کتاب سوکورو تازاکی بی‌رنگ و سال‌های زیارتش | هاروکی موراکامی

درباره‌ی کتاب سوکورو تازاکی بی‌رنگ و سال‌های زیارتش اثر هاروکی موراکامی

کتاب سوکورو تازاکی بی‌رنگ و سال‌های زیارتش، سیزدهمین اثر نویسنده‌ی معروف، که در طی یک ماه از ورودش به بازار بیش از یک میلیون نسخه فروش داشته، این بار در سال 1393 با ترجمه‌ی امیرمهدی حقیقت وارد بازار کتاب شد و جای خود را بین رمان‌خوانان فارسی زبان به راحتی باز کرد. نوشته‌های هاروکی موراکامی که همواره تلفیقی از پیچیدگی‌های ذهنی و آشفتگی‌های دنیای مدرن است؛ سرشار از واقعیت‌های پوچ آمیخته به تنهایی و مرگ بوده که شاخصه‌ی اصلی انسان امروز مدرن است.

او داستان‌هایش را در تمی از خودبیگانگی نوشته که مخاطب را حتی روزها پس از به پایان بردن کتاب، به خود مشغول می‌دارد. سمبل‌ها و نشانه‌هایی که مؤلف در داستان‌هایش به کار می‌برد و مخاطب را آگاهانه  یا ناآگاهانه به تفکر وا می‌دارد، در جای خود بسی تأمل‌برانگیزند.

شخصیت اصلی داستان سوکورو تازاکی بی‌رنگ و سال‌های زیارتش، مردی است به نام سوکورو که چنان درگیر گذشته‌ی مبهم و رمزآلود خود گشته که نمی‌تواند در حال حاضر برای زندگی خود تصمیمی بگیرد؛ از این‌رو با هم‌فکری دوست دختر خود تصمیم می‌گیرد با افراد گذشته‌ی خود دیدار کند؛ که درواقع همان چهار دوست صمیمی او هستند که سال‌ها قبل به یک‌باره و به صورت هماهنگ ارتباط خود را با سوکورو قطع کردند. این اتفاق به عاملی مبهم در ذهن سوکورو تبدیل شد و هم‌چنان بعد از سال‌ها، دغدغه‌ی مهم زندگی او محسوب می‌شد؛ تا اینکه تصمیم می‌گیرد این آشفتگی را از بین ببرد تا بتواند با شفاف کردن گذشته، زندگی آینده‌ی خود را شکل دهد.

در واقع می‌توان رخدادهای شکل گرفته در زندگی شخصیت داستان را معادل انسان امروزی با درگیری‌های زندگی‌اش دانست که همواره ناامیدی و مرگ با او هم‌نشین بوده، مدام در حال تکرار و یک‌نواختی همراه ابهامات فراوان شده و همیشه با خود در حال زمزمه و حرف زدن‌های بی‌مورد است. متن کتاب بسیار ساده و روان نوشته شده و در عین حالی که سی‌صد صفحه را شامل می‌شود اما جذابیت وگیرایی و البته تجربه‌ی مؤلف، مطالعه‌ی آن را لذت‌بخش می‌نماید.

مخاطبان نوشته‌های موراکامی به خوبی آگاهند که او نوشتن داستانی سرراست را نمی‌پسندد؛ از این‌رو در خلال داستان، گریزی به ماجراها و اتفاقات پیچیده‌ای می‌زند که البته برای مخاطب هم هیجان‌انگیز و دلپذیر می‌نماید؛ چراکه ذهن او را درگیر حوادث و ماجراهای داستان می‌نماید. گفتنی است «سال‌های زیارت»، عنوان قطعه پیانویی است از «فرانتس لیست»، آهنگ‌ساز و نوازنده‌ی مجارستانی.

بخشی از کتاب سوکورو تازاکی بی‌رنگ و سال‌های زیارتش

یک بار که داشتند به یک قطعه پیانو گوش می‌کردند، سوکورو دید این قطعه را قبلاً هم چند بار شنیده، ولی اسم قطعه یا آهنگ‌سازش را نمی‌دانست. قطعه‌ای بود آرام و غم‌انگیز که با ملودی کند و به یادماندنی‌ای از چند تک نت شروع می‌شد و بعد ترکیبی می‌شد از چند واریاسیون ملایم. سوکورو سرش را از روی کتابش بلند کرد و از هایدا پرسید که این چه قطعه‌ای است.

