کتاب دوره مقدماتی حقوق مدنی 1 - صفایی

کتاب دوره مقدّماتی حقوق مدنی (جلد 1) تألیف دکتر سیّد حسین صفایی توسط نشر میزان به چاپ رسیده است.

همه ی جوامع بشری، حتی اجتماعات نخستین برای تنظیم روابط خود، قواعد و مقرراتی الزام داشته اند که مجموع آن ها را حقوق می نامیم و گاهی کلمه ی قانون به همین معنی به کار می رود.

حقوق دارای تقسیمات و رشته های مختلف است که معمولاً در مقدمه ی حقوق مورد بحث واقع می شود. بخشی از قواعد و مقررات الزام آور اجتماعی که برای تنظیم روابط اشخاص با یکدیگر پدید آمده است حقوق خصوصی نام دارد که مهم ترین رشته ی آن حقوق مدنی است. حقوق مدنی دربرگیرنده ی قواعدی است که بر روابط عمومی اشخاص با یکدیگر، صرف نظر از شغل و مقام و عنوان خاص آنان در اجتماع، حکومت می کند. به دیگر سخن، حقوق مدنی حقوق عام و مشترک برای تنظیم روابط خصوصی اشخاص با یکدیگر است.

حقوق مدنی نه تنها برای دانشجویان حقوق از اهمیت خاصی برخوردار است، بلکه برای دانشجویان دیگر رشته های اجتماعی، به ویژه رشته های سیاسی و اقتصادی و مدیریت و حتی برای توده های مردم واجد اهمیت است. گفتنی است که در کتاب حاضر کوشش شده است تا مطالب حقوقی با عبارات ساده و بدون مغلق گویی و عبارات پردازی بیان شوند.

هم چنین در این کتاب به شرح اصول و قواعد مندرج در قانون مدنی اکتفا نشده، بلکه به مناسبت و در حدود موضوع، از قوانین دیگر مانند قوانین اصلاحات ارضی، قانون توزیع عادلانه ی آب و ... نیز سخن رفته است و حقوق مدنی در زمینه ی اشخاص و اموال، با توجه به کلیه قوانین ذیربط و اصلاحات جدید قانون گذاری معرفی شده است. در ضمن از آن جا که این اثر برای دانشجویان مبتدی نوشته شده و بنابر اختصار بوده، از بحث عمیق و تفصیلی در مسائل و شرح نکات دقیق و پیچیده ی حقوقی پرهیز گردیده است.

کتاب "دوره مقدّماتی حقوق مدنی (جلد اول)" مشتمل بر پنج باب و یازده فصل می باشد که عناوین اصلی این فصول به ترتیب زیر می باشند:

1- شخص طبیعی 2- شخص حقوقی 3- انواع محجورین و حدود حجر آنان 4- حمایت از محجورین 5- قرابت نسبی 6- قرابت سببی 7- اموال منقول و غیر منقول 8- اموالی که مالک خاص ندارند 9- مالکیت 10- حق انتفاع 11- حق ارتفاق

