کتاب منطق اکتشاف علمی

معرفی کتاب منطق اکتشاف علمی

این کتاب کوششی است در جهت تبیین راه درس گرفتن از تجربه. در عین حال به این نکته تاکید می کند که راه درس گرفتن از تجربه، انجام مشاهدات مکرر نیست: سهم تکرار مشاهدات در قیاس با سهم اندیشه هیچ است. همه چیز در گرو اندیشه ورزی فعّال ما در باب جهان است. ما مدام می کوشیم تا تجارب خویش را تفسیر عقلی کنیم. می کوشیم تا آن ها را بفهمیم. به عبارت دیگر، بیشتر آنچه می آموزیم با کمک مغز است. چشم و گوش نیز اهمیت دارند، ولی اهمیتشان بیشتر در حذف اندیشه های غلطی است که مغز یا عقل پیش می نهد. کتاب حاضر پرآوازه ترین اثر کارل پوپر است، که بخش عمده ی مباحث این کتاب در رد اندیشه های پوزیتیویستی حلقه ی وین، و نشاندن معرفت شناسی و روش شناسی استوار تری به جای آن ها تنظیم گشته است.

امروزه این کتاب از کتب اصیل در زمینه ی فلسفه و روش شناسی علوم فیزیکی به شمار می رود. پوپر نشان می دهد که اصیل ترین مسائل رایج در شناخت شناسی از حد روش های پررونق زبان کاوانه بسی فراتر می رود و تحلیل معرفت علمی را ایجاب می کند. به عقیده ی پوپر، با آگاهی یافتن از روش صحیح علمی می توان از راز سربه مهر جهانی که در آن به سر می بریم نکته ها آموخت.

برشی از متن کتاب

به نظر من، علم را باید از زاویه ی دیگری نگریست که چندان مطابق دیدگاه نحله های گونه گون روانشناسی گرانه نیست من بر آنم تا علم عینی را_یعنی معرفتی را که مستقل از وجود ماست_ یکسره از "معرفتی که در نزد ماست" _یعنی وابسته به وجود ماست_، جدا سازم و هریک را در مقام مناسب خود بنشانم. در همین آغاز اذعان می کنم که کسب " معرفت راجع به امور واقع" ، فقط از راه مشاهده میسر است، و به قول" هان" ما " امور واقع را فقط از طریق مشاهده" در می یابیم. لیکن این دریافت ما، و معرفتی که کسب کرده ایم، مجوز تثبیت هیچ گزاره ای نیست.

فهرست

• قسمت 1: مقدمه بر منطق معرفت علمی

فصل اول: بررسی چند مساله ی اساسی فصل دوم: درباره ی نظریه ی روش علمی

• قسمت 2: پاره ای از مقومات تجربه شناسی نظری

فصل سوم: تئوریها فصل چهارم: ابطال پذیری فصل پنجم: مساله تعیین مبنای تجربه فصل ششم: درجات آزمون پذیری فصل هفتم: سادگی فصل هشتم: احتمالات فصل نهم: ملاحظاتی در باب تئوری کوانتوم فصل دهم: تقویت تئوریها، یا نحوه ی ایستادگی تئوری در برابر آزمون ها

نویسنده: کارل ریموند پوپر مترجم: سید حسین کمالی انتشارات: علمی و فرهنگی