کتاب داستان کوتاه در ایران 1 (داستان های رئالیستی و ناتورالیستی)

درباره کتاب داستان کوتاه در ایران (جلد اول: داستان های رئالیستی و ناتورالیستی)

رئالیسم در زمره ی اصطلاحاتی است که هم در هنر و ادبیات به کار می روند و هم در فلسفه. ناتورالیسم همچون رئالیسم عنوانی است که به معنای اخص آن برای اشاره به یک جنبش ادبی و هنری در اواخر قرن نوزدهم به کار می رود و به معنای اعم آن به سبکی از داستان نویسی اطلاق می شود که حتی امروز هم برخی داستان نویسان برای خلق آثارشان به کار می برند. کتاب حاضر با هدف به دست دادن شناختی از جریان ها، سبک ها، مضامین و تکنیک های داستان کوتاه ایران در پرتو نظریه و نقد ادبی نوشته شده است. در بدو امر چنین به نظر می آید که در ضرورت استفاده از نظریه های ادبی و مطالعه ی نظام مند و نقادانه ی ادبیات، هیچ کسی تردید روا نمی دارد. اما شاید درباره ی خود این موضوع که نقد داستان دقیقا به چه کاری اطلاق می شود و منقد ادبی کیست، چندان اجماع وجود نداشته باشد. نقد ادبی تلاشی نظام مند و مبتنی بر نظریه به منظور تبیین معانی تلویحی انواع متون (از جمله متون ادبی) است.

منتقد داستان کوتاه کسی نیست که استنباط های غیر مدلل یا پسندهای شخصی خود، یا اشکالات و نقصان های داستان را فهرست می کند. نقد محل استدلال و برهان و احتجاج است، نه جای اظهار نظرات دلبخواهانه. هم از این رو، نقد داستان کوتاه و شناخت نقادانه ی سیر تحولات آن، مستلزم آشنایی با – و استناد به – نظریه های داستان کوتاه است. ساختار کتاب حاضر از این قرار است: ابتدا مفاهیم و نظریه های نقادانه ی نوع خاصی از داستان کوتاه در این جلد داستان رئالیستی و داستان ناتورالیستی با استناد به نوشته های نظریه پردازان این ژانر معرفی می شود.

برشی از متن کتاب داستان کوتاه در ایران (جلد اول: داستان های رئالیستی و ناتورالیستی)

شهر کوچک ما احمد محمود بامداد یک روز گرم تابستان آمدندو با تبر افتادند به جان نخل های بلند پایه. آفتاب که زد، از خانه بیرون زدیم و در سایه ی چینه های گلی نشستیم و نگاه شان کردیم. هربار که دار بلنددرختی با برگ های سرنیزه ای تو درهم و غبار گرفته، از بن جدا می سد و فضا را می شکافت و با خش هش بسیار نقش بر زمین می شد «هو» می کشیدیم و می دویدیم و تا غبار شاخه ها و برگ بنشیند، خارک های سبز نرسیده و لندوک های لرزان گنجشک ها را، که لانه هاشان متلاشی می شد، چپو کرده بودیم و بعد، چند بار که این کار را کرده بودیم، سرکارگر کلاه حصیری را از سر برداشته بود و دویده بود و با ترکه دنبال مان کرده بود و این بود که دیگر کنار بزرگ ها، در سایه ی چینه ها نشسته بودیم و لندوک های لرزان را تو مشت مان فشرده بودیم و با حسرت نگاه شان کرده بودیم که نخلستان پشت خانه ی ما از سایه تهی می شد و تنه های نخل رو هم انبار می شد و غروب که شد از پشت دیوار گلی خانه های ما تا حد ماسه های تیره رنگ و مرطوب کنار رودخانه، میدانگاهی شده بود که جان می داد برای تاخت و تاز و من دلم می خواست که بروم و اسب شیخ شعیب را، که از شب قبل به اخیه بسته بود، باز کنم و سوار شوم و تا لب رودخانه بروم.

فهرست کتاب داستان کوتاه در ایران (جلد اول: داستان های رئالیستی و ناتورالیستی)

• مقدمه ی جلد اول
• فصل اول داستان کوتاه رئالیستی در ایران
• فصل دوم نمونه ای از یک داستان غیرر رئالیستی و تحلیل آن
• فصل سوم نقد چند داستان رئالیستی نمونه
• فصل چهارم داستان کوتاه ناتورالیستی
• فصل پنجم نقد چند داستان ناتورالیستی نمونه
• فصل ششم بررسی نمونه های بیشتری از داستان های رئالیستی  و ناتورالیستی

خرید کتاب داستان کوتاه در ایران (جلد اول: داستان های رئالیستی و ناتورالیستی)

کتاب داستان کوتاه در ایران (جلد اول: داستان های رئالیستی و ناتورالیستی) نوشته ی حسین پاینده توسط انتشارات نیلوفر به چاپ رسیده است.