کتاب شیمی آلی 3 - موریسون

کتاب شیمی آلی (جلد 3) به تالیف تورنتون موریسون و نیلسون بوید، با ترجمه ی دکتر علی سیدی اصفهانی، دکتر عیسی یاوری و دکتر احمد میرشکرایی در انتشارات علوم دانشگاهی به چاپ رسیده است.

این کتاب برای دانشجویان و کسانی که علاقه مندند در زمینه ی شیمی آلی اطلاعات نسبتاً گسترده و جدیدی را کسب کنند، به رشته ی تحریر درآمده است. ترجمه ی این اثر گرانقدر، در سه جلد تنظیم گردیده است و مطالب هر جلد تقریباً با سرفصل های مصوب کمیته علوم پایه شورای عالی انقلاب فرهنگی برای درس های شیمی آلی 1، 2 و 3 مطابقت دارد. بخش نخست از کتاب اصلی شامل فصل های 1 تا 25، دربرگیرنده ی "مفاهیم اساسی" شیمی آلی است که ترجمه ی آن ها در جلد های اول و دوم مطرح گردیده است. یازده فصل باقیمانده شامل "مباحث ویژه" و "مولکول های زیستی" مباحث جلد سوم را تشکیل می دهند. این کتاب که جلد سوم از مجموعه ی شیمی آلی است مشتمل بر یازده فصل (فصل های 25 تا 36) می باشد: 26- آریل هالیدها 27- ترکیب های کربونیل دار ،  سیرنشده 28- اوربیتال های مولکولی 29- سیمفوریا 30- ترکیب های هتروسیکلی 31- ماکرومولکول ها 32- شیمی فضایی II 33- لیپیدها 34- کربوهیدرات ها I 35- کربوهیدرات ها II 36- پروتئین ها و نوکلئیک اسیدها

فصل بیست و ششم به مباحثی هم چون ساختار آریل هایلدها و وینیل هالیدها، جهتگیری در جانشینی هسته دوستی آروماتیکی، شناسایی آریل هالیدها و ... می پردازد. فصل بیست و هفتم ساختار و خواص ترکیبات کربونیل دار، برهم کنش گروه های عاملی، واکنش دیلز - آلدر و ... را شرح می دهد. فصل بیست و هشتم تقارن اوربیتالی، معادله های موج فاز، واکنش های سیگماتروپی و ... را توضیح می دهد. فصل بیست و نهم به بیان سیمفوریا، کاتالیز با کمپلکس های فلزهای واسطه، فرایند اُکسو، اثر آنزیم و ... می پردازد. فصل سی ام سیستم های هتروسیکلی، ساختار پیریدین و ... را توصیف می کند. فصل سی و یکم مخاطب را با مطالبی نظیر بسپارها و بسپارش، بسپارش کئوردیناسیونی، همبسپارش و ... آشنا می کند. فصل سی و دوم اکسایش و کاهش زیست شناختی اتانول و استالدهید، لیگاندهای انانتیوتوپی و دیاستریوتوپی و ... را توضیح می دهد. فصل سی و سوم مباحثی مانند لیپیدها، شوینده ها، فسفولیپیدها و غشاهای سلولی و ... را شرح می دهد. فصل سی و چهارم مونوساکاریدها، پیکربندی آلدوزها، پیکربندی پیرامون C-1 و ... را توضیح می دهد. فصل سی و پنجم دیساکاریدها و پلی ساکاریدها، ساختار آمیلوپکتین، ساختار و واکنش های سلولز و ... را مورد بحث و بررسی قرار می دهد. فصل سی و ششم به شرح مباحث پروتئین ها، آمینواسیدها به عنوان یون های دو قطبی، زنجیر پپتیدی، نوکلئوپروتئین ها و نوکلئیک اسیدها و ... می پردازد.

