
محصولات مرتبط
دربارهی کتاب روشها و راهبردهای تقویت دقت و توجه
همه ی ما در اطرافمان با افراد زیادی مواجه هستیم که بعضی از آن ها می توانند در محیط های پر سر و صدا و پر از محرکات گوناگون مثل رادیو، تلویزیون یا سر و صدای ماشین و موتور و بوق و ... با تمرکز مطالعه کنند و به کارهای خود بپردازند. کسانی که در مسابقه ی شطرنج شرکت می کنند دارای چنین ویژگی هستند؛ با این که محیط اطرافشان آرام نیست، ولی با تمرکز و دقت به کارشان مشغول هستند.
در مقابل این گروه افرادی هستند که برای مطالعه کردن، حساب کردن، بازی و ... احتیاج به محیط آرام و عاری از هر گونه سر و صدا دارند. در شرایطی که ما در آن زندگی می کنیم، دانستن راه های ایجاد تمرکز، دقت و توجه، یک مهارت بسیار سودمند به حساب می آید. کودکان و نوجوانان نیز باید قادر باشند در محیطی که سکوت کامل در آن حاکم نیست. مطالعه کنند، درس بخوانند و روی تکالیفشان تمرکز کنند.
کودکان نسبت به بزرگسالان از مدت زمان تمرکز کوتاه تری برخوردارند و تقریباً برای آنان تمرکز و دقت طولانی روی یک کار مشکل است؛ زیرا تحرک و فعالیت بخش جدا نشدنی از کودک است. کودکانی که از دقت، توجه و تمرکز پایینی برخوردار هستند، در بیشتر زمینه های تحصیلی دچار مشکل می شوند، از جمله املاء و ریاضی که این مشکلات به شکل های زیر است:
جا به جایی نقطه ها در کلمه، کم و زیاد کردن نقطه در کلمه، جا اندازی نقطه در کلمه، کم و زیاد کردن دندانه ها، جا اندازی تشدید در کلمه، نگذاشتن سرکش در کلمه، کم و زیاد کردن حرفی در کلمه هم چنین مشکلات ریاضی از قبیل: جا انداختن عدد، عدم توجه به علامت ها (جمع، تفریق، ضرب و تقسیم)، جا به جا کردن اعداد، عدم توجه به زیر هم نویسی در جمع و تفریق ستونی و ... .
در این کتاب در ابتدا تعاریف مربوط به دقت و توجه، عوامل موثر در دقت و توجه و ویژگی های مربوط به کودکان دچار کمبود دقت و توجه و مسائل پیرامون آن بیان شده است. سپس روش هایی برای بهبود رفتار توجه کردن آورده شده است. تمرینات متعدد و متنوعی که برای تقویت دقت و توجه در کودکان آمده است، بخش عمده ای از کتاب را تشکیل می دهد. کتاب برای کودکان ابتدایی مناسب می باشد.
بخشی از کتاب روشها و راهبردهای تقویت دقت و توجه
تعریف دقت و توجه
سیستم های حسی ما در هر لحظه در معرض محرکات بسیاری قرار دارند. این محرکات گوناگون ممکن است به صورت هم زمان بر ما اثر گذارند؛ اما آنچه ما در یک لحظه ی معین می توانیم درک کنیم، بسیار محدود است. بنابراین ما بسیاری از موضوعات و محرکات را حس نمی کنیم. اگر برای چند لحظه آگاهانه بخواهیم به تمام صداها، اشیاء و موضوعاتی که در اطراف ما قرار دارند، توجه کنیم، می بینیم که محرکات فراوان اند. ولی چون تمام آن ها برای ما جالب و جذاب نیستند. به همه شان دقت و توجه نمی کنیم و فقط به تعدادی ازآن ها که با هدف ها و انتظارات ما مطابقت دارند، توجه می کنیم.
دقت و توجه یعنی این که هر فرد تمام توجهش را به یک موضوع یا محرک خاصی معطوف کند و به خود اجازه ندهد که به راحتی از آن موضوع منحرف شود. پس معنای توجه و دقت، متمرکز کردن ذهن و حواس برای فهمیدن موضوع خاصی است. تا انسان به مطلبی توجه نکند، قادر به یادگیری آن نخواهد بود.
توجه، مقدمه ی ادارک، یادگیری و تفکر است. یادگیری به معنای دقیق آن، بدون ادارک میسر نمی شود و در برخورد با محیط، ابتدا ذهن و حواس، روی امر خاصی تمرکز پیدا می کند و بعد آن را درک کرده و نسبت به آن بصیرت و بینش پیدا می کند.
دقت، امری است انتخابی، انسان همیشه با محرک های مختلف مواجه می شود. برای این که ذهن و حواس خود را روی اشیاء یا مسئله ی خاصی متمرکز سازد، ناگزیر به انتخاب است. بدیهی است وقتی که انسان از نظر جسمی، روانی و عاطفی آمادگی لازم را برای انتخاب محرک خاصی داشته باشد، توجه و دقت بهتر و بیش تری را از او انتظار داریم.
