درباره کتاب دستور زبان فارسی
در این کتاب، ساختار زبان فارسی رسمی امروز، چنان که هست، به روشی علمی بررسی و توصیف می شود. روشن است که زبان نیز مانند هر پدیده ی زنده، دستگاهی هماهنگ است و ساختار و عملکرد آن از نظامی هماهنگ پیروی می کند، نظامی که تناقض و ناسازگاری در آن راه ندارد. پس هر دستوری هم که به توصیف ساختار زبان می پردازد باید نشان دهنده ی همین ویژگی ها باشد. زبان زنجیره ای از آواهاست که با در کنار هم قرار گرفتن کلمات معنی دار از روی ترتیب و نظمی خاص پدید می آید، و می تواند مطلبی را به شنونده ی اهل آن زبان برساند. پس در زنجیره ی آواهای گفتار، معنی و مطلبی نهفته است که شنونده ی اهل زبان با شنیدن این آواها، به آن پی می برد.
روشن است که با هر تغییر لفظی زبان، همواره به گونه ای، تغییر متقارنی در معنی پدید می آید. از همین روست که در این کتاب ضمن توجه به جنبه های صوری، به جنبه های معنایی زبان و تغییرات هماهنگ و متقارن لفظ و معنا نیز توجه شده است. با این همه، این کتاب ساختمان زبان را به طور عینی و به دور از جنبه های توهم زای ذهنی بررسی می کند، و به نحو، یعنی چگونگی رابطه ی کلمات با یکدیگر در درون گروه کلمات، و رابطه ی گروه کلمات در درون جمله، و رابطه ی جمله های تشکیل دهنده ی جمله ی مرکب با یکدیگر می پردازد، و همپایگی کلمه یا گروه کلمات، و همپایگی جمله را بررسی می کند.
فهرست
- اسم و گروه اسمی
- ضمیر
- حرف اضافه
- نقش های اصلی دستوری
- نقش های اصلی اجباری (1): نهاد
- نقش های اصلی اجباری (2): مسند
- نقش های اصلی اجباری (3): مفعول - متمم اجباری فعل - مسند مفعول (تمیز)
- کوتاه ترین قالب های گفتاری (1)
- کوتاه ترین قالب های گفتاری (2)
- راه های گسترش جمله
- نقش های اصلی اختیاری
- زیر نقش ها (1) : وابسته های پیشین اسم
- زیر نقش ها (2): وابسته های پسین اسم
- همپایگی کلمات و گروه ها
- پیچیدگی زیرنقش ها
- فعل
- ساختمان فعل
- افعال معین و افعال شبه معین
- زمان افعال و کاربرد آن ها در جمله (1)
- زمان افعال و کاربرد آن ها در جمله (2)
- پیوند وابستگی
- جمله ی مرکب (1) پیرو غیرموصولی
- جمله ی مرکب (2) پیرو موصولی
- پیروهای توضیحی برای این و آن و همین و همان، و صفت های مبهمی که در جمله ی پایه آمده اند
- موارد کاربرد وجه التزامی فعل در جمله
- حروف اضافه ی معادل برای پیوندهای وابستگی
- جمله های مرکب گروهی (چندجمله ای)
- همپایگی جمله
- حذف
- ساختمان واژگان
نویسنده: غلامرضا ارژنگ انتشارات: قطره
نظرات کاربران درباره کتاب دستور زبان فارسی امروز
دیدگاه کاربران