کتاب اندیشه اسلامی 2 - غفارزاده

کتاب اندیشه اسلامی (جلد دوم) تألیف دکتر علی غفارزاده و دکتر حسین عزیزی توسط انتشارات معارف چاپ شده است.

مباحث دین شناسی از ضروری ترین بحث هایی است که با جوانب مختلف زندگی انسان ارتباط می یابد. بدین روی مسائل گوناگونی در حوزه های دین شناسی قابل طرح است که چناچه بخواهیم به نام آنها بسنده کنیم فهرست طولانی ای از این مباحث را در پیش روی خود خواهیم داشت. یکی از ابزراهای مهم برای برخورد مناسب با چنین فضایی، تعمیق باورهای دینی از راه مطالعه و کنکاش عقلی و نقلی است. اندیشمندان مسلمان نیز همواره با آغوشی باز از پرسش های اساسی که درباره دین وجود داشته استقبال کرده و با اتکا به فرهنگ غنی اسلام، آنها را بررسی نموده و پاسخ گفته اند و همین امر موجب رشد و بالندگی این علوم در جهان اسلام گشته است.

در کتاب اندیشه اسلامی (جلد اول)، مسائل خداشناسی مورد بررسی قرار گرفت و به اثبات رسید که آفریدگان، هستی خود را از آفریدگار یگانه دریافت می کنند و همه، تحت تدبیر حکیمانه او هستند. هدف اصلی جلد دوم این کتاب (اندیشه اسلامی)، اثبات این مطلب است که برای شناختن حقایق هستی و راه درست زندگی، وسیله دیگری غیر از حس و عقل وجود دارد که خطا و اشتباهی در آن راه ندارد و آن وحی است. عنوان اندیشه اسلامی، تداعی گر وجود چارچوب فکری و اندیشه ای برای گردآورندگان آن است و از این جهت شاید عذری بر آنان باشد که مطالب این کتاب جز یک پژوهش ناتمام در عرصه تفکر و معارف دینی ندارد، اما حقیقت آنچه در این نوشتار آمده حاصل دسترنج ده ها دانمشند سلف و خلف است که برای خوانندگان و علاقه مندان به اندیشه در زمینه ی دین مبین اسلام گردآوری شده است.

