کتاب تئوری های انقلاب | آلوین استانفورد کوهن

درباره‌ی کتاب تئوری های انقلاب کوهن

هدف کتاب تئوری های انقلاب، به دست دادن تحلیلی انتقادی پیرامون شماری از تئوری‌ها و مدل‌های انقلاب است. در تلاش برای تعیین میزان اختلاف دیدگاه نظریه‌پردازان اصلی و مشخص ساختن علت چنین تفاوت‌هایی، آثار برخی از آنان تواما معرفی خواهد شد. به طور کلی علاقه‌مند بسط فهرستی خواهیم بود که به ما بگوید هر یک از این نظریه‌پردازان چه اندازه ما را به فهم انقلاب نزدیک می‌سازد. بررسی حاضر به هیچ‌وجه بررسی کاملی نیست و بسیاری از نظریه‌پردازان انقلاب و خشونت را شامل نمی‌شود. ولی در عوض برخی از برجسته‌ترین آثار تئوری‌سازان مکاتب مختلفی را که به بحث گذاشته‌ایم مورد ملاحظه قرار خواهیم داد.

مطالعه و تحلیل انقلاب سنت سحرآمیز و پرافتخاری است که فلاسفه، تاریخ‌دانان، دانشمندان علوم اجتماعی و مفسران اجتماعی سده‌هاست با لذت از آن تغذیه کرده‌اند. حکایت توده‌های در حال قیام، همواره برای به هیجان آوردن یا به هراس افکندن کسانی که کارشان بررسی وقایع بزرگ اجتماعی و بیان علت وقوع این‌گونه رخدادهاست کافی بوده است.

با وجود این، شگفت آنکه پس از ارسطو که برای نخستین بار " سرچشمه‌ها و منابع واقعی انقلاب" را برای ما تشریح کرد نظریه‌پردازان بعدی پرسش‌های بی‌شماری درباره ماهیت این‌گونه وقایع مطرح ساخته‌اند که خود، توانایی پاسخگویی به همه آنها را داشته‌اند. مهم‌تر آنکه نظریه‌پردازانی که پدیده انقلاب را مورد ملاحظه قرار داده‌اند بر سر ماهیت آن دچار اختلاف نظرند، و از این گذشته، هنوز به نتایج عموما پذیرفته شده‌ای درباره علت وقوع انقلابات دست نیافته‌اند.

این عدم توافق، دلیل بر سستی یا عدم پای‌بندی آنان نیست چرا که حجم کارهای انجام شده در این زمینه، خود دلیلی بر بذل توجه به سزا نسبت به این موضوع است. وانگهی، اگر بپذیریم که توانایی پاسخگویی به پرسش‌های مربوط به "چرایی" و "چگونگی" وقوع رویدادهای خاص یا سلسله خاصی از وقایع، هسته اصلی نظریه‌پردازی را تشکیل می‌دهد در این صورت می‌توان در کلیه آثاری که نظریه‌پردازان انقلاب تدوین کرده‌اند دید که هر یک از آنان اعتقاد دارد که دقیقا به همین پرسش‌ها پاسخ گفته است؛ هر نویسنده چنین احساس می‌کند که دلایل اساسی یا دست کم برخی از دلایل رشد و گسترش وضعیت انقلابی را آشکار ساخته است.

اما پیش‌فرض نظریه‌پردازان، دایر بر صحت بنیادین پاسخ‌هایشان اساسا به این دلیل که آنان در مورد علت وقوع انقلاب با یکدیگر اختلاف نظر دارند باعث طرح پرسش‌های بیش‌تری می‌گردد. برای نمونه، مارکس مدعی بود که انقلابات نتیجه گریزناپذیر ساختار اجتماعند. بر این اساس، انقلاب چون موجب حل تضادهای اساسی سرشته شده در ترتیبات اجتماعی می‌شود امری "بهنجار" است. کسانی که در خط مارکس گام زده و از دیدگاه وی درباره جامعه هواداری کرده‌اند تنها از این نظر که در چه زمان و مکانی وقوع انقلابات را محتمل‌تر دانسته‌اند با هم تفاوت دارند.

کتاب تئوری های انقلاب اثر آلوین استانفورد کوهن با ترجمه‌ی علیرضا طیب توسط نشر قومس به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب تئوری های انقلاب

مقدمه و فرانگرش

ابعاد تحول انقلابی

تئوری‌ها و مدل‌های تحلیل انقلاب

مدل و تئوری مارکس در باب انقلاب

تئوری‌های مارکسیستی انقلاب

رویکرد کارکردگرایانه در زمینه انقلاب

تئوری جامعه توده‌وار

رویکردهای روان‌شناختی در زمینه انقلاب

نتیجه‌گیری

پیوست‌ها

• نویسنده: آلوین استانفورد کوهن
• مترجم: علیرضا طیب
• انتشارات: قومس