کتاب جستارهای زیبایی شناختی | دیوید هیوم

کتاب جستارهای زیبایی شناختی

فیلسوف برجسته دیوید هیوم در طی سه دهه فلسفه ورزی خود چهل و نه جستار نوشت، که جملگی در این کتاب گرد آمده‌اند: سی ونه جستار در زمان حیات هیوم نشر یافتند و ده جستار واپسین به دلایلی فقط پس از مرگ او بر کتاب افزوده شدند. در جستارها هیوم می‌کوشد فلسفه را به میان مردمان ببرد و هم از این رو است که قالب "جستار" را بر می‌گزیند و نرم نرمک کتاب نویسی به سبک و سیاق رساله‌های دانشگاهی را رها می‌کند. طبع نازک و روح بلند او کاملا مهیای این کار بودند و نثر زیبا و درعین حال شیوایش به خوبی می‌توانستند این آرمان را فراچنگ آورند. اهمیتی که هیوم برای جستارها قائل بود بیش از همه از این جا می‌توان فهمید که او هیچ کدام از آثارش را به اندازه‌ی جستارها بازخوانی و بازنویسی نکرد.

---

بخشی از کتاب جستارهای زیبایی شناختی

تنوع چشمگیر ذوق و نظری که بر جهان حکمفرما است آشکارتر از آن است که به چشم مشاهده‌گری نیاید. آدمیانی با اندک مایه‌ترین بهره از شناخت قدر اند تفاوت ذوق را در حلقه‌ی تنگ آشنایان‌شان، حتی در جایی که آن اشخاص در نظام حکومتی واحدی تعلیم و تربیت یافته و پیش‌داوری‌های یکسانی در پس ذهن داشته باشند، تشخیص دهند. اما آنانی که میتوانند افق دیدشان را برای تامل در اقوام بیگانه و ادوار دور وسعت بهشند از این ناسازگاری و تعارض چشمگیر حتی بیشتر در شگفت می‌شوند.

ما معمولا هر آن چه را عمیقا با ذوق و دریافت خودمان متفاوت است بربرانه می‌خوانیم؛ اما خیلی زود درمی‌یابیم که این وصف سرزنش‌آمیز برازنده‌ی خودمان است. و در هنگامه‌ی چنین نزاع سلایقی، متکبرترین و خودپسندترین کس هم، با مشاهده‌ی اطمینان یکسان در همه‌سوی نزاع، سرانجام یکه می‌خورد و در جانبداری از موضع خود به تردید می‌افتد.

از آنجا که این تنوع ذوق بر بی مبالات‌ترین جست‌وجوگر هم آشکار است، به هنگام بررسی، معلوم خواهد شد که تنوع مذکور، در واقع، حتی بیش از آنی است که، در ظاهر، به نظر می‌رسد. احساس آدمیان در قبال همه‌ی انواع زیبایی و زشتی غالبا متفاوت است، حتی آن‌گاه که گفتارشان در کل یکسان است.

در هر زبان الفاظی هست که دلالت بر ستایش می‌کنند و الفاظی که دلالت بر نکوهش؛ و همه‌ی افرادی که به زبانی واحد سخن می‌گویند باید در کاربست این الفاظ متفق باشند. همگان در تحسین فصاحت و بلاغت و سادگی و سرزندگی در نوشتن همداستان‌اند؛ ونیز در نکوهش تکلف و تصنع و بی‌روح بودن و داشتن رنگ و لعاب دروغین؛ اما هنگامی که منتقدان به سراغ جزئیات می‌روند، این اتفاق‌نظر ظاهری از میان می‌رود و معلوم می‌شود که ایشان از آن عبارات معانی بسیار متفاوتی اراده می‌کرده‌اند.

کتاب جستارهای زیبایی شناختی اثر دیوید هیوم  در نشر کرگدن  و با ترجمه شیوا و روان محسن کرمی به چاپ رسیده است.

فهرست

در باب لطافت ذوق و انفعال

در باب سخنوری

در باب پیدایی و پیشرفت هنرها و علوم

در باب سادگی و آراستگی در نگارش

در باب تراژدی

در باب معیار ذوق

در باب آراستگی در هنرها

در باب جستارنگاری

واژه‌نامه‌ی انگلیسی-فارسی

واژه‌نامه فارسی-انگلیسی

نمایه‌ی اصطلاحات

نمایه‌ی اشخاص

نمایه‌ی آثار

• نویسنده: دیوید هیوم
• مترجم: محسن کرمی
• انتشارات: کرگدن