کتاب ارسطو

معرفی کتاب ارسطو (مبانی تاریخ تحول اندیشه ی وی)

مولف در این اثر قصد دارد زمینه ها و عناصر افلاطونی اندیشه ی ارسطو را بازنمایی کند. بدین منظور وی به سراغ نوشته های نخستین ارسطو  که غالبا صورت محاوره ای دارد  رفته و ضمن تحلیل محتوا و مضامین این نوشته ها، دست به مقایسه ی آن ها با نوشته های متاخر ارسطو می زند.

وی در این کار سیر تحول و تطور اندیشه ی فیلسوف را در بستر زمان دنبال می کند. گفتنی است که مولف به تحول اندیشه ی افلاطون به ویژه در اواخر عمر وی و احتمالا تحت تاثیر شاگردش یعنی ارسطو نیز توجه دارد. بدین ترتیب او به ارسطوی افلاطونی و افلاطون ارسطویی از منظر آثار آن ها روی آورده است.

برشی از متن کتاب ارسطو (مبانی تاریخ تحول اندیشه ی وی)

ارسطو خود در آغاز مابعدالطبیعه، تنفر عمیق و ریشه دار سنت یونانی نسبت به استعلا و بلندپروازی بی باکانه در تفکر را رد کرده و مورد انتقاد قرار می دهد. وی غالبا با حکمت باستان که بر اساس آن موجود فانی باید صرفا درباره ی امور فانی بیاندیشد مخالف است و ما را به زندگی در ابدیت فرامی خواند. الهایات نزد یونانیان صرفا زمانی امکان پذیر شد که کشف قواعد حرکات سماوی به فرض نفوس فلکی منجر شد و هنگامی که دانش متقن درباره ی خدایان «مرئی» در معرض سنجش قرار گرفت، امکان الهیات دقیق و نجومی نیز مبتنی بر تجربه شد.

همانگونه که در اپینومیس آمده است و شواهد دیگری نیز بر آن صحه می گذارند، تاثیر مشرق زمین را نیز باید به این ملاحظات بیافزاییم. امروزه شعار سقراطی «خودت را بشناس» - یعنی جوهره ی حکمت آپولونی - به مقابل خود تبدیل شده است. آریستوکسنوس مشائی در کتاب زندگی سقراط خویش از ملاقات یک نفر هندی با سقراط در آتن که از فلسفه ی او سوال می کند سخن می گوید. وقتی که سقراط پاسخ می دهد که وی می کوشد به درک حیات بشری نائل آید، هندو به سقراط می فهماند که چنین تلاشی نافرجام خواهد ماند، زیرا آدمی نمی تواند خود را بشناسد مگر آنکه خدا را بشناسد.

در ارتباط با زبان شناسان تاریخی آنچه ایشان را از نفوذ به اندیشه ی درونی ارسطو باز داشته، علاقه ی بیش از اندازه شدید آن ها به محتوا همانند دریافت تنگ نظرانه و ظاهری از نثر ادبی دوران باستان - که برای نمونه توسط انسان گرایان دوره ی جدید مجددا احیا شد - نیست. آنان مطالعات دقیقی درباره ی آثار بر جای مانده از ارسطو انجام دادند و در زمینه ی تشخیص و تعیین متن، تلاش بسیاری به خرج دادند. اما با برداشت جدید در مورد سبک نوشته ها، وضعیت ناقص آثار موجود، از نظر زیبایی شناختی ناخوشایند است.