کتاب دایره المعارف محیط زیست و زندگی

معرفی کتاب دایرةالمعارف محیط زیست و زندگی 

این اثر از مجموعه ی "کتاب های مرجع" می باشد و در آن کودکان با مسئله ی محیط زیست و چگونگی حفظ آن آشنا می شوند. هر روزه اخبار بسیار وسیعی از تخریب محیط زیست مانند نابودی جنگل ها، خشک شدن رودخانه ها و دریاچه ها، هجوم ریزگردها به مناطق مختلف کشور، توفان های شن و ... می شنویم. تنها چند نهاد دولتی و سازمان خصوصی و انجمنی در حال تلاش برای حفظ محیط زیست هستند که متاسفانه تاثیری در بهبود اوضاع و جلوگیری از تخریب بیشتر نداشته اند. آگاه سازی کودکان و نوجوانان می تواند یکی از روش های کمک کننده باشد تا اوضاع را در آینده بهتر کند، زیرا آگاهی پایه ی حرکت رو به جلو است. محیط زیست خود تعاریف متفاوتی دارد اما به طور کلی می توان گفت محیط زیست به مکانی اطلاق می شود که برای ادامه ی حیات موجودات زنده مناسب بوده و از هوا، خاک، آب و نور کافی برخوردار باشد.

کره ی زمین تنها سیاره ی موجود در منظومه ی شمسی است که همه ی این شرایط را یک جا دارد، بنابراین وظیفه ی همگان است تا در حفظ آن نهایت تلاش را بکنند. کودکان در این اثر ابتدا با انسان های نخستین و زندگی آن ها و نحوه ی تعامل شان با محیط زیست آشنا می شوند، سپس از نحوه ی به وجود آمدن زندگی موجودات زنده از میلیون ها سال قبل اطلاعاتی کسب می کنند، معنای اکوسیستم و ویژگی های زندگی در محیط هایی مانند دریا، بیابان، جنگل، کوهستان، مرتع و تالاب را مطالعه می کند، با آلاینده های محیط زیست مانند آلاینده های آب، خاک و هوا آشنا می شود و در نهایت گروه هایی را می شناسد که برای حفظ محیط زیست تلاش می کنند. در صفحات مختلف کتاب بخشی به نام "بهتر است بدانی" وجود دارد که نکته های خواندنی فراوانی را به خواننده انتقال می دهد. تصاویر زیبای کتاب را "رودابه خائف " به تصویر کشیده است و این اثر برای گروه سنی ب و ج مناسب می باشد.

برشی از متن کتاب

چگونه محیط زیست می میرد؟ وقتی هوا از بین می رود هر انسانی روزانه 15 کیلوگرم هوا مصرف می کند که شامل 7/11 کیلوگرم ازت و 1/3 کیلوگرم اکسیژن می شود. در هوا اندکی از گازهای دیگر هم وجود دارد. اما گاهی عوامل آلوده کننده ای در هوا پدیدار می شود که زندگی موجوات زنده را به خطر می اندازد. خاکستر کوه های آتش فشانی هوا را به شدت آلوده می کند و محیط زیست را از بین می برد. هشت میلیون سال پیش بر اثر فوران ذرات خاکستر از کوه سبلان، جانورانی که در دشت مراغه می زیستند، خفه شدند و از بین رفتند. ذرات خاکستر، دستگاه تنفس بعضی از این جانواران را از کار انداخت. امروزه ذرات گرد و غبار که به آن ها ریزگرد گفته می شود، آسمان شهرهای ایران را پر کرده اند. ذرات غبار وارد مجاری تنفس انسان و سایر جانوران می شوند و حتی بر عملکرد قلب اثر نامطلوب می گذارند. این ذرات بر اثر گسترش بیابان ها وارد جو زمین می شوند. میزان زیاد اکسیدهای کربن در هوای شهرهای امروزی سلامتی انسان و جانوران را به شدت به خطر می اندازد.

این گاز باعث خفگی، اختلال در دستگاه گردش خون، بروز بیماری های تنفسی، خستگی، سردرد و خارش چشم و گلو می شود. هوای آلوده می تواند ده ها میکروب بیماری های مختلف واگیردار و غیر واگیردار را منتقل کند. بیماری های آنفلوانزا، سل، ذات الریه، سرخک و سیاه سرفه در هوای آلوده سریع تر منتقل می شوند. بهتر است بدانی هوای آلوده علاوه بر انسان و جانوران، محیط زیست گیاهی را نیز از بین می برد: به برگ های گیاهان صدمه می زند و سبب کاهش جذب مواد غذایی می شود. هوای آلوده با خاک ترکیب می شود و میکروب های مفید خاک را از بین می برد. در نتیجه، مقاومت گیاهان در برابر دمای هوا و بیماری های گیاهی کاسته می شود و آن ها نمی توانند اکسیژن کافی تولید کنند.

• کتاب های مرجع
• مولف: مهدی ضرغامیان
• تصویرگر: رودابه خائف
• انتشارات: محراب قلم