کتاب شرح دیوان شمس تبریزی (کریم زمانی 1)

درباره کتاب شرح دیوان شمس تبریزی 1

"شرح دیوان شمس تبریزی" جلد اول کتاب حاضر می‌باشد که استاد کریم زمانی در طول محتوای آن، این اثر ادبی ماندگار و بزرگ را مورد نقد، تفسیر و تشریح قرار می‌دهد.

مولانا جلال الدین محمد بلخی از جمله شاعران نام‌آوری است که با وجود گذشت قرن‌ها از مرگش هم چنان آثارش با استقبال بی‌نظیری از طرف دوستداران شعر و ادب پارسی رو به رو گشته و مریدان و طرفداران بسیار زیادی را به خود اختصاص می‌دهد. او به شمس تبریزی علاقه ی شدید داشت، به طوری که تحت تاثیر این شیدایی و حس قلبی، اشعار بی‌نظیری را سرود؛ میزان دل‌بستگی مولانا به شمس به حدی بود که یکی از دیوان‌های بزرگش را به نام این عارف و دانشمند مشهور نام‌گذاری کرد. مولف، با استناد به آثار تدوین شده‌ی مرحوم استاد فروزانفر، برای اولین‌بار، تک تک ابیات موجود در این دیوان را در یک مجموعه‌ی واحد جمع آوری نموده و سپس با به کارگیری از عباراتی ساده و گیرا به شرح تمامی بیت‌ها پرداخته و با ساده سازی و روان کردن معانی ابیات، منظور و مقصود مولانا را به خواننده ارائه کرده و در نهایت، او را در درک هر چه راحت‌تر دیوان شمس یاری فراوان می‌رساند.

کتاب شرح دیوان شمس تبریزی جلد اول، به قلم کریم زمانی در نشر قطره به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب شرح دیوان شمس تبریزی 1

مقدمه

معشوق حقیقی

تاثیر عشق حقیقی در جهان

بنده ی عاصی و کرم پروردگار

نجوای سالک عاشق با حضرت معشوق

تماشای جمال حضرت معشوق در پدیده ها و مظاهر هستی (وحدت شهود)

عشق، هستی دروغین را محور می کند

انتظار سالک جهت ظهور تجلیات انوار حق

تحلیلی لطیف از مرگ

مستان عشق، در بند عافیت طلبی های رایج نیستند

گستاخی بنده در برابر حلم و لطف خداوند

در خطاب به ولی کامل، و یا یکی از خنیاگران مجلس سماع که با کشف اسرار ربانی و یا اجرای نغمات روح افزا غم و پریشانی مردم را محو کند

جستجوی سالک عاشق از حضرت معشوق و نجوا با او زبان رمز و اشاره فراق انسان از اصل خویش و بازجستن وصل از راه سیر و سلوک روحانی و گذر از گردنه های ابتلا

