کتاب گیاهان، جلبک ها و قارچ ها (دانشنامه تصویری بریتانیکا)

معرفی کتاب دانشنامه ی تصویری بریتانیکا گیاهان

در این دانشنامه ی تصویری و زیبا به زندگی گیاهان مختلف، جلبک ها و قارچ ها نگاهی دقیق شده است و خواننده در بخش های مختلف آن اطلاعات بیشماری از انواع گیاهان به دست می آورد. گیاهان با تنوعی حدود 300 هزار نوع مختلف یکی از بزرگترین موجودات زنده بر روی کره ی زمین را تشکیل می دهند. از مناطق قطبی یخ زده تا جنگل های بارانی استوایی که پوشیده از درخت هستند، می توانیم گیاهان مختلف را ببینیم. زندگی انسان ها بدون حضور گیاهان غیر ممکن است و حیات ما رابطه ای نزدیکی با آن ها دارد. گیاهان نقش به سزایی در زندگی انسان ها ایفا کرده و برای ما غذا، دارو، چوب، اکسیژن و موارد بسیار دیگری را فراهم می کنند. برای دانشمندان کشف این موضوع بسیار شگفت انگیز بود، چگونه جانداری که نمی تواند حرکت کند انرژی دریافتی از خورشید را به بیش ترین اندازه ی ممکن می رساند.

گیاهان با خلقت عجیب و حیرت انگیز خود سازوکارهایی دارند که باعث می شود در برابر تغییرات محیطی مقاوم باشند. برخی از آن ها با داشتن پوستهای ضخیم، ساقه های خاردار و یا گوشتی این امکان را دارند تا برای زنده ماندن در مناطق گرم و خشک مقاومت کنند. برخی دیگر مانند گیاه گوجه فرنگی هنگام کاهش دما پروتئین های ویژه ای می سازد که از گیاه در برابر آسیب های یخ زدگی محافظت می کند. این اثر مملو از تصاویر زیبا و رنگی است که مراحل رشد و تکثیر گیاهان را به خوبی نشان می دهد. مخاطب با مطالعه ی این اثر می آموزد کدام گیاهان نخستین گیاهانی بودند که بر روی زمین روئیدند و چگونه سنگ ها را به خاک نرم تبدیل کرده اند؟ کدام گونه های گیاهی تکامل یافتند و در سراسر زمین پراکنده شده اند؟ همچنین در این اثر تفاوت های بنیادین میان گیاهان، جلبک ها و قارچ ها توضیح داده شده و نمایی کامل از گیاهان به ترتیب تاریخ حضور بر روی زمین نشان داده شده است.

برشی از متن کتاب

رنگ های زندگی جلبک ها جاندارانی هستند که غذایشان را با فتوسنتز می سازند. رنگ آن ها به این فرایند مرتبط است و طبقه بندی جلبک ها بر همین پایه انجام می شود. آن ها را بر پایه ی تعدا سلول هایی که دارند نیز دسته بندی می کنند. انواع بسیاری جلبک تک سلولی وجود دارد. برخی جلبک ها اجتماع های سلولی (کلنی) می سازند و برخی دیگر، پیکره های پر سلولی دارند. طول برخی از جلبک های قهوه ای به بیش از 45 متر می رسد. جانداران تک سلولی اغلب تاژک دارند که برای حرکت در آب به کار می رود. بیش تر آن ها توانایی بعلیدن مواد جامد را با فاگوستیوز دارند. جلبک های تک سلولی برخی گروه های مجزا را می سازند. دیاتوم ها با پوسته ای محافظ از جنس سیلیس پوشیده شده اند. برخی جلبک های تک سلولی به نام جلبک های قرمز می توانند در دماهای به نسبت بالا زندگی کنند.

جلبک های قرمز در میان دیگر جانداران یوکاریوتی از نظر توانایی زنده ماندن در مجراهای آب داغ کف دریاها بی همتا هستند. فرصت طلب های بزرگ جلبک های تک سلولی نزدیک سطح آب زندگی می کنند. هنگامی که منطقه ای با نور و مواد مغذی لازم برای رشد پیدا می کنند، با تولید مثل غیر جنسی تکثیر می شوند و آن منطقه را می پوشانند. جانداران پرسلولی این گلوه از جلبک ها ساختارهایی پرسلولی می سازند. گروهی از جلبک های تک سلولی متحرک در کپسول ژلاتینی مشترک به صورتی کم و بیش منظم جای می گیرند و یک کلنی (مجتمع) می سازند. آن ها به شکل های رشته ای که شاخه شاخه می شوند نیز پدیدار می شوند. برخی دیگر توده ای شکل هستند که لایه هایی از سلول ها با درجه های متفاوتی از تمایز سلولی دارند. این توده ها را تال (ریسه) می نامند.

• نویسنده: گروه نویسندگان
• مترجم: حسن سالاری
• انتشارات: شهر قلم