کتاب ترس و تنهایی - بابک احمدی

کتاب ترس و تنهایی (کوارتت های دمیتری شاستاکوویچ) به قلم بابک احمدی در نشر مرکز به چاپ رسیده است.

کتاب حاضر با نوشتن مقاله ای درباره ی کوارتت های شاستاکوویچ آغاز شده، اما موضوع مقاله گسترش یافت و آثار مجلسی دیگر او را نیز در برگرفت. نویسنده نمی توانست از آثار مجلسی بدون اشاره به سایر کارهای او به ویژه دو اپرای کامل، آثار آوازی و البته سمفونی ها بحث کند. هم چنین، یاد از آثار او بدون توجه به زمینه ی تاریخی و اجتماعی ساخته شدن آن ها و نیز باخبری از سوانح زندگی اش ممکن نیست. جای چنین بحثی هم در ادبیات موسیقایی ایران خالی است، و نویسنده ناگزیر حجم کار را بیشتر کرده است. موضوع نخستین فصل کتاب زندگی و آثار شاستاکوویچ است. در این فصل کم تراز موسیقی مجلسی او یاد شده، زیرا این نوع موسیقی، و به طور خاص قالب کوارتت زهی، موضوع فصل آخر هستند. فصل دوم به دو نکته ی مهم می پردازد: یکی کوشش در کشف مواضع سیاسی و اجتماعی او و دیگری حدود نوآوری های او در موسیقی و رابطه ی آثارش با بیان مدرن موسیقایی. اهمیت نکته ی دوم بر کسی پوشیده نیست و نکته ی نخست هم از این جهت برجسته است که دستگاه استبداد استالینی در طول دهه ها موفق شده بود او را یک آهنگ ساز مومن به ایدئولوژی سرکوب گرانه ی خویش معرفی کند. در نتیجه، کوشش نزدیکان او - اعضای خانواده، دوستان، و شاگردانش - در آخرین سال های حکومت حزب کمونیست و روزگار پس از آن، بر این نکته متمرکز شده بود که دشمنی عمیق او را با آن نظام سیاسی و اجتماعی ثابت کنند و نشان دهند تا چه حد زیر فشار حکومت استبدادی بود. و سرانجام فصل سوم کتاب حاضر به آثار مجلسی شاستاکوویچ، و به طور خاص به کوراتت های او می پردازد و در آن کوشش شده تا ارج این آثار شناخته شود.

فهرست

• کوارتت های دمیتری شاستاکوویچ
• نویسنده: بابک احمدی
• انتشارات: مرکز