 

برشی از متن کتاب

فصل29: سیمفوریا 29-5 هیدروژندار کردن همگن. کمپلکس فلزهای واسطه در بخش 9-3 توصیفی مختصر از هیدروژندار کردن همگن، یعنی هیدروژندار کردن پیوندهای دوگانه کربن کربن، کاتالیز شده با کمپلکس های آلی فلزهای واسطه، به دست دادیم. اجازه بدهید، نگاه دقیقتری به این واکنش بیاندازیم: تا شیوه ی کار این کاتالیزورها را که نمونه ای دیگر از سمفوریاست، مشاهده کنیم. در سال 1955 میلادی، ترکیب آلی آهن، یعنی فروسن (صفحه 603) برای اولین بار تهیه شد و ساختار آن، در سال 1952 تعیین گردید. پایداری غیر منتظره این ترکیب، و (سپس) غیر عادی بودن پیوندهای بین آهن و کربن، شیمیدانان را به ایجاد انقلابی در قلمرو کمپلکسهای آلی فلزهای واسطه برانگیخت. نظریة گسترده ای برای مکانیسم واکنش این ترکیبهای معدنی، مطرح شد؛ این نظریه، از لحاظ شکل و رشد سریع آن، با نظریه واکنشهای شیمیایی که 20 سال پیش از آن بیان شده بود، ارتباط پیدا کرده است. البته، این ترکیبها آلی هستند، زیرا کربن دارند. اما، تشخیص نوع ترکیب، به عنصری که مرکز واکنش است مربوط می شود: یک فلز واسطه، با کربن. ترکیبهای معدنی، و این کمپلکس های فلزات واسطه، به عنوان کاتالیزورهایی با قدرت فراوان و گزینش پذیری بالا، اهمیت روزافزونی در شیمی آلی پیدا کرده اند. به علت مفید بودن آنها، و رابطه شیوه عمل آنها با الگوی اساسی واکنش پذیری شیمیایی که تا شیوه عمل آنزیمها در اندامگان زنده گسترش می یابد، با این ترکیبها سر و کار خواهیم داشت: یعنی از شیمی معدنی، تا و آلی ترین بخش شیمی آلی راستی، شیوه کار این کمپلکس ها چگونه است؟ مانند همیشه، از ساختار آنها شروع می کنیم. طبق تعریف، لایه بیرونی فلزهای واسطه (d و گاهی f)، فقط به صورت جزئی پر شده اند و این موضعهای پیوندی خالی - این «سیر ناشدگی»، - به فلز امکان ایفای نقش کاتالیزوری می دهند. یک کمپلکس فلز، از فلز و یونها و مولکولهای معینی به نام لیگاند (از واژه لاتین، لیگار ligare به معنی پیوستن) که آن را نگاه داشته اند، تشکیل شده است. هر لیگاند (L) از طریق همپوشانی یک اوربیتال خالی روی فلز با یکی از اوربیتالهای لیگاند، به فلز وصل شده است. (گاهی علاوه بر این پیوندهای ، پیوند  نیز وجود دارد که شامل همپوشانی یک اوربیتال پر فلز با یک اوربیتال خالی لیگاند است که به تشکیل پیوند برگشتی مشهور است. در نتیجه، پیوند به صورت کووالانس، با درجه های متغیری از خصلت یونی، برحسب میزان کمک بارهای مثبت و منفی روی فلز و لیگاند برای نگه داشتن یکدیگر، تشکیل می شود. ...

فهرست

بخش دوم: مطالب ویژه 26- آریل هالیدها 27- ترکیب های کربونیل دار ،  سیرنشده 28- اوربیتال های مولکولی 29- سیمفوریا 30- ترکیب های هتروسیکلی 31- ماکرومولکول ها 32- شیمی فضایی II 33- لیپیدها 34- کربوهیدرات ها I 35- کربوهیدرات ها II 36- پروتئین ها و نوکلئیک اسیدها

(ویــــراســـت ششم) تألیف: تورنتون موریسون - نیلسون بوید ترجمه: دکتر علی سیدی اصفهانی - دکتر عیسی یاوری - دکتر احمد میرشکرایی انتشارات: علوم دانشگاهی