فهرست

قسمت اول - اشخاص باب اول - وجود و ممیزات اشخاص فصل اول: شخص طبیعی مبحث اول: حقوق مربوط به شخصیت بند اول - تعریف و فرق حقوق مربوط به شخصیت با حقوق بشر بند دوم - حقوق مربوط به شخصیت جسمی انسان بند سوم - حقوق مربوط به شخصیت معنوی و اخلاقی انسان بند چهارم -ویژگی های حقوق مربوط به شخصیت بند پنجم - حقوق مربوط به شخصیت در قانون مدنی مبحث دوم: آغاز و پایان وجود شخص طبیعی بند اول - آغاز وجود شخص طبیعی بند دوم - پایان وجود شخص طبیعی مبحث سوم: غایب مفقود الاثر بند اول ­- امور مالی غایب مرحله ی اول: حفظ اموال غایب قبل از تعیین امین مرحله ی دوم: نصب امین برای اداره ی اموال غایب مرحله ی سوم: دادن اموال به تصرف موقت ورثه مرحله ی چهارم: حکم موت فرضی و دادن اموال به تصرف قطعی ورثه بند دوم - امور غیر مالی غایب مبحث چهارم: ممیّزات شخص طبیعی بند اول - نام و نام خانوادگی الف - تعیین نام و نام خانوادگی ب - تغییر نام و نام خانوادگی ج - آثار حقوقی نام خانوادگی بند دوم - اقامتگاه اقسام اقامتگاه بند سوم - اسناد ثبت احوال الف - ثبت وقایع چهارگانه ب - ضمانت اجرا ج - تصحیح اسناد ثبت احوال د - اعتبار اسناد ثبت احوال فصل دوم: شخص حقوقی مبحث اول: اقسام شخص حقوقی بند اول - اشخاص حقوقی حقوق عمومی بند دوم - اشخاص حقوقی حقوق خصوصی مبحث دوم: حقوق و تکالیف اشخاص حقوقی باب دوم - اهلیت و حجر فصل اول: انواع محجورین و حدود حجر آنان مبحث اول: صغیر بند اول - اقسام صغیر بند دوم - حدود حجر صغیر مبحث دوم: غیر رشید بند اول - مفهوم غیر رشید بند دوم - حدود حجر غیر رشید مبحث سوم: مجنون بند اول - مفهوم مجنون بند دوم - حدود حجر مجنون فصل دوم: حمایت از محجورین مبحث اول: ولایت قهری بند اول - مفهوم ولایت قهری بند دوم - وظایف و اختیارات ولی قهری بند سوم - بی لیاقتی یا عدم امانت ولی قهری مبحث دوم: وصایت بند اول - مفهوم وصایت بند دوم - وظایف و مسئولیت وصی مبحث سوم: قیمومت بند اول - شرایط و اوصاف قیم بند دوم - وظایف و اختیارات قیم الف - وظایف ب - اختیارات باب سوم - قرابت فصل اول: قرابت نسبی مبحث اول: اثبات نسب مشروع مبحث دوم: آثار قرابت نسبی بند اول - نفقه بند دوم - حضانت بند سوم - حق ملاقات فصل دوم: قرابت سببی مبحث اول: آثار قرابت بین زن و شوهر مبحث دوم: آثار قرابت بین دیگر خویشان سببی قسمت دوم - اموال مقدمه باب اول - انواع مال فصل اول: اموال منقول و غیر منقول مبحث اول: اموال غیر منقول بند اول - اموالی که ذاتاً غیر منقولند بند دوم - اموالی که به سبب عمل انسان غیر منقولند بند سوم - اموالی که در حکم غیر منقولند بند چهارم - اموال غیر منقول تبعی مبحث دوم: اموال منقول بند اول - اموالی که ذاتاً منقولند بند دوم - اموالی که در حکم منقولند فصل دوم: اموالی که مالک خاص ندارند مبحث اول: مشترکات یا اموال عمومی مبحث دوم: مباحات بند اول - احیاء اموات احیاء اموات در حقوق امروز بند دوم - حیازت مباحات مبحث سوم: اموال مجهول المالک باب دوم - حقوق مختلف نسبت به اموال فصل اول: مالکیت مبحث اول: حدود مالکیت بند اول - حدودی که مبتنی بر قاعده ی لاضرر است بند دوم - حدودی که برای حفظ منافع عمومی به موجب قوانین خاص مقرر شده است. مبحث دوم: احکام و آثار املاک نسبت به املاک مجاور بند اول - فاصل مشترک و اختصاصی بند دوم - احکام دیوار مشترک بند سوم - مالکیت طبقات ساختمان و تملک آپارتمان ها بند چهارم - محدودیت های ناشی از مجاورت مبحث سوم: اثبات مالکیت بند اول - مفهوم تصرف بند دوم - ارزش اثباتی تصرف بند سوم - تصرف عدوانی مبحث چهارم: اسباب تملک بند اول - عقود و تعهدات بند دوم - شُفعَه بند سوم - ارث بند چهارم - تبعیت بند پنجم - انتقاد از تقسیم بندی قانون مدنی مبحث پنجم: مالکیت های فکری بند اول - تعریف بند دوم - مالکیت ادبی و هنری بند سوم - حمایت از نرم افزارهای رایانه ای بند چهارم - حقوق مرتبط فصل دوم: حق انتفاع مبحث اول: شرایط عمومی حق انتفاع بند اول - سبب ایجاد حق انتفاع بند دوم - موضوع حق انتفاع بند سوم - دارنده ی حق انتفاع بند چهارم - شرط قبض مبحث دوم: اقسام حق انتفاع بند اول - حق انتفاع به معنی خاص الف - تعاریف ب - اختیارات و وظایف مالک و منتفع ج - زوال حق انتفاع بند دوم - وقف فصل سوم: حق ارتفاق مبحث اول: خصوصیات حق ارتفاق و تفاوت آن با حق انتفاع بند اول - خصوصیات حق ارتفاق بند دوم - فرق حق ارتفاق و حق انتفاع مبحث دوم: اقسام حق ارتفاق مبحث سوم: شرایط و آثار حق ارتفاق بند اول - سبب ایجاد حق ارتفاق بند دوم - حقوق و تکالیف مالک بند سوم - حقوق و تکالیف صاحب حق ارتفاق بند چهارم - اثبات حق ارتفاق مبحث چهارم: حریم املاک بند اول - اراضی موضوع حق حریم بند دوم - مقدار حریم فهرست منابع و مآخذ فهرست اهم مواد قانونی مورد استناد فهرست موضوعی الفبایی

• اشــخــاص و امــوال
• نویسنده: دکتر سید حسین صفائی
• انتشارات: میزان