کتاب تاسیسات مکانیکی برای دانشجویان معماری سلطاندوست

درباره‌ی کتاب تاسیسات مکانیکی برای دانشجویان معماری سلطاندوست

علوم مهندسی به نگرش منطقی و بهینه سازی حداکثری تمایل دارد و حال آنکه دغدغه ی اصلی معماری طراحی محیطی، ساخت با تأکید بر طراحی فضا، ارتباط عملکردها، توجه به مقوله ی فرهنگ و ارائه ی طراحی های نوآورانه است. علومی همچون ایستایی، مقاومت مصالح، نقشه برداری و تأسیسات برقی و مکانیکی جدا از اینکه هر یک رشته هایی مستقل می‌ باشند، نقشی غیرقابل انکار در شکل‌گیری یک اثر معماری دارند. عدم درک متقابل معماران و مهندسان مرتبط با علوم ساختمانی از یکدیگر می تواند طرح های معماری را با چالش های ناخواسته مواجه کند.

عدم تسلیم و مقاومت در برابر خواست آسانگر مهندسان ساختمان تنها با درک کافی از اصول، مفاهیم، شناخت تجهیزات و تکنیک های آنان امکان پذیر است و در غیر این صورت معماران مجبور به اعمال دگرگونی و تغییرات ناخواسته در طرح ‌های خود خواهند شد. معماران وقتی زبان مهندسان ساختمان و تأسیسات را بفهمند و از نزدیک با آن ها کار کنند، نتیجه ی متفاوتی را مشاهده خواهند کرد.

مؤلف این اثر که تألیفات متعددی در زمینه ی تأسیسات مکانیکی ساختمان و همچنین سابقه ی چندین سال تدریس برای دانشجویان معماری دانشگاه تهران را در کارنامه ی خود دارد، با آگاهی از نیازهای اساسی یک معمار تلاش کرده که آن دسته از آموزه های رشته ی تأسیسات مکانیکی ساختمان را که ارتباطی مستقیم با معماری دارند، به زبانی ساده در این کتاب بیان کند.

این کتاب در دو گفتار به رشته ی تحریر درآمده: 1- شرحی بر تاسیسات مکانیکی ساختمان 2- تخمین بارها و برآورد ظرفیت ها

و می‌تواند به عنوان کتاب درسی مورد استفاده ی دانشجویان معماری قرار گرفته و به نیاز اساسی معماران در به کارگیری آگاهانه ی مفاهیم و محاسبات ساده ی تأسیسات مکانیکی در طرح های معماری پاسخ دهد.

برشی از متن کتاب تاسیسات مکانیکی برای دانشجویان معماری سلطاندوست

گفتار اول: شرحی بر تاسیسات مکانیکی ساختمان زمینه ‌های کاربری کوره های هوای گرم: زمینه‌های استفاده کوره های هوای گرم بسیار مشابه زمینه های کاربری هواسازها است مشروط بر اینکه فضای موردنظر نیازمند سرمایش نباشد و در عین حال کوره های هوای گرم دارای تجهیزات مطبوع سازی هوا باشند. برخی از کوره های هوای گرم نه‌تنها دارای تجهیزات جانبی بلکه دارای سیستم سرمایشی تراکمی هم هستند که در این صورت بهتر است آن ها را از جمله تجهیزات مولد دو فصلی به حساب آوریم و عنوان کوره هوای گرم را برای آن ها به کار نبریم، اگرچه این مورد از جمله غلط های مصطلحی است که حتی به کتاب های معتبر و مرجع نیز راه یافته است. چنانچه کوره هوای گرم را به همان صورت اصلی و بدون تجهیزات سرمایشی و مطبوع سازی در نظرگیریم دامنه کاربردهای آن بسیار محدودتر و شامل موارد زیر خواهد شد: الف). اماکنی که نیازمند سیستم های سرمایشی نیستند و یا سرمایش آنها توسط تجهیزات مجزایی تامین می‌شود. ب). اماکنی مشابه الف که نیازمند تامین هوای تازه زیادی هستند. ج). اماکن بزرگ با سقف های بلند از نوع اماکن الف و ب که در آنها امکان لوله کشی آب گرم یا بخار و نصب یونیت هیتر وجود ندارد. د). از آنجا که کوره های هوای گرم از نظر تامین هوا همچون یک هواساز یک منطقه ای عمل نموده و از طرفی دستگاه مولد گرمایش احتراقی محسوب می‌شوند، کاربرد آن ها به دلیل تجهیزات ویژه سوخت رسانی، معبر دودکش و تامین هوای احتراق و مشکلات و خطراتی که متوجه ساختمان می‌کند در همه جا به راحتی میسر نیست و بهتر است از آن برای فضاهای یکپارچه بزرگ واحد که دارای تقسیمات زیادی نبوده و از جمله اماکن الف محسوب می‌شوند استفاده شود، مانند کارگاه های بزرگ، سالن مرغداری، سالن های ورزشی بدون تماشاچی و صحن اصلی مساجد و در تمامی این موارد باید کوره خارج از فضای مورد نظر نصب شود. ه). اماکنی که نیازمند آب گرم مصرفی نیستند و یا آب گرم آنها توسط تجهیزات مجزای دیگری تامین می‌شود.

ملاحظات معماری: کوره هوای گرم فارغ از این که دستگاهی مولد محسوب می شود، نوعی وسیله تبادل حرارت نیز هست، زیرا هوای گرم تولید شده را بدون واسطه در اختیار فضا قرار می دهد. از این رو کوره های هوای گرم بسیار شبیه به هواسازها عمل نموده و بهتر است در نزدیکی اماکن مورد گرمایش نصب شوند. در این صورت تقریبا تمامی ملاحظات مربوط به هواسازها در مورد کوره های هوای گرم نیز صادق است. به علاوه موضوعات دیگری مانند تامین هوای احتراق، معبر مناسب برای عبور دودکش و همین طور تمهیدات لازم برای سوخت‌رسانی. همین عوامل باعث می شود که تعیین محل کوره های هوای گرم در داخل ساختمان و در هر یک از طبقات مشکل تر شود، زیرا فارغ از چگونگی ایجاد این معابر می باید به مسائل مهمی همچون آلودگی و خطرات ناشی از احتراق و همین طور کاهش اکسیژن هوای فضاهای مجاور نیز توجه داشت.

• ویرایـــــــــــش چهــــــــــارم
• تألیف: محمدرضا سلطاندوست
• انتشارات: یزدا