کتاب نظریه ی اجتماعی مدرن - کرایب

کتاب نظریه ی اجتماعی مدرن (از پارسونز تا هابرماس) نوشته ی یان کرایب با ترجمه ی عباس مخبر توسط نشر آگه چاپ شده است.

به نظر می رسد که واژه نظریه گاهی اوقات افراد را می رماند، و بی دلیل هم نیست. بیشتر مطالب نظریه اجتماعی مدرن غیر قابل درک، پیش پا افتاده یا بی معنی است. خواننده احساس می کند که چیز تازه ای یاد نمی گیرد، در این حالت قطعا شور و شوقی نیز وجود نخواهد داشت. افراد معمودی را می توان یافت که با نظریه احساس نزدیکی می کنند و به شیوه ای سودمند آن را به کار می گیرند. نظریه همواره حضور دارد. شاید اینطور به نظر آید که این وضعیت محصولِ جامعه فوق العاده توسعه یافته ای است که به افراد امکان می دهد از رهگذر پرداختن به بازی های پیچیده درآمد قابل توجهی به دست آورند، اما چنانچه مشکلاتی واقعی مردم را مجبور نمی کرد که به نظریه روی آورند، این اتفاق نمی افتاد. در واقع، مسائلی که افراد را وادار می کند به نظریه روی آورند، صرفا به تحقیقات جامعه شناسی تعلق ندارند؛ این ها مسائلی هستند که همه ما در زندگی روزمره با آنها سروکار داریم.

ماهیت جامعه شناسی به گونه ای نیست که بتوانیم از مطالعات علمی تر و آموزنده ترِ دنیای اجتماعی مستقیما به نظریه اجتماعی حرکت کنیم. نظریه اجتماعی، بنا به تعریف، کلی است؛ و در کلیه عرصه های پراکنده ای که جامعه شناسان مطالعه می کنند، دعوی موضوعیت دارد. نظریه اجتماعی تعصبات خاص خود را پدید می آورد. بنابراین مولف سعی کرده نشان دهد که چرا نظریه ضرورت دارد و بعضی دام هایی که در آن گرفتار می شود نیز معرفی کند. اما نظریه اجتماعی به دلیل داشتن انواع بسیار متفاوت هراس آور تر است؛ آن چه که در این کتاب انجام خواهد شد، صرف مقداری وقت برای بررسی سلسله نظریه هایی است که در حال حاضر جامعه شناسان با آنها کار می کنند. امید است کتاب فوق یعنی نظریه اجتماعی مدرن، برای دانشجویان رشته های مرتبط مفید و مثمر ثمر واقع شود.

 

فهرست

بخش اول: مقدمه چه ایرادی بر نظریه وارد است و چرا هنوز به آن نیاز داریم یافتن مسیر از میان جنگل بخش دوم: نظریه های کنش اجتماعی پارسونز: نظریه به مثابه نظام بایگانی کردن نظریه انتخاب عقلانی مکتب کنش متقابل نمادین جامعه به مثابه نوعی تبانی نظریه ساختار بندی: یک چیز به نام جامعه وجود دارد چیزی به نام جامعه وجود ندارد بخش سوم: از کنش تا ساختار جهان به مثابه انگاره ای منطقی: مقدمه ای بر ساختار گرایی مارکسیسم ساختارگرا: جهان همچون یک تئاتر عروسکی پساساختارگرایی و پسامدرنیسم: دنیای دیوانه بخش چهارم: از ساختار یا کنش به ساختار و کنش مکتب فرانکفورت باید راهی به خارج از این جا وجود داشته باشد یورگن هابرماس: بازگشت به قفسه بایگانی بازی کردن با اندیشه ها

برشی از متن کتاب

تبیین های فرجام شناختی و کارکردی به نظر من انتقادات عمده ای که بر کارکردگرایی ساختاری، دست کم در نظریه پارسونز، می توان وارد کرد، ناکامی آن در بررسی تفاوت های میان نظام های زنده زیست شناختی و نظام های اجتماعی است: این ناکامی باعث می شود که نظریه ای در باب اشخاص به نظریه ای در باب جوامع تعمیم پیدا کند. اشخاص، ضمن چیزهای دیگری که هستند، ارگانیسم های زیست شناختی اند؛ نمی توان این طور نتیجه گیری کرد که هر چیزی در مورد آنها درست باشد در مورد جوامع نیز مصداق دارد. یک نوع استدلال آن است که نمی توانیم ادعا کنیم نظام های اجتماعی نیازهای دارند که باید آن ها را برطرف کرد تا این نظام ها برقرار بمانند. منتقدان پارسونز بر این نظرند که چنین ادعایی در عمل بی معناست. برای آنکه صحت این مدعا اثبات شود، به نمونه های جوامعی نیاز داریم که بر جای نمانده اند و باید نشان دهیم که همه پیش نیاز های کارکردی آنها برطرف نشده بوده است. چنانچه از جوامع بسیار ساده صرف نظر کنیم، پیدا کردن یک نمونه دشوار است.

(از پارسـونـز تا هـابـرمـاس) نویسنده: یان کرایب مترجم: عباس مخبر انتشارات: آگه