کتاب سر، صورت و چهره | جورج برنت بریجمن

درباره کتاب سر، صورت و چهره

توجه به موضوع در امر طراحی از نکات مهم محسوب می‌شود چراکه این توجه و دقت در کلیات و جزئیات موضوع است که باعث ثبت صحیح آن در کاغذ می‌شود. از موضوعاتی که بسیار مورد توجه نقاشان و طراحان بوده و هست، طراحی سر و صورت انسان است که به دلیل نمایان بودن حالات غم و شادی، خشم و عصبانیت و سایر احوالات و ترسیم آن‌ها در چهره، طراح کار بزرگی در پیش روی دارد. از این‌رو به لحاظ اهمیت موضوع، در کتاب‌ها و آثار فراوانی، آموزش این اصول و تکنیک‌ها انجام شده که کتاب «سر، صورت و چهره» از آن جمله است. در این کتاب، نویسنده با بیانی ساده نکات جامع، منسجم و قابل فهمی را از جزئیات و طرح کلی اجسام در اختیار هنرجویان و سایر افراد علاقه‌مند، قرار می‌دهد. آموزش‌های مرحله به مرحله را در قالب کلمات و جملات و البته اشکال ترسیمی از طرح‌های موردنظر، بیان داشته و شروع طراحی را با ترسیم کلی سر و گردن آغاز کرده و آن را در حالت‌های تمام‌رخ، نیم‌رخ و سه‌رخ شرح می‌دهد.

همچنین در بخش‌های جداگانه‌ای آموزش سطوح سر و بخش‌های گرد و چهارگوش سر را از هم تفکیک نموده تا بتواند فراگیر را با تمام جزئیات طراحی این موضوع آشنا نماید. پس از طراحی کلی سر، به آموزش جزئیاتی که در صورت وجود دارند همچون چشم‌ها، بینی، دهان و گوش‌ها پرداخته و علاوه بر توضیحاتی در مورد ساختمان و ساختار آن‌ها، محل دقیق و نحوه‌ی طراحی آن‌ها را نیز بیان داشته است. اهمیت سایه‌زنی و توانایی ایجاد سایه روشن‌ها در طراحی بر کسی پوشیده نیست، درهمین راستا، بخشی را به این مهم اختصاص داده و نکات مربوط به آن را تشریح نموده است. نویسنده با بیان تمام جزئیات و نکات مهم، اثری را نگاشته که مخاطب بتواند به صورت خودآموز نیز از آن استفاده ببرد و بر مهارت و توانایی خود بیفزاید.

در ادامه و در اقدامی جالب، او ضمن آوردن شرحی از زندگی برخی نقاشان و طراحان مطرح، موضوعات مورد نظر خود را با مثال‌هایی از آن‌ها آموزش می‌دهد که این‌کار علاوه بر آشنا نمودن فراگیر با طراحان مطرح جهانی، باعث آشنایی با انواع کارها و نمونه‌ها می‌شود که در کسب مهارت برای هنرجو تأثیر مثبتی خواهد داشت. از جمله‌ی این بزرگان، یان ورمر، فرانس هالس، رینولدز و... می‌باشند که مباحث آموزشی مطرح شده در این قسمت‌ها اندازه‌های نسبی اجزای سر، مقایسه‌ی انواع سر، اجزای چهره در نیم‌رخ و... می‌باشد.

از دیگر اصول و مباحثی که نویسنده به آموزش آن‌ها پرداخته است؛ طراحی سر از نماهای مختلف است که هر کدام شرایط و ویژگی‌های خاص خود را داشته و آموزش مربوط به خود را خواهان است. همچنین حالات مختلف چهره نیز دارای نکات مهم  و گفتنی است که در بخش پایانی کتاب به آن پرداخته شده و به این ترتیب می‌توان گفت اثری نسبتاً جامع در مباحث طراحی سر و صورت را پدید آورده است.

برشی از متن کتاب سر، صورت و چهره

در مجموع سر نباید خیلی گرد یا چهارگوش باشد. در طراحی باید به دنبال چیزی فراتر از آن بود. به عبارتی نکته‌ی مهم طراحی در این است که شما آنچه را که حس می‌کنید؛ می‌کشید، نه آنچه را که می‌بینید. چیزهایی وجود دارند که در سطح دیده نمی‌شوند. جلو، بالا و اطراف یک حجم را سطوح آن حجم می‌نامند. صورت، سطح جلویی سر را به وجود می‌آورد. یکی دیگر از سطوح سر، سطح سمت گوش است. از عینک هم استفاده شده تا بتوانید درک بهتری از جلو و کنار صورت داشته باشید. هر پیشانی خواه به شکل مربع یا مثلث دارای یک سطح جلویی و دو سطح کناری است.

فهرست

شروع یک طراحی سر در ارتفاع
چشم ناظر سطوح سر
بخش‌های گرد سر ب
خش‌های گرد و چهارگوش سر
چشم بینی دهان گوش
نور و سایه یان ورمر
اندازه‌های نسبی
اجزای سر فرانس هالس
مقایسه انواع سر
سر جاشوا رینولدز رامبراند وان رین جورج واشینگتن آبراهام لینکن لوئیز ایزابت لوبرون
اجزای چهره در نمای نیم‌رخ
پرسپکتیو جلوی سر
بالاتر از سطح چشم ناظر نیم‌رخ سر از بالا به پایین
نیم‌رخ سر بالاتر از سطح چشم ناظر
خطوط ساختاری ساختار مکعبی
ساختار بیضوی حالات چهره