کتاب دیوان صفیعلی شاه

معرفی کتاب دیوان صفیعلی شاه

"دیوان صفیعلی شاه" شامل غزلیات، ترجیعات، مسمطات، قصائد، مقطعات و مفردات و رباعیات می باشد. فضای شعری این شاعر بزرگ، صوفی منشانه و عاشقانه است که برخی از غزلیات، قصائد و مسمطات این کتاب بسیار زیبا و دلربا هستند. برخی دیگر از آثار این عالم بزرگ عبارت اند از:  1. تفسیر منظوم قرآن.  2. بحر الحقایق.  3. زبدة الاسرار.  4. عرفان الحق.  5. میزان المعرفة.

حاج میرزا محمد حسن صفی علیشاه در تاریخ 3 شعبان 1251 قمری در شهر اصفهان چشم به جهان گشود. پدرش تاجر بود و به همین جهت آنها به یزد رفته و در آنجا ساکن شدند. صفی علیشاه دوره کودکی و نوجوانی خود را در شهر یزد گزراند. وی تا سن 20 سالگی در یزد ماند و تحصیلات خود را گذراند. صفیعلی شاه پس از اتمام تحصیلات و در سن 21 سالگی به شیراز نقل مکان کرد و در آن جا بود که یکی از مریدانِ "میرزا کوچک رحمت علیشاه" شد.

پس از دورۀ ای او به یزد رفت، مدتی در آن جا ماند و پس از آنجا به هندوستان رفت. چندسالی را در هندوستان اقامت داشت. صفی علیشاه از مشهور ترین عارفان و فیلسوفان قرن سیزده و چهارده و از جمله بزرگان عرفاء بود که راه سلسله نعمت اللهی را در پیش گرفته بود. صفی علیشاه سال های پایانی عمر خویش را در "خانقاه صفی علیشاهی" گذراند. وی پس از 8 سال اقامت در خانقاه، در سال 1316 هجری قمری و در سن 65 سالگی چشم از جهان فروبست.

برشی از متن کتاب دیوان صفیعلی شاه 

"تا تماشای قیام تو بقامت کردند عاشقان بر سر کوی تو قیامت کردند . با کمانداری ابروی تو عشاق بجاست سینه را گر سپر تیرر ملامت کردند . خوب شد کاهل دل از خانقه آزاد شدند خوبتر آنکه بمیخانه اقامت کردند . آندو زلف سیه از یک گلۀ در شب هجر اشک داند که چه با دل بغرامت کردند . سحر یا معجزه در کشتن ما چشم و لبت هر دو دانند بهم دست و کرامت کردند.

چشم بیمار تو دانند کرا کرده خراب دردمندان که ز دل ترک سلامت کردند . هر که وصف تو شنید از دو جهان جمله گذشت زاهدان گر نگذشتند لئآمت کردند . خورده بینان بجز از حرف و سخن هیچ نبود گر که تعیین دهانت بعلامت کردند . بیحضور تو از آن عمر که رفت اهل نظر خاکها بر سر از اندوه و ندامت کردند . ای صفی خرقۀ ارشاد بمیخانه مبر کاندر آنجا حذر از دلق امامت کردند"

(قصائد - غزلیات - ترجیعات - رباعیات) شاعر: حاج میرزا حسن صفی علیشاه (به کوشش منصور مشفق) همراه با: مثنوی بحرالحقایق انتشارات: صفی علیشاه