کتاب فارسی دهم (10) بنی هاشمی

درباره‌ی کتاب فارسی دهم (10) بنی هاشمی

کتاب فارسی دهم (10) انتشارات بنی هاشمی با هدف آماده نمودن دانش‌آموزان برای کسب نتایج مطلوب در امتحانات ترم‌های اول و دوم تهیه و تدوین شده است. مؤلف، در این کتاب نمونه سوالات امتحانی، سعی نموده از طریق آشنا کردن دانش‌آموزان پایه دهمی با انواع نمونه سؤالات امتحانی به هدف برسد.

در همین راستا، ابتدا خلاصه دروس کتاب درسی را به صورت روان و با ارائه مطالب و نکات مهم بیان داشته تا با مطالعه آنها، مروری کلی و سریع بر محتوای درس‌ها صورت گیرد و مخاطبان با آمادگی کامل، به پاسخ‌گویی به سؤالات بپردازند. در این درسنامه‌ها گریزی به تاریخ ادبیات هر درس، واژه‌های جدید آنها و نکات مهم دستوری زده شده است. در ادامه 9 مجموعه سؤال امتحانی به چشم می‌خورد که سه نمونه سؤال مربوط به ترم اول و مابقی مرتبط با بودجه بندی ترم دوم می‌باشند.

این سؤالات که گاهاً از آزمون‌های برگزار شده در مناطق مختلف تهران در سال‌های اخیر گرفته شده‌اند، منابع خوبی در محک زدن آموخته‌های مخاطب و ایجاد آمادگی برای شرکت در امتحانات مدرسه می‌باشند؛ زیرا با قرار گرفتن دانش‌آموز در فضای شبیه‌سازی شده امتحانی، از میزان استرس و اضطراب امتحانی کاسته شده و با جواب دادن به انواع سؤالات که در تیپ‌های مختلف جای خالی، درست یا نادرست، تستی و تشریحی طراحی شده‌اند، تسلط خوبی بر مباحث به دست می‌آورد.

لازم به ذکر است تمام نمونه سؤالات به جز «کار آزمون» به همراه پاسخ‌نامه تشریحیشان آورده شده‌اند. به وسیله این پاسخنامه‌ها می‌توان به ارزیابی دقیق جواب‌های فرد پرداخت و نقاط ضعف احتمالی وی را مشخص نمود.

---

بخشی از کتاب فارسی دهم (10) بنی هاشمی

درس دوم: از آموختن ننگ مدار

تاریخ ادبیات

عنصرالمعالی کیکاووس: قابوس‌نامه                عبدالحسین وجدانی: خسرو

واژه‌شناسی

ارتجالاً: بدون اندیشه سخن گفتن یا شعر سرودن /  استرحام: طلب رحم کردن /  اِدبار: بدبختی

اَوان: هنگام  /  بدسگال: بداندیش  /  بسمل کردن: سر جانور را بریدن  /  پلاس: جامه‌ای کم ارزش، گلیم  / عتاب کردن: سرزنش کردن  / عَنود: دشمن و بدخواه  / کُمَیت: اسب سرخ مایل به سیاه  /  لعب: بازی و سرگرمی  /  مخذول: خوار و زبون  /  مولّع: شیفته، حریص  /  معاصی: گناهان  /  مندرس: کهنه، فرسوده  /  منکر: زشت، ناپسند  /  مسکر: چیزی که نوشیدن آن مستی می‌آورد  /  تقریر: بیان کردن  /  جافی: ستم‌کار  /  شهناز: یکی از آهنگ‌های موسیقی ایرانی

نکات دستوری و آرایه

واژه ساده

به واژه‌ای گفته می‌شود که فقط از یک بخش معنی دار ساخته شده باشد. مثال: گل، سهراب

واژه مشتق

واژه‌ای است که علاوه بر بخش معنی‌دار، در آن جزء و یا اجزای معناساز دیده ‌شود.

