کتاب آشوب: مطالعه ای در زندگی و شخصیت دکتر محمد مصدق

کتاب آشوب: مطالعه ای در زندگی و شخصیت دکتر محمد مصدق، نوشته ی احمد بنی جمالی توسط نشر نی به چاپ رسیده است.

خاطره ی روزهای انقلاب هر چند دور و محو اما همچنان زنده است و در این میان تصویر دکتر محمد مصدق، مجاهد بزرگ و پیشوای جمعیت معترضی که به دنبال انقلاب بودند، خودنمایی می کند. مصدق که رهبر ملی شدن نفت بود و یاد و خاطره اش را کابوس بیگانگان می دانستند، بعد از اندک زمانی جایگاهش مورد تردید واقع شد زیرا بنا بر اقتضای هر انقلابی نیروهای سیاسی سهم خود را از حاکمیت طلب و نمادهای سیاسی خود را جست و جو کردند و پس از آن برای بسیاری دیگر مصدق در جایگاه «مجاهد بزرگ» نبود. جای آن تمجیدها و حمایتگری ها روایت های جدیدی درباره او بیان می شد، او را سیاستمداری پر اشتباه، محافظه کار، سلطنت خواه، می خواندند که از اشرافیتی قاجاری بر می خاست و انقلابی نبود. در طرف دیگر ماجرا افراد و گروه هایی هم بودند که سعی در رفع اتهام از مصدق و ادامه دادن به ستایش پیشوایشان داشتند. با فرو نشستن شور و التهاب روزهای نخست انقلاب، تصاویر معتدل تری از مصدق ارائه شد. اما می توان این تصاویر را هم برساخته صف بندی ها و مصارف روزانه سیاسی دانست.

با گذشت سال ها پس از انقلاب زندگی و شخصیت دکتر مصدق که چهره ای مهم در تاریخ ما است، هنوز به درستی بازگو نشده و پنهان مانده است. از جمله ی عوامل این امر پنهان کردن واقعیت تاریخی او به نفع گروه بندی های سیاسی می باشد اما علاوه بر این نکته ی مهم دیگری هم وجود دارد؛ نهضت ملی شدن نفت و قرار گرفتن مصدق در رأس این حرکت و اتفاق های مهم بسیاری که در دوران نخست وزیری وی رخ داد همگی سبب گشته زندگی شخصی و سیاسی او مورد توجه لازم قرار نگیرند. در همین راستا کتاب حاضر بر آن شده تا رساله ای درباره شخصیت محمد مصدق ارائه دهد. نویسنده کوشیده روایتی جامع، همگون و تا حد امکان منصفانه و واضح از زندگی پر فراز و نشیب وی ارائه دهد. اساس کار بر اسناد و مدارک دولتی، نشریات آرشیوی، خاطرات روزانه رجال و شخصیت ها، و گزارش های سفارتخانه های خارجی قرار دارد. مقصود اصلی این اثر بیرون کشیدن مصدق از هاله ای اسطوره ای که سال هاست پشت آن این شخصیت پنهان مانده و نشاندن او بر زمینه واقعی و تاریخی اش می باشد.

فهرست