عاشق، بر هر بلا، مرحبا گوید

تغیر احوال بندگان به عنایت حضرت معشوق بسته است

حکایت فراق و طلب وصال

لبیک سالک به ندای حق تعالی

نجوای سالک عاشق با حضرت معشوق، و رجوع به اصل خود

بال و پر پرواز به سوی جهان برین، خاکساری و نفی هستی کاذب است

خورشید حقیقت را به گل ستیزه نتوان اندودن، و رضا به قضا

عشق بنده ی عاشق به حضرت معشوق و این که خداوند فرمانروای جهان هستی است

در سیر و سلوک عذفانی

احوال غریب عاشق هجران کشیده

طلب عاشق، دیدار حضرت معشوق را و قصور عقول از درک حقیقۀ الحقایق

زیبایی انسان کامل

دعوت به عروج آسمانی و صفای دل و درون

حکایت آن شخص که ابتدا منکر عشق بود و سپس خود به دام عشق افتاد

احوال متغیر آدمی در پرتو عنایت حق به ثبات رسد

طلب سالک از حضرت معشوق، کمالات معنوی را

طلب عنایت از حضرت معشوق جهت شکوفایی

جشن وصال عارفان

پیوند میان عاشق و معشوق

مستی عارفانه و رهایی روح از جهان رنگ و نیرنگ

آمدن وصال و رفتن اندوه

عرض نیاز عاشق و اتحاد خالق و مخلوق

عاشق در طلب دیدار حضرت معشوق است و به فرجامی نیک می رسد

وحدت وجود و وحدت شهود

عارفان از قیل و قال و قشری گری به دور هستند

آرزوی عاشق در وصال به حضرت معشوق

مقام تسلیم و رضا

شوق دیدار یار و وحدت حق و خلق

حضرت معشوق همه چیز عاشق است و نیز در نقد مشرب فلسفیان

حدیث فراق و دریافتن بنده ی بلا کشیده، حق را

نیایش بنده و بخشش حق تعالی

چند نکته در سیر و سلوک

لطف معشوق به عاشق

زیبایی جهان پرتوی است از جمال حضرت معشوق، و فراقیه ی در وصف معشوق

هر دلی که محل اشراقات ربانی شود به مرتبه ی قیامت می رسد

زندگی بدون حضرت معشوق، عین مرگ است

فراق جان سوز عاشق

ای عشق خندان هم چو گل

در برتری عشق بر بهشت

عشق، بلا انگیز است

در انگیختن سالکان به سیر و سلوک، و چند موضوع مهم دیگر در زیبایی شناسی و روان شناسی عرفانی و ستاریت خداوند

در بیان جایگاه بلند انسان کامل

هر دیده در خور مشاهده ی جمال الهی نیست

کیمیاگری روحانی شمس تبریزی در وجود مولانا

چند نکته ی مهم در سیر و سلوک

عاشق حق از ابتلا نمی نالد

جمله معشوق است و عاشق مرده ای!

نجوای عاشق

بهاریه و احوال خوش عارفان

زیبایی جهان، عکس جمال حضرت معشوق

عاشق حقیقت از عشق حق تعالی سیر نگردد، چنان که ماهی از آب

در مقام عشق ربانی

شراب ربانی و رهایی از تعینات هستی کاذب

در وصف معشوق ربانی

در شگفتی های عشق حقیقی

عرض نیاز عاشق هجران کشیده به حضرت معشوق

حیات انگیزی تجلیات حق

رهایی از دام دنیا به وسیله ی عشق شمس تبریزی

تسلیم بنده ی عاشق در برابر مشیت حضرت معشوق

عنایت کاملان نسبت به افراد ناقص و بردن آنان به سوی کمال لایق

تاثیر هم نشینی با اولیاءالله

نکته هایی در سیر و سلوک

جلوه هایی از احوال عاشقان و ویژگی های معشوق

طبیعت مادی درخور پرواز همای جان نیست

درخواست عاشق سالک، جلوه های بی شمار حضرت معشوق را

مقایسه ی عاشقان و عارفان

شراب ربانی و شراب شیطانی

باده ی انگوری و باده ی منصوری

اظهار شادی و نشاط از این که شمس تبریزی به قونیه بازگشته است

جلوه ای از مجلس سماع عاشقان

تقاضای عاشق از معشوق

در اهمیت مصاحبت مولانا با شمس تبریزی

در توصیف انسان حقیقی و مطرح کردن شمس تبریزی به رمز و اشاره

باز در وصف انسان حقیقی و ستایش رازگونه از شمس تبریزی

در معشوق معنوی و ادب عاشقی

در بیان شور و مستی عارفانه

مستی های عاشق نسبت به معشوق معنوی

اندر شراب آسمانی و باده ی ربانی

شکفتگی های باغ حقایق و معارف ربانی

در نقد اندیشه ورزی های زائد

تجلی عشق در مظاهر هستی و تحسین مقام عشق

جلوه هایی از عشق حقیقی

شرط وصال، پرهیز از ابتذال نفسانی است

در وصف حضرت معشوق

جلوه هایی از عشق یار

نالیدن عاشق از رنج فراق و تقاضای وصال معشوق

راه خدا از سوس بی سویی است!

نمایه ی واژگان، نمادها، تعبیرها، تشبیه ها، کنایه ها، استعاره ها، جمله های دشوار، اصطلاح ها، ترکیب های نوآورانه، مفاهیم و موضوعات

فهرست آیات

فهرست احادیث و جملات دعایی

فهرست اقوال مشایخ و حکما

فهرست موضوعی منابع و ماخذ

• مولف: کریم زمانی
• انتشارات: قطره