کتاب دیداری شگفت با ابوریحان بیرونی (سفرهای پرماجرای داری و ناری)

کتاب دیداری شگفت با ابوریحان بیرونی نوشته ی ابوالقاسم فیض آبادی توسط نشر نخستین به چاپ رسیده است.

کتاب جلد 9 از مجموعه ی " سفرهای پرماجرای داری و ناری " است. " ناری "و " داری " خواهر و برادر نوجوانی هستند که برای دیدار مادربزرگ شان به روستای " ظریف آباد " جایی نزدیک " سبزوار " می روند. آن ها در زیر زمین خانه ی مادربزرگ شان صندوقچه ای قدیمی با وسایل قدیمی و کهنه پیدا می کنند. یکی از وسایل صندوقچه کتابی قدیمی است که سرگذشت دانشمندان و مشاهیر ایرانی را بازگو می کند. در حاشیه ی کتاب دست خط هایی از افرادی وجود دارد که به وسیله ی کتاب به زمان آن دانشمندان و مشاهیر سفر کرده اند و با آن ها آشنا شده و صحبت کرده اند. داری و ناری از فهمیدن این مسئله متعجب می شوند و سعی می کنند تا آن ها نیز به این سفرهای خیال انگیز بروند. در هر جلد از این مجموعه کودکان و نوجوانان با یکی از دانشمندان و مشاهیر ایران زمین، سرگذشت، زندگی، خدمات مهم آنان و دورانی که در آن زندگی می کرده اند، آشنا می شوند. در این جلد این خواهر و برادر به دیدار " ابوریحان بیرونی " می روند. بیرونی استاد ریاضی بود و در نجوم، فلسفه، جغرافی، تاریخ، ادب، شعر و لغت مهارت داشت. او بزرگترین شخصیت عقلی تاریخ و درخشان ترین چهره ی علمی زمان خود بود. اکثر اندیشمندان تاریخ، اطلاعات خود را در باره ی  " هند " مدیون ابوریحان بیرونی هستند. تصاویر کتاب را میلاد کشتدار تصویرگر آن به اجرا درآورده است.

 

