کتاب کار و تمرین علوم پنجم (5) ابتدایی گل واژه

کتاب کار و تمرین علوم پنجم ابتدایی انتشارات گل‌واژه

کتاب حاضر با هدف ایجاد زمینه‌یادگیری بهتر مباحث علوم پایه پنجم و تعمیق و تثبیت آموخته‌ها در ذهن مخاطب کلاس پنجمی، تهیه و تدوین شده است. محتوای آن برگرفته از مطالب کتاب درسی بوده تا بتواند به عنوان منبعی کمک درسی مورد استفاده قرار بگیرد. برای هر یک از دروس در بخش «کلبه آموزش»، مطالب و مفاهیم درسی با بیانی ساده و روشن، شرح و بسط داده شده‌اند. استفاده از شکل‌ها و تصاویر مرتبط، طبقه‌بندی موضوعات و دسته‌بندی مطالب، همگی در راستای درک عمیق‌تر درس صورت گرفته‌اند. به منظور ایجاد بستری برای پرورش روحیه جستجوگرانه و کنجکاوانه مخاطبان، طی فعالیت‌هایی، دانش‌آموزان به تحقیق، جستجو و تلاش واداشته می‌شوند که متناسب با موضوع درس و در حد نیاز و متناسب با سن او ارائه شده‌اند و گاه نکات و توصیه‌های لازم که در زندگی روزمره ضروری‌اند بیان می‌گردد.

با توجه به نقش مهم آموزگار و والدین در به ثمر رسیدن نتایج کتاب حاضر و البته کتاب درسی، در درس‌نامه‌ها، توصیه‌هایی برای این افراد ذکر شده تا دانش‌آموز را در مسیری صحیح راهنمایی کنند. در ادامه پرسش‌هایی در قالب‌های مختلفی چون جای خالی، درست یا نادرست، تشریحی، پرسش‌های مفهومی و... طراحی شده‌اند تا ضمن مرور مباحث درس، عاملی در فهم بهتر مطالب شوند. با تکمیل کردن جدول خودارزیابی که در پایان هر درس قرار دارد، دانش‌آموز می‌تواند نقاط ضعف و قوت خود را بشناسد و در جهت رفع یا تقویت آنها اقدام نماید. علاوه بر اینها، متناسب با برنامه امتحانی مدارس، آزمون‌هایی برای نوبت اول و دوم در نظر گرفته شده است. پاسخ‌گویی به سؤالات این آزمون‌ها قبل از امتحانات، دانش‌آموز را با انواع سؤالات آشنا نموده تا وی با تسلط بیشتری در امتحانات شرکت نماید و به کسب نتایج مطلوب نائل آید.

کتاب کار و تمرین علوم پنجم ابتدایی، اثر زهرا شامانیان، فرناز فهیمی‌امید و مجید عسگرزاده در انتشارات گل‌واژه به چاپ رسیده است.