نکته ی تربیتی
کودک چیزی را یاد می گیرد که مورد توجه، علاقه و نیاز او باشد.
پس مطالب را بر «کانون نیاز و علاقه» ی کودکان همراه سازید.
وقتی در محیطی قرار گیرند که محرک های آن زیاد است، مثل (صدا، نور، تصاویر، اجسام و ...) دچار مشکل می شوند و بدخلقی و بی قراری می کنند.
برخی از کودکان دچار کمبود توجه، تکانشی هستند. آنان ابتدا عمل می کنند و بعد فکر می کنند. شاید سخنانی توهین آمیز به زبان آورند، اما تا زمانی که به آنان تذکر داده نشود، مفهوم رفتار خود را تشخیص نخواهند داد.
کودکی، اغلب هم کلاسی هایش را کتک می زند و سپس بیش از حد از آنان معذرت خواهی می کرد. او نمی توانست مفهوم رفتار خود را پیش بینی کند و فقط بدون تفکر دست به عمل می زد. کودکان تکانشی سوال هایی می پرسند که ارتباطی به موضوع بحث ندارد و عموما در کلاس درس، پیش از آن که سوال به طور کامل طرح شود، پاسخ را با صدای بلند می گویند و اغلب پاسخشان نادرست است. به نظر می رسد که این دسته از کودکان و نوجوانان همیشه در معرض حادثه هستند، زیرا به پیامدهای اعمال خود توجهی ندارند.
نکته تربیتی
بعضی از دانش آموزان از اشتباهات خود بیش تر یاد می گیرند تا از موفقیت هایشان، پس بگذارید از اشتباه کردن نهراسند.
معیارهای تشخیص اختلال کمبود توجه
- کودک اغلب با دست یا پاهایش بازی می کند یا پشت میزش وول می خورد. (این امر در نوجوانان می تواند احساس بی قراری درونی محدود باشد.)
- هنگامی که از او میخواهند در جای خود بنشیند، به سختی می تواند این کار را انجام دهد.
- حواسش به آسانی توسط محرک های بیرونی (اشیاء، صداها، تصاویر، مردم و غیره که مستقیما به کاری که در حال انجام آن است، مربوط نیستند) پرت می شود.
- در بازی ها یا موقعیت های گروهی، به سختی می تواند منتظر نوبتش بماند.
- اغلب به پرسش ها، بیش از آن که به طور کامل طرح شوند، پاسخ می گوید.
- در دنبال کردن دستورالعمل هایی که دیگران به او می دهند، دچار مشکل می شود (نه به دلیل مخالفت با دستورالعمل یا ناتوانی از درک آن) ؛ برای مثال: در اتمام کارها مشکل دارند.
- در تمرکز هنگام انجام کارها یا فعالیت ها مشکل دارد.
- اغلب از کاری ناتمام به کاری دیگر می پردازد.
- هنگام بازی نمی تواند ساکت و آرام باشد.
- اغلب زیاد حرف می زند.
- اغلب سخن دیگران را قطع می کند یا مزاحم آنان می شود. برای مثال: به وسط بازی کودکان دیگر می پرد.
- اغلب به نظر می رسد که به آن چه به او گفته می شود، گوش فرا نمی دهد.
- اغلب لوازمی چون اسباب بازی، قلم و کتاب را که برای انجام تکالیف یا فعالیت ها در مدرسه و خانه لازم است، گم می کند.
- اغلب به فعالیت هایی می پردازد که از لحاظ فیزیکی خطرناک اند و پیامدهای ممکن را در نظر نمی گیرند. برای مثال، بدون نگاه کردن به وسط خیابان می دود. ...
کتاب روشها و راهبردهای تقویت دقّت و توجّه به قلم آزیتا محمودپور توسط انتشارات مدرسه به چاپ رسیده است.
فهرست
- مقدمه
- پیش گفتار
- تعریف دقت و توجه
- انواع دقت از لحاظ موضوع
- عوامل موثر در دقت و توجه
- ویژگی های کودکان دچار کمبود دقت و توجه
- معیارهای تشخیص اختلال کمبود توجه
- مسائل و مشکلات کودکان دچار کمبود توجه در خانه
- مسائل و مشکلات کودکان دچار کمبود توجه در مدرسه
- روش های بهبود رفتار«توجه کردن»
- تمرین های پیشنهادی برای تقویت دقت و توجه
- تمرین ها
- منابع
- (به همراه تمرین های دقت و توجه)
- نویسنده: آزیتا محمودپور
- انتشارات: مدرسه
مشخصات
- نویسنده آزیتا محمودپور
- نوع جلد شومیز
- قطع رحلی
- سال انتشار 1399
- رده سنی 6 سال به بالا
- تصویرگر محسن خرقانی
- انتشارات مدرسه
نظرات کاربران درباره کتاب روشها و راهبردهای تقویت دقت و توجه
دیدگاه کاربران