«لو مل دو پی. مال فرانتس لیست. از سوییت سال‌های زیارتش: سال اول: سویس».

«لو مل دو..؟

«لو مل دو پی. به زبان فرانسه است. معمولاً ترجمه می‌شود به غم غربت. ترجمه‌ی دقیق‌ترش این است: غمی بی‌جهت که با تماشای دشت به دل می‌افتد. ترجمه‌ی دقیقش کار سختی است».

«دختری را می‌شناختم که خیلی این قطعه را می‌زد. از هم‌کلاسی‌های دبیرستانم بود».

هایدا گفت: «من همیشه این قطعه را دوست داشته‌ام. ولی زیاد هم معروف نیست. دوستت پیانیست خوبی بود؟

«گفتن‌اش سخت است. من زیاد از موسیقی سر در نمی‌آرم. ولی هر بار می‌شنیدم می‌دیدم قشنگ است. چه‌طوری بگویم؟ غم ملایمی توش بود، ولی پر سوز و گداز هم نبود».

هایدا گفت: «پس حتماً دوستت خوب می‌زدش. این قطعه ظاهراً تکنیک ساده‌ای دارد ولی درآوردن حس‌اش کار سختی است. اگر درست روی نت بزنی، حوصله سربر می‌شود، کافی است اشتباه بروی و تفسیر غلیظی ازش بکنی، آن‌وقت خیلی پیش پا افتاده می‌شود. فرقش توی شکل کار کردن با پدال است. روح قطعه را عوض می‌کند.

الان کی دارد پیانو می‌زند؟

یک پیانیست روس. لازار برمان. وقتی کارهای لیست را می‌زند؛ انگار دارد منظره‌ی خیالی لطیفی را برایت نقاشی می‌کشد. آدم‌ها معمولاً قطعه‌های پیانو لیست را سطحی و تکنیکی می‌بینند. البته او قطعه‌های پیچیده‌ای هم دارد ولی اگر خوب به موسیقی‌اش گوش کنی، عمقی توش کشف می‌کنی که زیر آن همه شاخ و برگ و آب و تاب خوابیده و تو اولش متوجه نشده‌ای. مخصوصاً سوییت سال‌های زیارت‌اش. پیانیست زنده‌ای که بتواند این قطعه را این‌جور دقیق و قشنگ بنوازد؛ کم داریم. از پیانیست‌های امروزی‌تر، برمان خوب درش می‌آورد. از پیانیست‌های قدیمی‌تر هم کلودیو آراءو.

پای موسیقی که وسط می‌آمد هایدا پرحرف می‌شد. بعدش از ویژگی‌های اجرای برمان از لیست گفت ولی سوکورو تقریباً گوش‌اش به او نبود. در عوض، تصویری از شیرو در حال نواختن این قطعه پیش چشمش جان گرفت ـ تصویری ذهنی، واضح و سه بعدی ـ انگار آن لحظه‌های زیبا، خلاف فشار معقول زمان، شناکنان از میان آب‌راهی بر می‌گشتند...

کتاب سوکورو تازاکی بی‌رنگ و سال‌های زیارتش اثر هاروکی موراکامی با ترجمه‌‌ی امیرمهدی حقیقت توسط نشر چشمه به چاپ رسیده است.

نویسنده

درباره‌ی هاروکی موراکامی

هاروکی موراکامی متولد سال 1949 در ژاپن، نویسنده‌ی معروف و بنام در سطح جهان است که تحصیلات دانشگاهی‌اش را در دانشگاه هنرهای نمایشی واسدا در سال 1968 آغاز نمود. نویسندگانی هم‌چون جک کرواک و ریچارد گری براتیگان کورت ونه‌گات جونیور از نویسندگانی‌اند که او به آنان علاقه‌ی خاصی دارد. او در پی انتشار برخی آثارش از جمله رمان به آواز باد گوش بسپار و رمان تعقیب گوسفند وحشی به جوایز ادبی دست یافته است.

• نویسنده: هاروکی موراکامی
• مترجم: امیرمهدی حقیقت
• انتشارات: چشمه