برشی از متن کتاب

کلبه آموزش تغییرات مواد: فیزیکی شیمیایی: - برخی تغییرهای شیمیایی کند هستند. - برخی تغییرهای شیمیایی تند هستند.   آنچه در این درس یاد می‌گیریم مواد اطراف ما تغییر می‌کنند. انسان برای ادامه زندگی، احتیاج به تغییرات مواد دارد. تغییرات مواد به دو شکل انجام می‌شود: 1- فیزیکی 2- شیمیایی   1- تغییر فیزیکی: در برخی از تغییرها مانند ذوب شدن یخ، شکل، اندازه یا حالت ماده تغییر می‌کند، به عبارت دیگر این تغییرات باعث نمی‌شود که ماده به ماده جدیدی تبدل شود. مثلاً هنگامی که یک ورق کاغذ را پاره می‌کنیم، تنها یکی از خواص فیزیکی آن (اندازه) را تغییر می‌دهیم ولی کاغذ به ماده دیگری تبدیل نمی‌شود. از تغییرات فیزیکی می‌توان به مثال‌های زیر اشاره کرد: تبخیر آب، تبدیل شدن گندم به آرد، خرد کردن میوه، خرد کردن سبزی، بریدن چوب، رنگ کردن کاغذ با آبرنگ، تراشیدن مداد، حل شدن نمک در آب، خرد شدن سنگ‌ها و...   2- تغییر شیمیایی: در برخی از تغییرها شکل، رنگ، بو و مزه ماده تغییر می‌کند و ماده به ماده جدیدی تبدیل می‌شود. مثلاً وقتی کاغذ را می‌سوزانیم، کاغذ به ماده دیگری تبدیل می‌شود که خواص کاغذ را ندارد. یا وقتی از شیر، ماست درست می‌کنیم، ماده جدیدی تولید کرده‌ایم که خواص شیر را ندارد و رنگ، بو، مزه و شکل آن تغییر کرده است. از تغییرهای شیمیایی می‌توان به مثال‌های زیر اشاره کرد: پختن غذا، ساختن دارو، هضم غذا، زرد شدن برگ درختان، فاسد شدن غذا، حرارت دادن شکر، تبدیل شدن میوه به مربا و کمپوت، کپک زدن نان، دگرگونی سنگ‌ها، گرفتن سرکه از انگور، تغییر رنگ کاغذهای قدیمی، سوختن چوب، خشک شدن درختان و...   تغییر با دخالت انسان: برخی اوقات انسان برای برطرف کردن نیازهای خود، روی مواد تغییر فیزیکی یا شیمیایی یا هر دو را ایجاد می‌کند. مانند: قطع کردن درختان جنگل برای ساختن میز، کاغذ، جاده سازی و...، استفاده از نفت برای سوخت، ساختن مواد پلاستیکی و...   تغییر بدون دخالت انسان: تغییرهایی که در اطراف خود می‌بینیم، گاه خودبه خود در طبیعت به وجود می‌آید و انسان در ایجاد آن نقشی ندارد. به این تغییرها طبیعی می‌گویند. مانند: پیدایش فصل‌ها، زرد شدن برگ درختان و...   تغییرهای تند و کند: همه تغییرها با سرعت برابر به وجود نمی‌آیند. برخی از تغییرها مانند پوست کندن میوه می‌تواند خیلی سریع انجام شود.   ایجاد برخی از تغییرها به چندین ساعت زمان نیاز دارد مانند پخته شدن غذا، درست شدن ماست و پنیر؛ اما برای به وجود آمدن تغییراتی مانند تشکیل خاک صدها سال و تغییراتی مانند تشکیل نفت، میلیون‌ها سال زمان نیاز دارد.   فعالیت‌ها و نکات پیشنهادی برای دانش‌آموزان: از دست زدن به میوه‌ها، نان و... که کپک زده‌اند، خودداری کن. در هنگام خرید مواد مصرفی و غذایی به تاریخ مصرف آن دقت کن. از چشیدن موادی که رنگ و بوی آن تغییر کرده است، جداً خودداری کن. به جای استفاده از کیسه‌های نایلونی که از نفت به دست می‌آیند و صدها سال در طبیعت باقی می‌مانند، از پاکت‌های کاغذی استفاده کن.

فهرست

درس اول: زنگ علوم درس دوم: ماده تغییر می‌کند درس سوم: رنگین کمان درس چهارم: برگی از تاریخ زمین درس پنجم: حرکت بدن درس ششم: چه خبر؟ (1) درس هفتم: چه خبر؟ (2) نمونه سؤالات امتحانی نوبت اول درس هشتم: کارها آسان می‌شود (1) درس نهم: کارها آسان می‌شود (2) درس دهم: خاک با ارزش درس یازدهم: بکارید، بخورید و... درس دوازدهم: از ریشه تا برگ نمونه سؤالات امتحانی نوبت دوم

مولف: زهرا شامانیان - فرناز فهیمی - مجید عسگر زاده انتشارات: گل واژه