کتاب آشنایی با هالی

معرفی کتاب آشنایی با هالی

"ادمُند هالی" در سال 1656 در روستایی نزدیک لندن به دنیا آمد. خانواده اش از وضع مالی خوبی برخوردار بودند و او توانست در مدرسه‌ی سنت پل مشغول تحصیل شود. در تمام دوران تحصیل، دانش آموز موفقی بود و علاقه‌ی زیادی به اختر شناسی داشت. در سن هفده سالگی وارد دانشگاه آکسفورد شده و به تحصیل در زمینه‌ی اختر شناسی پرداخت. او در زمان ورود به آکسفورد، با زبان های لاتین، یونانی و عبری آشنایی داشت، ریاضی دان ماهری بود و به اصول دریانوردی و جهت یابی و همچنین نجوم اشراف داشت.

با این حال تحصیل در آکسفورد نتوانست او را اغنا کند و پس از یک سال دانشگاه را ترک کرد. او پس از نامه نگاری هایی که با "فلمیستد"، اختر شناس دربار داشت، نتایج مشاهدات اختر شناسی خود را با او در میان گذاشت و پس از دریافت تشویق های او اولین مقاله‌ی علمی خود را راجع به مدار سیارات نوشت.

او متوجه شد تمام اختر شناسان و به خصوص فلمیستد توجه خود را به آسمان نیمکره‌ی شمالی زمین متوجه کرده و از نیمکره‌ی جنوبی غافل هستند. بنابراین تصمیم گرفت با کمک مالی پدرش و با همراهی دوستش "جیمز کلرک" عازم جزیره‌ی سنت هلن شده و به تهیه و تکمیل فهرست ستارگان موجود در آسمان نیمکره ی جنوبی بپردازد. پس از تکمیل و ارائه‌ی این فهرست، به دستور شاه درجه‌ی فوق لیسانس از سوی دانشگاه آکسفورد به او اهدا شد و این آغازی بود برای شروع موفقیت های روز افزون هالی که یکی از مطرح ترین آن ها، کشف ستاره‌ی دنباله دار "هالی" بود.

مجموعه‌ی مشاهیر علم، به زندگی، سرگذشت، آثار و اختراعات مهم برخی از مشاهیر علمی بزرگ ایران و جهان از جمله ابوریحان بیرونی، ابن سینا، ادیسون، انیشتین، پاستور، پروفسور حسابی، فیثاغورث و بسیاری دیگر از دانشمندان سرشناس دنیای علم پرداخته و فراز و فرودهای زندگی آنان را برای کودکان و نوجوانان شرح می دهد تا آن ها را سرلوحه‌ی زندگی خویش قرار داده و تجربیاتشان را در رسیدن به اهداف مهم خود به کار بگیرند.

برشی از متن کتاب آشنایی با هالی 

از نیمه دوم قرن هفدهم میلادی به بعد، مقامات عالی رتبه ی انگلستان به تدریج از علوم، به خصوص اخترشناسی حمایت می کردند. پس از بازگشت مجدد سلطنت به انگلستان در سال 1660 میلادی "چارلز دوم" بر تخت نشست و در همان سال، انجمن سلطنتی -قدیمی ترین کانون علمی جهان که بی وقفه فعال بوده است -تاسیس شد. در آن زمان، ناوگان تجارتی انگلستان بزرگ ترین ناوگان تجارتی دنیا به شمار می رفت. به همین دلیل، تعیین دقیق مسافت های دریایی و طول و عرض جغرافیایی که عموماً بر اساس محل و موقعیت اجرام آسمانی انجام می گرفت، برای مقامات دولتی اهمیت فوق العاده ای داشت.

به این ترتیب، نیاز به اصلاح وضع دریانوردی و اصول مربوط به آن و هم چنین اصلاح جدول های حرکات سماوی (حرکات سیارات) و محل ثوابت (ستارگان) منجر به تاسیس رصدخانه ی سلطنتی گرینویچ و انتصاب "جان فلمستید" (1646 -1719 م.) به عنوان نخستین اخترشناس دربار در سال 1675 میلادی شد. هالی در همان سال در حالی که دانشجویی 18 ساله بود، با فلمستید مکاتبه کرد و برخی از نتایج مشاهدات اخترشناسی خود را برای او توضیح داد. مشاهدات هالی نشان می داد که جدول ها و نقشه های اخترشناسی که در آن زمان به کار می رفتند، درست نبودند.

او در نامه ی خود مودبانه از فلمستید درخواست کرده بود که یافته هایش را تاکید کند. در واقع، هالی از فلمستید که اخترشناس دربار بود، پیشی گرفته بود. تشویق و ترغیب فلمستید باعث شد هالی در سال 1675 میلادی، در حالی که هنوز دانشجو بود، اولین مقاله ی علمی خود را راجع به مدار سیارات بنویسد. این مقاله یک سال بعد منتشر شد. ادمند هالی در تمام زمینه ها دانشجویی ممتاز بود و بی تردید اگر تحصیل را ادامه می داد، می توانست با نمرات عالی فارغ التحصیل شود.

ولی او بی صبرانه در انتظار یافتن شغل مهمی در زمینه ی اخترشناسی بود تا همچون فلمستید و دیگران به موفقیت و شهرت برسد؛ به همین دلیل، برای رسیدن به این هدف، دانشگاه را نیمه تمام رها کرد. در این زمان، فلمستید با استفاده از تلسکوپ، در حال تهیه ی فهرست و نقشه ی صحیحی از محل ستارگان و سیارات بود. او از پیشرفته ترین تلسکوپ های آن دوران برای تهیه ی این فهرست استفاده کرد. به همین دلیل، فهرست او بسیار کامل تر از فهرست ها و نقشه های قدیمی بود. در واقع، این فهرست، نخستین فهرست از ستارگان است که با تلسکوپ تهیه شده است...

(کتاب های قاصدک) نویسنده: جان و مری گریبیبن مترجم: پریسا همایون روز انتشارات: ذکر