کتاب خنده | هانری برگسون

درباره‌ی کتاب خنده اثر هانری برگسون

«هانری برگسون» نویسنده کتاب خنده از فیلسوفان مهم اوایل قرن بیستم است که در 1859 به دنیا آمده. کتاب خنده که در سال 1900 تالیف شده است پژوهشی فلسفی درباره‌ی فهم خندیدن است. کتاب حاضر سه مقاله دارد. برگسون سعی نموده بفهمد چرا و چگونه مسائل ما را می‌خندانند. او در پی توضیح دادن خنده است. و می‌گوید که خنده امری مکانیکی در جسمی زنده است. واکنشی است برای رها ساختن فرد از الزامات جامعه است، واکنشی به رفتار غیرارادی و اختلال. در جامعه با انواع رفتارهای ضد اجتماعی برخورد می‌کنیم، اما به افرادی که مانند دستگاهی خودکار رفتار می‌کنند، می‌خندیم چون انتظار می‌رود مردم را براساس آنچه پیرامونشان اتفاق می‌افتد رفتارشان را تنظیم کنند.

فرایند خنده با دیدن عوامل بی‌منطق شروع می‌شود و با خنده پایان می‌گیرد. برگسون تحلیل روانشناختی از خنده ارائه نمی‌کند چون از نظر او خنده "حرکت اجتماعی" است و هدف ثمر بخشی را دنبال می‌کند که به اصلاح عموم است. همچنین برگسون در بیشتر کتاب به نمایشنامه‌های کمدی رجوع کرده و مثال‌هایی از آن آورده است.

برشی از متن کتاب خنده اثر هانری برگسون

پیش ازاین کمدی را در شکل‌ها، رفتارها و حرکات به طور کلی بررسی کردیم. اکنون باید آن را در کنش‌ها و موقعیت‌ها مورد مطالعه قرار دهیم. شکی نیست که این نوع کمدی کم و بیش به آسانی در زندگی روزمره دیده می‌شود اما شاید بهترین تحلیلی که می شود از آن کرد، مربوط به این موارد نباشد. از آنجا که تئاتر بزرگ نمایی و ساده سازی زندگی است، نمایش کمدی در این مورد خاص می‌تواند بیشتر از زندگی واقعی به ما آگاهی ببخشد. حتی شاید بهتر باشد که در این ساده سازی از حد فعلی فراتر برویم، به دورترین خاطراتمان برگردیم، و در بازی‌های کودکانه طرح اولیه‌ی ترفندهایی را ببینیم که موجب خنده می‌شود.

کتاب خنده اثر هانری برگسون با ترجمه‌ی مهستی بحرینی توسط انتشارات نیلوفر به چاپ رسیده است.

فهرست

به چه می خندیم؟ برگسون روان شناس

چرا می خندیم؟ برگسون جامعه شناس

به چه می خندیم؟ برگسون، فیلسوف هنر

چرا می خندیم؟ برگسون اخلاق گرا

فصل نخست: امر خنده اور به طور عام

فصل دوم: کمدی موقعیت و کمدی واژگان

فصل سوم: کمدی شخصیت

• جستار در معنی امور خنده‌آور
• نویسنده: هانری برگسون
• مترجم: مهستی بحرینی
• انتشارات: نیلوفر