کتاب شخصیت عصبی زمانه ما

معرفی کتاب شخصیت عصبی زمانه ما 

کتاب پیش رو، اثری در باب شناخت ریشه های مشکلات رفتاری و راه های رفع آن ها است که مطالب تامل برانگیز و کاربردی ای را جهت بهره مندی مخاطب بیان می کند. به طور کلی، نویسنده، مفهوم عصبیت را رفتارهایی غیر عادی و غیر منطبق با واکنش ها، معیارها و الگوهای محیطی متناسب با هر جامعه و فرهنگ معرفی می نماید که برخی افراد از خود بروز داده و نیازمند توجه و اصلاح می باشد.

در همین راستا، وی با تکیه بر سال ها پژوهش های گسترده و هم چنین ارتباطات خود با اشخاص دارای خصیصه ی عصبیت، به شرح شخصیت افراد عصبی پرداخته و با توصیف ویژگی ها و خصوصیات آن ها، سعی در شناخت و روشن سازی این مولفه ی مهم نموده و سپس با ریشه یابی آن، علل مختلف ظهور این عمل نامتعارف را مورد بحث قرار داده و در نهایت، راه کارهایی گیرا در جهت رفع آن و جلوگیری از ظهور عصبیت، ارائه می نماید.

"کارن هورنای"، بر خلاف استاد بزرگ و نام آشنای خویش، "فروید"، که عوامل بیولوژیک و فیزیولوژیک را علت و محرک عصبیت می داند، شخصا، معتقد است که عوامل تربیتی، فرهنگی و اجتماعی تاثیر شگرفی بر ایجاد اختلالات روانی و عصبیت داشته و با تاکید بر مولفه ی اضطراب، به تشریح و توضیح مطالبی در این زمینه پرداخته و با استفاده از جملاتی ساده و گیرا و به دور از عبارات تخصصی، کتابی روان را در اختیار خواننده قرار می دهد.

برشی از متن کتاب شخصیت عصبی زمانه ما 

مفهوم عصبیت قبل از هر چیز باید دید منظور از «عصبیت» چیست؛ و ما چه شخص یا رفتاری را عصبی می نامیم. اولین نشانه ی عصبیت، غیر عادی بودن رفتارها و عدم انطباق آن رفتارها و عکس العمل ها با معیارها و الگوهای محیطی است که شخص در آن زندگی می کند. شما اگر در فرهنگ و محیطی تربیت شده باشید و زندگی کنید که رقابت در آن امری رایج و متداول است، ولی برای پیشفت و بهبود زندگی خود هیچ کوشش و تلاشی به کار نبرید؛ رفتار شما نسبت به محیط تان غیر عادی است.

در یونان قدیم اگر کسی بیش از میزان لازم برای مایحتاج زندگی روزانه اش ثروت یا چیز دیگری می اندوخت، آدمی پست، فرومایه و غیرعادی به حساب می آمد – حال آن که امروز مال اندوزی در همان جامعه امری عادی است. بنابراین کلمه ی عصبیت اگر چه اساسا یک اصطلاح پزشکی است، ولی نمی توان مفهوم آن را بدون در ظر گرفتن فوامل فرهنگی و اجتماعی روشن ساخت. شما می توانید یک پای شکسته را بدون در نظر گرفتن شرایط فرهنگی شخص بیمار معاینه و درمان کنید، ولی نمی توانید یک پسر بچه ی فرضا هندی را که ادعای غیب گویی یا ادعای احضار ارواح می کند، عصبی بنامید.

شما باید ابتدا اجتماع با فرهنگ خاص او را بشناسید، زیرا چنین ادعاهایی ممکن است در محیط او برای همه کس امری عادی و متداول باشد. در اجتماع ما (امریکا) اگر شخصی ادعا کند که با روح پدربزرگش صحبت کرده است، او را عصبی و غیر عادی می نامیم. ولی چنین ادعایی در بعضی جوامع نه تنها نشانه ی عصبیت نیست، بلکه امری عادی و حتی افتخار آمیز به حساب می آید. مفهوم نرمال و غیر نرمال یا سالم و عصبی نه تنها در اجتماعات مختلف فرق می کند، بلکه در یک اجتماع معین هم، بسته به زمان های مختلف فرق می کند.

اگر در اجتماع امروز امریکا دختری در سن سی یا حتی سی و پنج سال هنوز شوهر نکرده باشد و از این بابت احساس رنج و خفت نماید، غیر نرمال به حساب می آید، زیرا در اجتماع امروز امریکا شوهر نکردن تا سن سی سالگی امری عادی است؛ ولی اگر پنجاه سال پیش دختری در آمریکا از سن بیست می گذشت و شوهر نمی کرد، برایش خفت بار و رنج اور بود. مفهوم نرمال و غیر نرمال نه تنها در اجتماعات و زمان های مختلف فرق می کند، بلکه در یک اجتماع معین هم بسته به گروه ها و طبقات مختلف همان اجتماع فرق می کند.

مثلا برای مردی از طبقه ی فئودال یکک اجتماع کاملا عادی است که وقت خود را فقط به خوردن و خوابیدن و شکار و عیاشی و بیکارگی امری غیر عادی و خفت اور است. این مفاهیم حتی در مورد زن و مرد نیز فرق می کند. اگر زنی سن خود را کم تر از آن چه هست اظهار کند، امری عادی است؛ ولی این امر برای مرد غیر عادی است. یا برای زن کاملا عادی است که وقتی به سن میان سالی می رسد دچار نگرانی و خفت پیری گردد، ولی برای مرد چنین نگرانی و خفتی عیر عادی است...

(عصبانی های عصر ما) مولف: کارن هورنای مترجم: محمدجعفر مصفا انتشارات: بهجت