کتاب زبان و اندیشه اثر نوام چامسکی

درباره کتاب زبان و اندیشه اثر نوام چامسکی

زبان و اندیشه شکل مکتوب بحثی است که به سال 1993 در میز گردی با حضور نوام چامسکی، استاد زبان‌شناسی و فلسفه‌ی انستیو تکنولوژی ماساچوست، آکیل بیلگرامی، استاد فلسفه‌ی دانشگاه کلمبیا، جورج میلر، استاد روان‌شناسی دانشگاه پرینستون و جیمز شوارتس، استاد زیست‌شناسی اعصاب دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه کلمبیا برگزار شد.

قرار بر این بود تا ابتدا نوام چامسکی طرح خود را درباره‌ی زنان و اندیشه در قالب مقاله‌ای ارائه دهد و سپس به ترتیب، آکیل بیلگرامی، جورج میلر و جیمز شوارتس دیدگاه‌های خود را درباره‌ی آرای چامسکی به دست دهند و در پایان، چامسکی پاسخگوی سوالات آنان باشد. برگزاری این میز گرد بر عهده‌ی بنیاد راسل سیج بوده و اریک وانر، مدیر بنیاد، ریاست این جلسه را نیز بر عهده داشته است.

چامسکی در این میز گرد مسائلی را مطرح کرده که بسیار ارزشمندند، از جمله مخالفت با روشی که پس از آنچه به اصطلاح "انقلاب در علم شناخت" نامیده می‌شود، در زبان‌شناسی و روان‌شناسی متداول گشت و جالب اینجاست که اکثریت این افرادی که به گفته‌ی او به بیراهه رفته‌اند، پیروان متعصب روش ابداعی خود او بوده‌اند.

وی در بخش پایانی، از پاسخگویی به چند پرسش عمده، به‌ویژه پرسش آکیل بیلگرامی درباره‌ی روش تحلیل معنی طفره می‌رود، درحالیکه به اعتقاد نگارنده‌ی این سطور آنچه در اصل عامل پیوند میان زبان و اندیشه است، همانا معنی است، زیرا به نظر نمی‌رسد، دست کم در حال حاضر و بر اساس شناخت موجود، بتوان ادعای دیگری را جز این مطرح ساخت که اندیشه چیزی جز عمل لایه‌ی معنایی زبان نیست.

چامسکی در جای دیگری از صحبتش به وجود تمایزی قطعی میان "مسئله" و "رمز و راز" می‌پردازد و معتقد است که درک رمز و رازها ورای ظرفیت شناختی انسان قرار دارد. وی در برابر پرسشی که جورج میلر در این باره مطرح می‌سازد، استدلالی ضعیف به دست می‌دهد و به هر حال مشخص نمی‌سازد که مرز میان مسئله و رمز و راز کجاست.

بخشی از کتاب زبان و اندیشه اثر نوام چامسکی

اجازه دهید خیلی سریع انتظاراتی را که از عنوان این یادداشتها بر می‌آید و ظاهرا به موضوعات بسیار مهمی نظر دارد به کناری نهم و تنها به این امید باشم که در این باره به اشاراتی چند بسنده کنم. این موضوعات به سرچشمه‌های اندیشه‌ی ثبت شده باز می‌گردد و به هسته‌ی مرکزی ماهیت ما می‌رسد.

این دو موضوع بررسی‌های ظریف و دقیقی را برانگیخته‌اند که در سال‌های اخیر به شکلی روزافزون، مطرح شده است. رشته‌های تجربی‌ای که با دو مسئله زبان و اندیشه سر و کار دارند جنبه‌ای بسیار تخصصی یافته‌اند. چهل سال پیش، زمانی که دانشجوی دوره‌ی تحصیلات تکمیلی بودم، به راحتی می‌شد در محتوای نظری رشته‌های زبان‌شناسی و روان‌شناسی تبحر یافت؛ آنچه در آن روزها از کل این مسائل می‌شد فهمید، تنها بخش کوچکی از برنامه‌ی آموزشی امروز را تشکیل می‌دهد.

در سال‌هایی نه چندان دور، هر یک از اعضای هئیت علمی گروه ما، می‌توانست استاد راهنمای هر رساله‌ای باشد. ...

کتاب زبان و اندیشه اثر نوام چامسکی با ترجمه‌ی کورش صفوی توسط انتشارات هرمس به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب زبان و اندیشه اثر نوام چامسکی

زبان و اندیشه

گفتگو

پایان سخن

• نویسنده: نوام چامسکی
• مترجم: کورش صفوی
• انتشارات: هرمس