کتاب مفاهیم بنیادی پایگاه داده ها؛ روحانی رانکوهی

درباره‌ی کتاب مفاهیم بنیادی پایگاه داده ها؛ روحانی رانکوهی

اصطلاح پایگاه داده ها یکی از رایج ترین اصطلاحات در دانش و فن کامپیوتر است. اینک دیگر همه کسانی که به نحوی با کامپیوتر سروکار دارند، این اصطلاح را می شناسند و هر یک در حد درک خود آن را بکار می برند و بسیاری نیز در این زمینه آگاهی یا تخصص و تجربه دارند. در این کتاب تنها با بخشی ار مفاهیم بنیادی دانش و فن پایگاه داده ها آشنا خواهید شد و آگاهی پایه ای لازم برای مطالعه بیشتر و یا کار در این زمینه کسب می شود.

سیستم مدیریت پایگاه داده ها یکی از سیستم های ذخیره و بازیابی اطلاعات است. با توجه به معنای عام سیستم ذخیره و باریابی اطلاعات: یعنی هر سیستمی که به کاربر برنامه ساز یا نابرنامه ساز امکان دهد تا اطلاعات خود را ذخیره، بازیابی و پردازش کند و احیانا اطلاعات جدیدی را تولید نماید.

همانطور که گفته شد در این کتاب تنها به بخشی از مفاهیم مبنایی دانش و تکنولوژی پایگاه داده ها و اصول مدلسازی و طراحی آن پرداخته می شود. کتاب شامل پانزده فصل است که هر فصل از یک یا چند جلسه درس، تشکیل شده است که در مجموع سی و هفت درس را شامل می شود. در نه فصل اول به مفاهیم بنیادی دانش و تکنولوژی پایگاه داده ها پرداخته می شود و در شش فصل بعدی اساسا مفاهیم، طرح ها و تکنیک های مربوط به پایگاه داده های رابطه ای، مطرح می شوند.

همچنین هر فصل شامل: تمرینات درون گفتاری، موضوع مطالعه بیشتر و تمرینات پایان گفتار می باشد. ذکر این نکته نیز ضروری است که کتاب حاضر فقط برای دوره ی کارشناسی نوشته شده که البته تدریس تمامی مطالب آن در یک ترم ناممکن است اما برخی فصول مجموعه بسته به نظر مدرس محترم می تواند در دوره کاردانی تدریس شوند.

برشی از متن کتاب مفاهیم بنیادی پایگاه داده ها

مدلسازی معنایی داده ها داده های ذخیره شده در پایگاه اصطلاحا به داده های عملیاتی موسومند: داده های عملیاتی داده هایی هستند که کاربران، روزانه با آنها سروکار دارند. این داده ها پایا هستند، البته نه به این معنا که تغییر نمی کنند. منظور از پایا یعنی اولا: داده ها بعد از اجرای برنامه کاربر، در سیستم ماندگار هستند و ثانیا تا زمانی که کاربر مجاز، درخواست تغییر یا حذف آنها را به سیستم ندهد، بی تغییر می مانند.

داده های ذخیره شده در پایگاه داده ها، با داده های ورودی/خروجی تفاوت دارند. داده های ورودی به نحوی در پایگاه ذخیره می شوند ولی لزوما هر داده ذخیره شده در سیستم پایگاهی، داده ورودی نیست و نیز هر داده عرضه شده در خروجی به کاربر، ذخیره شده در پایگاه داده ها نیست، ممکن است مثلا با محاسبه ای تولید و در اختیار کاربر گذاشته شود. بطور کلی می توان گفت که داده های ذخیره شده در پایگاه داده ها با هر داده ماهیتا ناپایا فرق دارند. داده های ذخیره شدنی در پایگاه داده ها ابتدا باید در بالاترین سطح انتزاع، مدلسازی معنایی شوند. مدلسازی معنایی داده ها یعنی ارائه مدلی از داده های محیط عملیاتی به کمک مجموعه ای از مفاهیم انتزاعی و با توجه به معنایی که کاربر برای داده ها قائل است.

• ویــراســت چــهــارم
• نویسنده: سید محمدتقی روحانی رانکوهی
• انتشارات: جلوه