مثال: گلزار، دیدار

واژه مرکب

به واژه‌ای گفته می‌شود که لااقل از دو بخش معنی دار ساخته شده باشد. مثال: گلاب، کتابخانه

واژه مشتق - مرکب

واژه‌ای است که لااقل از دو بخش معنی‌دار و یک جزء معنی‌ساز ساخته شده باشد. مثال: گفت‌وگو، راهنمایی

مَثَل

جملاتی است کوتاه، پندآموز، پرمغز و روان که در میان مردم رایج شده است. مثال: هر که بامش بیش، برفش بیشتر

درس سوم: سفر به بصره

تاریخ ادبیات

ناصرخسرو قبادیانی: سفرنامه (سفر به بصره)

خواجه نظام‌الملک توسی: سیاست‌نامه (گرگ و سگ)

واژه‌شناسی

اندر ماندن: عاجز شدن  / اهلیت: شایستگی  /  تازی : عرب

شوخ: چرک، آلودگی  /  فراغ: آسایش و آرامش  /  قیم: سرپرست، کیسه‌کش حمام

مسلخ: رختکن حمام  /  نیکو منظر: زیبارو، خوش‌چهره  /  گسیل‌کردن: روانه کردن، فرستادن

جلّ جلاله و عمّ نواله: بزرگ است شکوه او و فراگیر است لطف او  /  رقعه: نامه

مُکار: کسی که اسب و شتر کرایه می‌دهد  / خورجینک: کیسه کوچک ، جامه دان

نکات دستوری و آرایه

تغییر معنا در گذر زمان

معنی واژه، امری ثابت نیست و ممکن است در طول زمان به دلایل گوناگون دستخوش تغییر شود، مانند واژه «شوخ» که در گذشته به  معنی «چرک» به کار می‌رفته اما در زمان ما، معنی آدم «بذله‌گو و اهل مزاح» گرفته است.

«ک»: رایج‌ترین کاربرد این پسوند مفهوم «تصغیر» است، یعنی برای بیان کوچک بودن چیزی استفاده می‌شود. مثال: خورجینک، دِرَمک، پیامک

تشبیه: آن است که چیزی یا کسی را از نظر داشتن صفت یا صفاتی به چیزی یا کسی دیگر که آن صفت یا صفات را دارا است مانند کنیم. هر تشبیه چهار رکن دارد: مشبه (اسمی که تشبیه شده)، مشبه‌به (اسمی که مشبه‌ به آن تشبیه شده)، وجه شبه (ویژگی مشترک دو اسم)، ادات تشبیه (کلمه‌ای که رابطه تشبیه را برقرار می‌کند.) مثال: تنش چون بید لرزان است.

مشبه: تنش /  ادات تشبیه: چون / مشبه‌به: بید / وجه شبه: لرزان

کتاب (جزوه) فارسی 1، اثر محمد نصر اصفهانی، از مجموعه کمک آموزشی و درسی برای پایه دهم در انتشارات بنی‌هاشمی خامنه به چاپ رسیده است.

فهرست

خلاصه درس اول تا درس هجدهم (شامل بسته‌های پیشنهادی برای درس آزاد کتاب) آزمون 1- سؤالات امتحان پیشنهادی نیم‌سال اول آزمون 2- سؤالات امتحان پیشنهادی نیم‌سال اول آزمون 3- سؤالات امتحان دبیرستان ماندگار البرز منطقه 6 تهران (دی‌ماه 95) آزمون 4- سؤالات امتحان دبیرستان باقرالعلوم منطقه 2 تهران (خرداد 96) آزمون 5- سؤالات امتحان دبیرستان ماندگار البرز منطقه 6 تهران (خرداد 96) آزمون 6- سؤالات امتحان پیشنهادی پایان سال آزمون 7- سؤالات امتحان پیشنهادی پایان سال آزمون 8- سؤالات امتحان پیشنهادی پایان سال آزمون 9- سؤالات امتحان پیشنهادی پایان سال آزمون 10- کار آزمون (پاسخ در سایت انتشارات بنی‌هاشمی خامنه) پاسخ آزمون شماره 1 پاسخ آزمون شماره 2 پاسخ آزمون شماره 3 پاسخ آزمون شماره 4 پاسخ آزمون شماره 5 پاسخ آزمون شماره 6 پاسخ آزمون شماره 7 پاسخ آزمون شماره 8 پاسخ آزمون شماره 9

• مولف: محمد نصر اصفهانی
• انتشارات: بنی هاشمی خامنه