قیمت سالن پذیرایی بریزین و هدیه کنید به دانشگاه هایدلبرگ و سفارش کنید خاکسترها را بریزن دور و آن کوزه را به بالاترین قیمت ممکن بفروشن.

نیدلمن آدمی نبود که بشود راحت درکش کرد بیشتر آدمهای دورو برش کم حرفی او را حمل بر غرور می‌ کردند و سکوتش را ناشی از سردی و بی احساس بودن او می‌ دانستند اما او جدا آدم مهربانی بود. خاطرم هست وقتی برایش ماجرای رقت انگیز تصادف قطاری را تعریف کردم که طی آن شانزده نفر جان خود را از دست داده بودند نتوانست کلوچه دوم خود را بخورد و یا اگر هم خورد این کار را به زحمت انجام داد.

نیدلمن معتقد بود که صحبت کردن یک شیوه خطا برای ایجاد ارتباط با دیگران است و شک نداشت که زبان به خاطر طبیعت پر ایهام و دو پهلویش عامل اصلی ایجاد سوء تفاهم بین مردم دنیاست. او ترجیح می‌ داد که از زبان اشاره استفاده کند اما چون با این زبان آشنایی کافی نداشت به ناچار او هم مثل بقیه در موارد ضروری حرف می زد. او یک ماه پیش از مرگش به خاطر نزاع لفظی و سپس فیزیکی با دوایت آیزنهاور، رئیس دانشگاه کلمبیا از هیئت علمی به صورت مشروط اخراج شد.

آیزنهاورمعتقد بود که صدای زنگ در مدارس ابتدایی نشانه پایان کلاس درس است اما نیدلمن اصرار داشت که این زنگ در حقیقت نشانه شروع کلاس بعدی است و وقتی دید آیزنهاور حاضر نشد با زبان خوش این حقیقت مسلم را بپذیرد متوسل به زور شد. نیدلمن در همان مدت یک ماه خانه نشینی اجباری اش کار تحقیق و مطالعه روی چند موضوع مختلف و متفاوت را شروع کرد. از یک سو در پی تدوین یک رشته اصول اخلاقی نوین بشری بود که بر طبق آن نه تنها هدف وسیله را توجیه می کرد بلکه وسیله نیز هدف را توجیه می کرد. از سوی دیگر در نیمه‌ ی را خلق تئوری جدیدی در عالم معنا شناسی بود که بر طبق آن ثابت می شود قدرت سخن گفتن ذاتی ذهن است  اما آخ گفتن مسئله‌ ای است اکتسابی که فرد بایستی آن را در بافت جامعه بیاموزد.

کتاب مرگ در می‌زند اثر وودی آلن با ترجمه‌ی حسین یعقوبی توسط نشر چشمه به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب مرگ در می‌زند؛ ترجمه‌ی حسین یعقوبی

پیرامون زندگی و آثار وودی آلن

مرگ در می زند

زنده باد وارگاس

بشقاب های پرنده

در نقش سقراط

اپیزود کوگل ماس

به یاد نیدلمن

اعترافات یک سارق مادرزاد

محکوم به زندگی

ماجرای حلقه خودفروشان ادبی

موجودات خیالی و سرزمین های افسانه ای کم تر دیده شده

معماهای جنایی بازرس فورد

کنت دراکولا

دنیای دیوانه ای که در آن زندگی می کنیم

پیرامون ماوراءالطبیعه

یک فیل می تواند بی نهایت فریبکار باشد

• نویسنده: وودی آلن
• مترجم: حسین یعقوبی
• انتشارات: چشمه