فهرست

فصل اول: وحی و پیامبری معنا و مفهوم پیامبر معنا و مفهوم وحی معنای لغوی وحی وحی در قرآن براهین ضرورت وحی و پیامبری مقدمات برهان محدودیت های عقل بشری مصنیت وحی شبهات منکران بعثت پیامبران   فصل دوم: رابطه علم و دین نظریه تعارض علم و دین نظریه تمایز علم و دین نقد نظریه تمایز نظریه مکمل بودن علم و دین نظریه تعامل و راه حل های تعارض عای احتمالی   فصل سوم: قرآن، اعجاز و مصونیت آن از تحریف معجزه چیست راه های شناخت قرآن دلایل اعجل قرآن مصونیت قرآن از تحریف معنا و مفهوم تحریف دلایل عقلی عدم تحریف دلایل قرآنی عدم تحریف   فصل چهارم: خاتمیت خاتمیت در قرآن خاتمیت در احادیث مبانی ختم نبوت حکمت ختم نبوت تبلیغی حکمت ختم نبوت تشریعی اسلام و مقتضیات زمان ویزگی های سیستم قانون گذاری در اسلام و عناصر پویایی آن ورود عقل در حریم قانون گذاری توجه به احکام اولی و ثانوی عدم توجه به شکل و صورت ظاهری زندگی   فصل پنجم: قلمرو دین روانشناسی موضوع سکولاریسم علل و عوامل ظهور سکولاریسم محتوای متون دینی مسیحیت فقدان قوانین اجتماعی و حکومتی در مسیحیت قلمرو دین اسلام دلایل نظریه جامع گرا دلایل برون دینی برهان فلسفی اثبات ضروریت نبوت تجربه ناپذیری حیات آدمی دلایل درون دینی اهداف پیامبران در قرآن مهدویت و احیای دین   فصل ششم: اسلام و ادیان آسمانی دیگر دین یا ادیان موضع ما درباره ادیان آسمانی رویکردهای مختلف درباره ی ادیان حصرگرایی دلایل انحصارگرایان معرفت و ایمان فیض و رستگاری کثرت گرایی نقد دلایل کثرت گرایان شمول گرایی صورت های مختلف شمول گرایی معیارهایی برای ارزیابی ادیان   فصل هفتم: حقیقت امامت طرح مسئله تعریف امامت تفاوت شیعه و سنی در تعریف امامت تعیین امام فصل هشتم: ضرورت امامت از دیدگاه عقل مرجعیت علمی امام مرجعیت سیاسی امام   فصل نهم: ضرورت امامت از دیدگاه نقل قرآن کریم سنت پیامبر حدیث ثقلین حدیث غدیر حدیث منزلت عصمت امام   فصل دهم: مهدی موعود مبانی مهدویت بشارت ادیان پیش از اسلام بشارت قرآن کریم فلسفه بعثت موعود اسلام غیبت مهدی طول عمر مهدی راز غیبت مهدی موعود فصل یازدهم: تاریخچه و مبانی ولایت فقیه مقدمه تکلیف امت در عصر غیبت ضرورت نصب جانشینی از سوی امام معصوم ولایت و مرجعیت فقیهان در عصر غیبت ولایت چیست ولایت تکوینی ولایت بر تدبیر فقیه کیست عدالت مطلق قدرت مدیریت و رهبری دلایل عقلی ولایت فقیه   فصل دوازدهم: ولایت مطلقه فقیه تفسیر اول تفسیر دوم   فصل سیزدهم: مشروعیت ولایت فقیه منشا مشروعیت حکومت مشروعیت حکومت و حکومت فقیه مبانی نظریه انتخاب نظریه انتصاب مبانی نظریه انتصاب حکومت دینی و دموکراسی

برشی از متن کتاب

شبهات منکران بعثت پیامبران در طول تاریخ و حتی در دنیای معاصر، کسانی بوده و هستند که بعثت پیامبران را انکار کرده اند. آنان نه تنها آن را ضروری و لازم نمی دانند، بلکه به لغو و بیهوده بودن آن فتوا می دهند. شبهانی، حتی برای معتقدان به وجود خدا درباره لزوم وحی و پیامبری مطرح است که در کتاب های کلامی به تفصیل بیان شده است. یکی از این شبهات، با تاکید و تکیه بر عقل بشری شکل گرفته و با مبحث محدودیت عقل بشری ارتباط تنگاتنگی دارد، و به گونه ای پاسخ به این شبهه، تکمیل کننده بحث پیشین به شمار می آید. از این رو، برای رعایت اختصار، تنها این شبهه را که امروزه نیز مورد توجه بسیاری از منتقدان قرار گرفته، مورد بحث و ارزیابی قرار می دهیم. در تبیین این شبهه گفته می شود که هرگاه آموزه های وحیانی و آنچه را که پیامبران به بشر عرضه کرده اند، مطالعه می کنیم، از دو حال بیرون نیست: یا موافق مُدرَکات و احکام عقلی است؛ یعنی اگر این گزاره ها و تعالیم به وسیله وحی در اختیار ما قرار نمی گرفت، عقل به تنهایی و مستقلا آنها را درک و درباره آنها حکم صادر می کرد، که در این صورت، بعثت پیامبران لغو و بیهوده خواهد بود و یا مخالف و متضاد با عقل و برهان های عقلی است که در این صورت قابل پذیرش نخواهد بود و مردود است.

• ویــــراســـت دوم
• مولفان: علی غفارزاده - حسین عزیزی
• انتشارات: معارف