برشی از متن کتاب

در هند داری و ناری به سوی جمع رفتند و وقتی نزدیک شدند، تعدادی زن و مرد دیدند که از لباس هایشان معلوم بود هندی هستند و دور فردی جمع شده بودند. نزدیک تر که شدند مردی را دیدند که لباس ایرانی به تن داشت و به زبان آن ها درباره ی چیزی توضیح می داد و گاهی کلمات فارسی هم به کار می برد. بچه ها تا حدودی خیالشان راحت شد. در گوشه ای ایستادند و به اطراف نگاه می کردند که ناگهان در دوردست چشمشان به یک فیل بزرگ همراه با بچه اش افتاد و کمی نگران شدند. داری برای دلداری خواهرش گفت: «دیدن این حیوانات در هند غیرعادی نیست. به خصوص که مردم هند با آن ها دوستی ای دیرینه در حد پرستش دارند.» آنها منتظر ماندند تا کار مرد با آن افراد تمام شود. سرانجام گفت و گوها به پایان رسید و آن مرد خداحافظی کرد و راهش را گرفت تا برود. بچه ها با عجله خود را به او رساندند و در حالی که نفس نفس می زدند، سلام کردند. مرد با تعجب به آن ها نگاه کرد و جوابشان را داد و گفت: «ایرانی هستید؟» دای گفت: «بله استاد. شما حکیم ابوریحان بیرونی هستید؟» حکیم با تعجب گفت: «آری. شما از کجا می آیید و مرا از کجا شناختید؟» ناری جواب داد: «ما از ایران آمده ایم. با هدف دیدار شما. با وسیله ی خاصی سفر کرده ایم.» -این وسیله چیست و شما چگونه این مسافت بسیار دور را طی کردید؟ داری گفت: «استاد، ما کتابی پیدا کردیم که شرح حال اندیشمندان و مشاهیر ایران است. در آن کتاب، ما با زندگی و آثار شما آشنا شده و تصمیم گرفتیم دیداری با شما داشته باشیم. این کتاب برای کسانی که بر شخصیت های نوشته شده در کتاب تمرکز کنند، وسیله سفر و دیدار با آن اندیشمند را فراهم می آورد. البته این را هم بگویم که ما از زمانی دور و دراز نزد شما آمده ایم.» -بسیار عجیب است! مسافت طولانی خود سوال برانگیز بود، زمان هم به آن اضافه شد! حال زمانی که گفتید، چقدر بعد دارد؟ نازی گفت: «چیزی حدود هزار سال» استاد مدتی را در سکوت گذراند و با حیرت گفت: «این بشر چه کارها که نمی کند. خرسندم که بعد از یک کار عادی روزانه چنین چیزی می شنوم. این باعث می شود در بخش های نجوم و فلسفه بیشتر تلاش کنم. باید پاسخ این حرکت شما را پیدا کنم.» نازی گفت: «امیدوارم باعث آزار شما نشده باشیم.» -خیر همین که بچه هایی به سن شما در پی یافتن حقایق و آگاهی هستند، بسیار خشنودم. اکنون من چه کاری می توانم برای تان انجام دهم؟ داری گفت: «خیلی ممنون. ما در حقیقت به این زمان و مکان آمدیم تا درباره ی برخی از تحقیقات شما بیشتر بدانیم. البته امیدواریم به خاطر ما از کارتان باز نمانید. چون دیدیم با عده ای کشاورزان گفت و گو می کردید. -آن افراد کشاورزانی بودند که مدتی است مشکل دسترسی به آب چاه را داشتند. وقتی علت های علمی این اتفاق را برای شان توضیح دادم، مشکل می توانستند درک کنند. به ناچار چند روزی است که در کنار آن ها مسیرهای جدیدی را پی گرفتیم و عاقبت به یک منبع خوب آب دست پیدا کردیم و با حفر چند متر چاه، به آب فراوان رسیدیم. اهل هند، قانع و سخت کوش هستند و این خلق و خوی آینده ی خوبی را برای آن ها در پی خواهد داشت. داری طاقت نیاورد و فوری گفت: «اتفاقا همین طور است استاد. کشور هند در زمان ما یکی از کشورهای پرجمعیت وبزرگ است و با سرعت در مسیر پیشرفت گام بر می دارد.» -خرسندم این را می شنوم. ناری پرسید: «استاد چگونه علاقه مند شدید در هند بمانید؟» -داستانش مفصل است. چند باری به همراه سلطان به این جا آمدم. پی برم این سرزمین بستر خوبی برای یادگیری و تحقیق است . به همین دلیل این جا در میان دانشمندان و محققان به کسب علم و آزمایش هایی درباره ی آب و اندازه گیری های جغرافیایی کره ی زمین پرداختم. در دانش ریاضی و نجوم هم بسیار تلاش کردم چنان که ارتفاع نصف النهار خورشید را اندازه گرفتن و از روی آن طول و عرض جغرافیایی بسیاری از شهرهای بزرگ و سایر مشخصات جغرافیایی آن ها را تعیین کردم. در همین سرزمین، کوهی مشرف بر صحرای هموار یافتم که همواری اش هماننند همواری سطح دریا بود. بر قله کوه محل برخورد ظاهری آسمان با زمین، یعنی دایره ی افق را اندازه گرفتم و موفق شدم قطر و محیط زمین را با محاسباتی به دست آورم.

نویسنده

" ابوالقاسم فیض آبادی " در سال 1333 در تهران به دنیا آمد. دوران کودکی‌اش را در محله ی نظام آباد گذراند. و دوران نوجوانی و دوره‌ی دبیرستان را در نارمک طی کرد. او در سال 55 در رشته ی ریاضیات کاربردی از مدرسه عالی ریاضیات و مدیریت اقتصادی کرج فارغ‌التحصیل شد. نزدیک به چهل سال است در ارتباط با کتاب؛ اعم از آماده سازی، تولید و نشر همکاری می کند. از سال 73 با عنوان نشر نخستین به جرگه‌ی ناشرین کتاب پیوست و در زمینه‌ی کتاب‌های عمومی و کودک و نوجوان به کار خود ادامه داد. سال 1390 اولین قصه‌اش را نوشت. قصه‌ی " آرش کمانگیر " که روایتی از دوران کودکی آرش است. همچنین مجموعه‌ای با عنوان " سفرهای پرماجرای داری و ناری " در قالب داستان تخیلی نوشته است. این مجموعه برای آشنایی کودکان و نوجوانان با اندیشمندان و مشاهیر ایران است، و در 20 جلد تاکنون چاپ و منتشر شده است. از دیگر آثار او می توان به " تبر زین نادر " ، " قصه در قصه " ، " قصه‌های خانوم بزرگ از چله کوچیک تا چله بزرگ " اشاره کرد.

• سفرهای پرماجرای داری و ناری
• نویسنده: ابوالقاسم فیض آبادی
• تصویرگر: میلاد کشتدار
• انتشارات: نخستین