کتاب نظریه و کاربرد آزمونهای هوش و شخصیت | حسن پاشاشریفی

درباره‌ کتاب نظریه و کاربرد آزمونهای هوش و شخصیت تالیف حسن پاشا شریفی

در کتاب "نظریه و کاربرد آزمون های هوش و شخصیت" از دسته کتاب‌های دانشگاهی روان‌شناسی، به کاربرد آزمون‌های مختلف هوش در دوازده فصل پرداخته می‌شود که عبارتند از 1. سوابق تاریخی، انواع و ویژگی‌های اساسی آزمون‌های روانی و کاربرد آن‌ها: آزمون وسیله‌ای است عینی و استاندارد شده که برای اندازه‌گیری نمونه‌ای از رفتار یا خصایص آدمی به کار می‌رود.

هوش، توانایی ذهنی می‌باشد و قابلیت‌های متنوعی همچون برنامه ریزی، حل مسئله و یادگیری را دربر می‌گیرد. آزمون‌های مختلفی وجود دارد که هر یک از آن‌ها هوش را از زاویه جداگانه و کمی متفاوت از بقیه مطرح می‌کند؛ اکثر این آزمون‌ها سعی می‌کنند استعدادهایی را اندازه بگیرند که می‌توانند نتایج تحصیلی را بهتر منعکس کنند.

2. مفهوم هوش، تفاوت‌های فردی، گروهی و عوامل موثر بر آن‌ها: جایگاه تعرف شده و مشخصی برای هوش در مغز وجود ندارد؛ اصطلاح هوش فقط نامی است که به فرایندهای ذهنی فرضی یا مجموعه رفتارهای هوشمندانه اطلاق می‌شود. بنابراین، هوش یک برچسب کلی برای گروهی از فرایندهاست که از رفتارها و پاسخ‌های آشکار افراد استنباط می‌شود...

3. نظریه‌های هوش و توانایی‌های ذهنی: نظریه روان سنجی بر این فرضیه مبتنی است که هوش یک سازه یا یک صفت است و از این نظر بین افراد تفاوت‌هایی وجود دارد. چنانکه ثرندایک روانشناس معروف امریکایی در تاکید بر روان سنجی می گوید« اگر چیزی وجود داشته باشد، مقادیر مختلفی به خود می گیرد و هر آنچه که مقادیر مختلفی به خود بگیرد قابل اندازه گیری است.»...

4. روش کلی اجرای آزمون های استاندارد: مجری آزمون قبل از آمدن به جلسه آزمایش باید با توجه به تعداد آزمایش شوندگان، جزوه های آزمون، پاسخنامه، مداد سیاه، مداد تراش و سایر لوازم را پیش بینی کند و با خود به جلسه امتحان بیاورد. بعد از آن که آزمایش شوندگان در جای خود قرار گرفتند مجری آزمون ضمن معرفی خود و تعارف های معمولی، هدف کلی از اجرای آزمون را با بیانی ساده برای آنان توضیح می دهد...

5. آزمون های انفرادی هوش: آزمایش کننده با توجه به سن، پایه تحصیلی، سوابق و رفتار آزمودنی در جلسه آزمایش، نقطه آغازی را برای شروع آزمایش و طرح سوال‌ها در نظر می گیرد. در مورد کودکان عادی و کسانی که از نظر هوش طبیعی به نظر می رسند، بهتر است آزمایش را با آزمون کودکان یک سال کمتر از سن زمانی آزمودنی‌ها آغاز کرد...

6. آزمون های گروهی هوش: آزمون یا ماتریس های پیشرونده ریون اندکی پیش از جنگ جهانی دوم تهیه شد و از آن پس درباره آن پژوهش های زیادی به عمل آمد و بارها مورد تجدیدنظر قرار گرفت. سوال های مطرح شده در ماتریس‌ها، همه از یک نوع‌اند و همگی الگوهایی از تصاویر یا نمودارها را نشان می دهند که بر اساس منطق خاصی تنظیم شده‌اند...

7. آزمون های تشخیصی: کوپیتز برای سنجش رشدی کودک از نظر توانایی های دیداری - حرکتی یک روش نمره گذاری تدوین کرده است. در این روش، بر حسب اشتباه های آزمودنی در ترمیم طرح‌ها در برابر هر اشتباه یک نمره داده می شود. تعداد اشتباه‌هایی که به آن‌ها نمره داده می شود، 30 مورد است...

8. آزمون های شخصیت: هدف سنجش شخصیت، تشخیص سطح سازگاری فرد است تا معلوم شد که رفتار وی تا چه اندازه با هنجار های پذیرفته شده اجتماعی هماهنگ است...

9. آزمون های فرافکنی شخصیت:آزمون رورشاخ که یک آزمون سخت و پیچیده است برای ارزشیابی مشخصات روان‌سنجی استفاده می‌شود.  روانشناسان علمی، داده‌های تجربه شده را مورد ارزشیابی قرار داده‌اند و نتیجه بر این شده که آزمون رورشاخ به نسبت استانداردهای سنتی آزمون دقیقی نیست.

10. سنجش رفتاری: سنجش اضطراب و فشار روانی: طرح زمینه یابی ترس برای نخستین بار در 1956 توسط آکوتاگاوا به صورت یک تست 50 سوالی مطرح شد. اما از آن پس توسط متخصصان مختلف بارها مورد تجدیدنظر قرار گرفت...

فصل های بعدی نیز عبارتند از: 11. سنجش رغبت‌ها، نگرش‌ها و ارزش‌ها... 12. پیوست‌ها.

مطالعه کتاب "نظریه و کاربرد آزمون های هوش و شخصیت" می تواند به معلمان و مربیان مدارس و آموزشگاه های علمی آگاهی و شناخت بیشتری نسبت به هوش دانش آموزان ارائه دهد.

کتاب نظریه و کاربرد آزمونهای هوش و شخصیت، به قلم دکتر حسن پاشاشریفی توسط انتشارات سخن به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب نظریه و کاربرد آزمونهای هوش و شخصیت

سوابق تاریخی، انواع، و ویژگی های اساسی آزمون های روانی و کاربرد آن‌ها.

مفهوم هوش، تفاوت های فردی و گروهی و عوامل موثر بر آن‌ها.

نظریه های هوش و توانایی های ذهنی.

روش کلی اجرای آزمون های استاندارد.

آزمون های انفرادی هوش.

آزمون های گروهی هوش.

آزمون های تشخیصی.

آزمون های شخصیت.

آزمون های فرافکنی شخصیت.

سنجش رفتاری: سنجش اضطراب و فشار روانی.

سنجش رغبت‌ها، نگرش‌ها و ارزش‌ها.

پیوست‌ها.

• مولف: دکتر حسن پاشاشریفی
• انتشارات: سخن