کتاب چگونه سوگیری و تبلیغات را در رسانه ها تشخیص دهیم

کتاب چگونه سوگیری و تبلیغات را در رسانه ها تشخیص دهیم نوشته ریچارد پل و لیندا الدر با ترجمه مهدی خسروانی توسط نشر نو به چاپ رسیده است.

این کتاب سعی دارد نحوه انجام تبلیغات در رسانه ها را توضیح دهد و به کاهش تاًثیرگذاری آن ها روی اندیشه و تفکراتِ همه ی افراد کمک کند. از آن جایی که تقریباً همه ی رسانه های دنیا معتقدند که به اصول کاری شان پایبند هستند و همه تولیدات شان صرفاً خبرهای مستقل و بی طرفانه هستند و به جز واقعیت عینی چیزی را در معرض نمایش قرار نمی دهند، نویسندگان این کتاب تصمیم گرفتند با نگارش چنین اثری این ادعا را مورد بررسی قرار دهند. آن ها در روند کتاب توضیح می دهند که اصولاً رسانه ای به نام رسانه بی طرف وجود ندارد و اگر رسانه ها از صاحبان شان و یا از حکومتی ها تأثیر نگیرند، بدون شک از فرهنگ و مخاطبان تأثیر می پذیرند. در حقیقت پشت همه ی سوگیری ها و تبلیغات در رسانه های خبری تمام دنیا، یک منطق یکسان و ساده وجود دارد و آن، این نکته است که رسانه، جهان بینیِ همان فرهنگی که خبر را برایش تهیه می کند، در معرض نمایش می گذارد و همه خبرهایش بازتابی از دنیای واقعی آن فرهنگ می باشد. پوشش های خبری غالب در یک جامعه بر اساس اصولی مشخص عمل می کنند و در چارچوب یک فرهنگ خاص، حقایق را با همه پیچیدگی هایش بیان می کند. پل و الدر در کتاب حاضر این پیچیدگی ها را با توضیحات ساده ای برای مخاطب روشن می سازند.

