کتاب ریخت شناسی و تشریح گیاهی چلبیان

درباره‌ی کتاب ریخت شناسی و تشریح گیاهی چلبیان

گیاه شناسی علم مطالعه گیاهان است. علم شناخت و مطالعه شکل هایی از حیات که ریشه دارند و حرکت نمی کنند. گیاه شناسی از رشته های زیست شناسی بوده که از زیر شاخه های آن می توان به ریخت شناسی، فیزیولوژی، سیستماتیک و گرده شناسی اشاره کرد. ریخت شناسی یا plant morphology به مطالعه فرم یا شکل گیاهان و اندام های مختلف آنها از نظر مقایسه ای می پردازد. در واقع این علم تفاوت های ظاهری گیاهان را با هم مقایسه می کند. در علم زیست شناسی و گیاه شناسی به چگونگی ساختار بافت های گیاهان و تکامل اندام آنها تشریح گیاهی می گویند. کتاب "ریخت شناسی و تشریح گیاهی" در ده فصل تنظیم و به رشته تحریر درآمده است. نویسنده در این کتاب با بیانی شیوا به سلول و اجزای سلولی و همچنین عملکردهای شاخص اجزای آن پرداخته و سیستم بافت بنیادی گیاهان را مورد بررسی قرار می دهد. تقسیم بندی مریستم ها، سازمان یابی بافت ها در ساقه ها، ریشه ها و برگ ها، اندام های زایشی گیاهان، ساختار عمومی گل از مباحثی هستند که نویسنده در بخش های مختلف کتاب به شرح و تفصیل آنها پرداخته است. خواننده در فصول انتهایی کتاب با لقاح گیاهان، اندوسپرم، میوه و تقسیم بندی های آن، ساختار و نمو پوسته دانه و عملکردهای آن آشنا می شود. فصل آخر کتاب مذکور به واژه نامه اختصاص دارد که دانشجو با مطالعه آن به درک معانی اصطلاحات و واژگان دست خواهد یافت. کتاب "ریخت شناسی و تشریح گیاهی" حاوی اطلاعات مهم و ارزشمندی است که به ارتقای سطح دانش و آگاهی دانشجویان در زمینه گیاه شناسی منتج خواهد شد.

برشی از متن کتاب ریخت شناسی و تشریح گیاهی چلبیان

مسیر لوله گرده دانه گرده به پرزهای کلاله ای می چسبد، در آنجا آب را جذب می کند، متورم شده و در امتداد روزن های زایشی گسیخته شده و اینتین به شکل یک لوله گرده بیرون می آید. لوله گرده سطح پرزهای کلاله ای را طی می کند یا از میان لایه سلولزی دیواره پرزها می گذرد و در نهایت به قاعده پرزها می رسد، از آنجا لوله گرده از میان فضاهای میان سلولی بافت کلاله ای عبور می کند  رشد بیشتر لوله گرده به ماهیت ساختاری خامه بستگی دارد. از نظر ساختاری سه نوع خامه وحود دارد: خامه توپر: این نوع خامه اساسا دو لپه ای یافت می شود و با حضور یک مغز مرکزی از سلول های دراز و به شدت ویژه به نام بافت انتقال دهنده مشخص می شود. لوله گرده، از میان لایه دیواره سرشار از پکتین بافت انتقال دهنده یا از بین فضای میان سلولی با فعالیت آنزینی نوک، راهش را باز می کند. خامه توخالی: چنین خامه ای به طور متداول در تک لپه ای ها یافت می شود و با وجود یک کانال عبور پیوسته از کلاله تا قاعده خامه مشخص می شود. کانال امکان دارد دارای یک مایع ترشحی یا خشک باشد. مایع ترشح شده دارای مایع مغذی برای لوله های گرده در حال رشد است. خامه نیمه پر: این نوع خامه در اعضای خانواده کاکتوس یافت می شود. از نظر ساختاری حد وسط میان خامه توپر و توخالی است و بافت انتقال دهنده فقط در یک طرف کانال خامه وجود دارد.

فهرست کتاب ریخت شناسی و تشریح گیاهی چلبیان

فصل 1- سلول (یاخته) گیاهی سلول اندازه سلول سازمان سلول های گیاهی دیواره سلول دیواره اولیه دیواره پسین عملکردهای دیواره سلول غشای سلول ساختار مولکولی غشاء سیتوپلاسم محتویات سیتوپلاسمی میتوکندری ریبوزوم ها دستگاه گلژی لومازوم ها ریزلوله میکروبادی ها مژک ها و تاژک ها هسته فصل 2- منشاء و ساختار پیکر نخستین گیاه (بافت های مریستمی) تقسیم بندی مریستم ها تقسیم بندی بر اساس موقعیت تقسیم بندی بر پایه عملکرد نواحی راس ساقه ساختار و عملکرد راس ریشه نظریه بووآ مفهوم مرکز آرام فصل 3- بافت های گیاهی سیستم بافت بنیادی بافت پارانشیم بافت اسکلرانشیم چوب آبکش سیستم بافت پوستی ساختارهای اپیدرمی ویژه فصل 4- سازمان یابی بافت ها در ساقه ها، ریشه ها و برگ ها ساقه ها انواع ساقه ها انواع جوانه ها انواع استل نمای کلی ساقه دو لپه شرح کلی ساقه تک لپه شکل ظاهری ریشه کلیات تشریح  ریشه نمو ریشه های نابجا گذر ریشه - ساقه برگ ها فیلوتاکسی یا نظم برگی.. تغییرات برگ تشریح برگ ها برگ های پشتی -شکمی برگ های مرکزی شرح کلی تشریح برگ تشکیل منطقه ریزش علت ریزش تشریح بخش گره ای اثرات برگی و وقفه های برگی فصل 5- رشد پسین رشد پسین در ساقه دو لپه ای ها فعالیت کامبیوم پوست درخت عدسک ها تشکیل پریدرم در تک لپه ای فصل 6- اندام های زایشی ساختار عمومی گل ضمائم دیگر گل گل منظم و گل نامنظم گل کامل و گل ناقص آرایش بخش های گل دیاگرام گل گل آذین فصل 7- میکروسپوروفیل و مگاسپوروفیل ساختار دیواره بساک بافت هگزا تخمک نمو تخمک ساختار کیسه رویاتی بالغ فصل 8- لقاح رشد لوله گرده تخلیه محتویات لوله گرده ترکیب گامت ها آندوسپرم رویان رویات دو لپه ای فصل 9- میوه تقسیم بندی میوه میوه های خشک میوه های گوشتی فصل 10- دانه ساختار و نمو پوسته دانه انواع غیرعادی پوسته دانه عملکردهای پوسته دانه ساختار دانه بالغ طبقه بندی دانه اهمیت دانه ها مواد غذایی دانه دانه رست

نویسنده: دکتر فیروزه چلبیان

انتشارات: آییژ