کتاب عقل و ضد عقل در روزگار ما

معرفی کتاب عقل و ضد عقل در روزگار ما 

کتاب عقل و ضد عقل در روزگار ما شامل دو مقاله است با عناوین «عقل و ضد عقل در روزگار ما» و «فلسفه ی من». یاسپرس در مقاله ی اول تعریفی از عقل برای مخاطب ارائه می کند و نحله های فلسفی ناسازگار با علم و عقل را که بر این گمان است ناشی از مارکسیسم و روان کاوی هستند مورد انتقاد قرار می دهد و سپس پیامدهای ضد عقل را در این نحله ها بررسی می کند. او در مقاله ی دوم با استفاده از تجربه های خود و با نگاهی درونی، در تلاش است تا مسیری که منجر شد به فلسفه روی بیاورد برای مخاطب شرح دهد. او تلاش می کند تا نقشی که سنت در ساختن هویت ما دارد را به ما نشان داده و خاطرنشان کند که ما حقیقت را از طریق منابعی که در سنت تاریخی مان داریم درک می کنیم.

یاسپرس در این کتاب می کوشد تا ویژگی های تاریخ فلسفی فلسفه را تبیین کند. او همچنین در پایان کار خود به مسئله ی علاقه مندی به مسائل بنیادین در فلسفه پرداخته و سعی می کند این انگاره را بکاود که آگاهی از جهان لزوما معرفت شناسی یا شناخت نظام ها و متون تاریخ فلسفی نیست. بلکه فلسفه از اساس در وجود انسان است و در قلب او شکل می گیرد و انسان باید خود و فلسفه ی زندگی خویش را در درون قلب خود جست و جو کند. ضیاء تاج الدین ترجمه ی بسیار روان و شفافی از این کتاب کرده است و خواندن متنی فلسفی را برای مخاطب به تجربه ای دلنشین و زیبا تبدیل کرده است.

برشی از متن کتاب عقل و ضد عقل در روزگار ما 

عقل و ضد عقل در روزگار ما چالش روش علمی گرچه فیلسوفان معاصر هیچ وجه مشترکی ندارند، اما مکتب توماسی، از منظر کسانی که به آن معتقدند، استثنایی بر این قاعده است. از سوی دیگر می توان مکتب ها و جنبش های ادبی ای را یایفت که از حیث فکری با مکتب توماسی تفاوت فاحش دارند و در کاننون آن ها آموزگار یگانه ای وجود دارد. مارکسیسم و روان کاوی در زمره ی کام رواترین مکتب ها از این گونه اند. من در گفتارهای کوتاه بر آن نیستم تا در باب هر مسئله ای بحث کنم، زیرا این امر مستلزم وجهی مشترک است که ما از آن بی بهره ایم. مراد من جلب نظر شما به عامل مشترک و اساسی در اندیشه ی فلسفی است که شاید در آن بتوان وجهی مشترک را بازیافت.

مراد من قوه ی مبرهن عقل است که به دیرینگی کوه ها است، اما گاهی از یاد رفته یا سبک سرانه آن را نادیده گرفته اند. عقل را همواره باید از نو بدست آورد و هرگز نمی توان آن را به طور تام به کمال رساند. در 1901، از همان نخستین روزی که به عنوان دانشجو به دانشگاه هایدلبرگ و این اتاق ها پا نهادم، همواره عقل را بنیان فلسفه پنداشتم. مع هذا شناخت من از سرشت آن پس از تجربه ای پنجاه ساله در این دانشگاه و در دنیای پیرامون آن هنوز نقصان دارد. علم جزء لایتجزای عقل است.

امروز درون مایه ی گفتار من این است و فردا در باب عقل سخن خواهم گفت و پس فردا به عقل در کشاکش های روزگار ما خواهم پرداخت. من بر آنم تا از مارکسیسم و روان کاوی شاهد آورم و با نقد این دو پدیده ی آشنا، به علم به مثابه ی شرطی برای هر فلسفه ی راستین اشاره کنم.