برشی از متن کتاب

تمرکز رسانه‌ها بر چیزهایی است که برای مخاطبان شان مهم اند. به این ترتیب حتی اگر مخاطبان شان باورهای نامعقول داشته باشند (برای مثال نفرت نامعقولی در آنها وجود داشته باشد) باز هم چنان رفتار می‌کنند که گویی آن نفرت معقول است. از این رو هنگامی که برده داری در آمریکا پذیرفته شده بود رسانه‌ها برده‌داری را طبیعی جلوه می دادند اما هنگامی که بخشی از مردم آمریکا از این عادت دست کشیدن رسانه ها نیز در این زمینه به دو دسته تقسیم شدند. (هر روزنامه ای سعی کرد همان چیزی را که خوانندگانش باور داشتند درست جلوه دهد.) بررسی کنید و ببینید رسانه های خبری با چیزهایی که برای یک گروه اجتماعی تکان دهنده، هیجان انگیز، نفرت انگیز یا خوشایند است چگونه برخورد می کنند. برای مثال اگر زنی در رودخانه ی ریویرا فرانسه برهنه شود و حمام آفتاب بگیرد اتفاقی معمولی تلقی می‌شود و در نتیجه محکوم نمی شود و رفتارش خبر قلمداد نمی شود. اما اگر همان زن چنین کاری را در لبنان انجام دهد بازداشت می‌شود و درنتیجه محکوم می شود و رفتارش خبر قلمداد می شود. مثال دیگر اینکه در بازی‌های المپیک رسانه‌های خبری هر کشوری توجه خود را بر رویدادهایی متمرکز می کنند که امکان موفقیت ورزشکاران شان در آنها بیشتر است و وقتی که یکی از ورزشکاران شان در مسابقه مدال طلا می برد، آن مسابقه را برای مخاطبان کشور خود چنان جلوه می‌دهند که گویی بسیار مهم تر از مسابقه هایی هست که کشورشان در آنها مدام نگرفته است. بی طرفی آرمانی است که هیچ کس به طور کامل به آن دست پیدا نمی‌کند، مستلزم تواضع فکری بالا است و با اعتراف آزادانه شخص به نظرگاه خودش آغاز می شود و همچنین با اعترافش به اینکه در هنگام داوری های مهم باید به منبع های اطلاعاتی رقیب نیز توجه کند. نکته کلیدی این است: معمولا هر مجموعه ای از رویدادها را از نظرگاه های متعددی می توان دید و تفسیر کرد. یکی از لازمه های حیاتی بی طرفی این است که در برابر طیفی از بینش‌ها از نظرگاه های متعدد گشوده باشیم و مایل باشیم که نظرگاه خود را با نگاه تهدیدآمیز بررسی کنیم. در نمودار صفحه 23 نشان داده ایم که چگونه در بیشتر وقت ها نظرگاه های متعدد به مجموعه یکسانی از رویدادها ربط پیدا می‌کنند. هرچه طیف گسترده‌تری از نظرگاه های مربوط به موضوع را مطالعه کنیم، از آنها بینش بیشتری کسب کنیم، ضعف ها و بخشی نگری های آن ها را بیشتر تشخیص دهیم و آموخته های خود را بیشتر در قالب یک کل جامع تر و چند سویه تر تلفیق کنیم و به بی‌طرفی نزدیک‌تر می‌شویم. هر یک از این نظرگاه ها کمک می کند تا اغراق ها یا تهدیدهای نظرگاه های دیگر را تصحیح کنیم و به واقعیت هایی که در نظرگاه های دیگر برجسته نشده‌اند توجه کنیم. هنگامی که می خواهیم تصویری از تاریخ یا از خبرها عرضه کنیم هرچه گزارش‌ها و روایت ها را در بافت های تاریخی غنی تری قرار دهیم و درباره آنها از نظرگاه های بیشتری اظهار نظر کنیم به بی‌طرفی بیشتری دست پیدا می کنیم.

فهرست

سخنی با خواننده دموکراسی و رسانه های خبری افسانه هایی که بر منطق رسانه های خبری سرپوش می گذارند سوگیری و بی طرفی در رسانه های خبری انواع بی طرفی تشخیص سوگیری در جریان غالب رسانه ای تبلیغات و نگارش گزارش خبری محافظت از مخاطبان خودی در برابر احساس گناه ترویج اندیشیدن جامعه محور جهت دهی به گزارش ها برای طرفداری از دیدگاه های برگزیده چگونه از گزارش های خبری متعارف و تبلیغات اطلاعات مفید بیرون بکشیم گام هایی که باید برداریم تا به مصرف کننده سنجشگر خبرها تبدیل شویم آگاهی رسانه ها از سوگیری رسانه ای حساسیت نسبت به آگهی دهندگان حساسیت به حکومت حساسیت به منافع قدرتمند حساسیت به رقیبان سوگیری به سمت چیزهای تازه و جنجالی مصرف کنندگان سنجشگر خبرها آیا اصلاح رسانه های خبری امکان پذیر است؟ آیا پدید آمدن جامعه سنجشگر امکان پذیر است؟ دیدگاه های غالب و مخالف: بافتن منبع های اطلاعاتی متفاوت تبدیل شدن به اندیشه ورز مستقل رویدادهای دفن شده، نادیده گرفته یا کم گزارش شده چکیده استفاده از اینترنت نمونه هایی دیگر از منبع های خبری متفاوت سخن پایانی واژه نامه توصیفی، شرح برخی از مفهوم ها و اصطلاح های سنجشگرانه اندیشی واژه نامه انگلیسی به فارسی واژه نامه فارسی به انگلیسی

• مجموعه ی راهنمای اندیشه ورزان
• نویسندگان: ریچارد پل - لیندا الدر
• مترجم: مهدی خسروانی
• انتشارات: نشر نو