کتاب دانشنامه مصور حشرات - سایان

کتاب دانشنامه مصور حشرات به قلم لارنس ماوند و ترجمه ی الهام شوشتری زاده در انتشارات سایان به چاپ رسیده است.

حشرات یکی از بزرگترین گونه های جانوری بر روی کره ی زمین می باشند، که انطباق پذیری بالایی دارند و در همه ی نقاط کره ی زمین در خشکی، آسمان و آب زندگی می کنند و همه جا می توان آن ها را دید. نخستین حشره ها چیزی در حدود 300 میلیون سال قبل در جنگل های کره ی زمین در حال پرواز بودند، از بقایای به جا مانده از فسیل حشراتی مانند آسیابک ها و سوسک های حمام می توان دریافت که این فسیل ها شباهت بسیاری به نمونه های امروزی شان دارند. در این اثر که مملو از تصاویر رنگی از حشرات مختلف است، مخاطب با اجزای بدن این جانوران و قسمت های بیرونی و داخلی شان به خوبی آشنا می شوند. ساختار بدنی حشرات بسیار حیرت انگیز و با جزئیات فراوان است که قرارگیری تمام این جزئیات در بدن بسیار کوچک و ظریف شان جزء شاهکارهای خلقت محسوب می شود. حشرات از طریق شبکه ای با لوله های تنفسی (نایژه ها) نفس می کشند،  این شبکه از روزنه های جفتی روی پوستک، که روزنک نامیده می شوند و در سراسر بدن امتداد یافته اند تشکیل شده است. برخی از حشره ها مانند کرم پیله ساز در هر بندِ بدنشان یک جفت روزنک دارند، اما تعداد روزنک های حشرات فعال تر اغلب کم تر است، چون می توانند هوا را از نایژه هایشان بیرون برانند. حشرات نیز دارای سیستم عصبی، معده، روده و ... هستند و معده ی برخی از آن ها سه بخش پیش معده، میان معده و پس معده دارد و هر یک از آن ها وظایف خاصی دارند. اعضای بدن حشرات، دگردیسی و گونه های مختلف حشرات مانند سوسک ها، زنبورها، مورچه ها، ساس ها، پروانه ها و بیدها و ... از مهمترین عناوین کتاب است.

فهرست

اعضای بدن حشره حشره چیست؟ نخستین حشره ها بال و پرواز از دید حشره بسوایی، بویایی و شنوایی پاها دهان، اندام ها و تغذیه سوسک های جنگ جو دگردیسی کامل دگردیسی ناقص سوسک ها مگس ها پروانه ها و بیدها ساس ها زنبورهای بی عسل، زنبورها، مورچه ها حشره های دیگر زندگی با گیاهان قایم موشک جان به در بردن زندگی در آب لانه سازی حشره های معمار مورچه های اجتماعی زنبورهای عسل و کندوها زیان آور و سودمند مطالعه ی حشره ها آیا می دانستید؟ طبقه بندی حشره ها بیشتر بدانیم واژگان

برشی از متن کتاب

آیا می دانستید؟ واقعیت های شگفت انگیز

• سوک های حمام می توانند تا سه ماه بی سر زندگی کنند.
• سوک بمب انداز برای دفاع از خود ماده ای داغ از شکمش می پراکند. این گاز، که محصول واکنش شیمیایی است، مزاحم دید دشمن می شود و مثل پرده ی دود عمل می کند تا سوسک بتواند خودش را به جایی امن برساند.

رنگ موهای انسانی که شپش سر لا به لای موهایش زندگی می کند، می شود فهمید که این شپش در دوره ی بلوغ چه رنگی خواهد بود.

• تا جایی که می دانیم. موریانه های آفریقایی مرتفع ترین لانه ها را در میان حشره ها می ساند. ارتفاع لانه آن ها گاهی به 8/12 متر می رسد.
• یکی از خطرناک ترین گونه های حشره ای زمین ملخ بیابانی است. این ملخ ها تهدید مستقیمی علیه انسان نیستند، اماوقتی لشکر آن ها به محصولات کشاورزی حمله می کند ویرانی به بار می آورند. ملخ های بیابانی بعد از باران های شدید موسمی از راه می رسند. همه گیاهان منطقه را حریصانه می خورند و اغلب جمعیت انسانی و جانوری محلی را گرفتار قحطی می کنند
• گاهی جمعیت لشکر ملخ بیابانی به 40 میلیارد می رسد. چنین لشکری می تواند منطقه ای به مساحت 1036 کیلومتر مربع را تسخیر کند و روزی 40 هزار تن گیاه بخورد؛ مقداری که می تواند شهری 400 هزار نفری را یکسال سیر کند.
• میدانیم که موریانه های ملکه هر ثانیه یک تخم می گذارند. یعنی 30 میلیون تخم در سال. فقط چون موریانه ملکه بسیار بزرگ می شود و همه ی بدنش را تخم دان ها پر می کنند، تولید مثل با چنین سرعتی برایش امکان پذیر است.
• زنبورهای قاتل گروهی از مرگ آفرین ترین حشره های زمین، گونه ای طبیعی نیستند. این زنبورها اولین بار در 1956 در برزیل پدیدار شدند؛ زمانی که زنبورهای عسل آفریقایی را با زنبورهای محلی آمیزش دادند تا شاید عسل بیشتری تولید کنند. اما آزمایش نتیجه ی خوبی نداشت و معلوم شد که نژاد تازه خوی تهاجمی دارد و هم به انسان ها و هم به جانوران حمله می کند. زهر زنبورهای قاتل بیشتر از زهر زنبورهای اهلی نیست و بزرگ تر هم نیستند، اما احتمال حمله کردندشان ده برابر بیشتر است.

بسوایی، بویایی و شنوایی احتمالاً برای خیلی از حشره ها جهان الگویی از بوها و مزه ها است. بیشتر حشده ها چشم دارند، اما اهمیت بینایی در فهمیدن دنیای پیرامون برای آن ها به اندازه ی اهمیت بینایی برای انسان نیست. مورچه ها ردی شیمیایی از خود می گذراند و برای انتقال رایحه ی لانه شان مدام یکدیگر را لمس می کنند. خیلی از حشده ها هم مواد شیمیایی هشدار دهنده ترشح می کنند تادیگر اعضای کولونی بتوانند سریع به خطر واکنش نشان دهند. بیدهای ماده مواد شیمیایی تولید می کنند که نرها را از فاصله های دور به سمت ماده ها می کشانند. سوسک های سرگین غلتان می توانند جای سرگین تازه را ظرف 60 ثانیه پیدا کنند. حشره هایی مثل سوسک پوسته نشین با ترشح موادی شیمیایی دیگر هم گونه های خودشان را جذب می کنند تا همه ی آن ها روی درختی مناسب جمع شوند.      

• نویسنده: لارنس ماوند
• مترجم: الهام شوشتری زاده
• انتشارات: سایان