کتاب رهیافتی به تاریخ ریاضیات در ایران معاصر | فرید قاسملو

معرفی کتاب رهیافتی به تاریخ ریاضیات در ایران معاصر

تاثیر و تاثر دسته ای از علوم در جامعه ی ایران در دوره ی قاجار موجب شده تا جامعه شناسان، مورخان و رفتارشناسانی که به بررسی جامعه ی ایرانی از قرن هجدهم میلادی به بعد تمایل دارند، با تمرکز بر این علوم بتوانند به لایه های زیرین جامعه ی ایران در یک و نیم قرن پیش برسند. البته دانش ریاضی به دلیل دوری از این عینیت و عدم تاثیرگذاری آن بر لایه های اجتماع جزو این دسته از علوم به شمار نیامده است.

از دیگر سو همین بی علاقگی شرق شناسان به چند دانش در دوران معاصر تاریخ ایران (و از آن جمله دانش ریاضی) وظیفه ی پژوهشگرانی ایرانی تاریخ علوم را در شناساندن آن بیشتر کرده است. هم در حوزه ی نظریه پردازی و هم بررسی و شناسایی منابع و تولید منابع زیرساختی برای بررسی دانش در ایران معاصر، همه ی کوشش ها بر عهده ی خود ایرانیان است.

این کتاب به چندین فصل تقسیم شده است، اما می توان قواره ی آن را در قالب سه بخش اصلی به شکل زیر ترسیم کرد:

در بخش نخست (شامل فصل های اول و دوم) بعضی از زیرساخت ها و داده های نظری کتاب بررسی می شود.

بخش دوم (شامل فصل سوم تا ششم) مهم ترین بخش کتاب به شمار می آید. در این بخش، دانش ریاضی در ایران معاصر بر اساس تقسیم بندی دوره ای زیر بررسی می شود. 1- ریاضیات در ایران، پیش از دارالفنون تا تاسیس آن 2- ریاضیات در ایران از تاسیس دانشگاه تهران تا وقوع انقلاب اسلامی 3- ریاضیات در ایران از وقوع انقلاب اسلامی تا تاسیس مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات در تهران.

در بخش سوم کتاب (ار فصل هفتم تا پایان کتاب) مهم ترین مولفه ها، جریان ها و مسائل مربوط به ریاضیات در کشور به طور جداگانه بررسی شده است بر این اساس، در فصل های جداگانه به موضوع هایی چون تاثیر صنعت چاپ در ریاضیات، جراید تخصصی ریاضی در ایران، واژه گزینی در حوزه ی ریاضیات به زبان فارسی، برنامه های درسی (پروگرام های آموزشی) مربوط به ریاضیات، سیاق و نقش آن در ریاضیات کشور و ... پرداخته شده؛ در دو بخش آخر کتاب به ترتیب منابع مورد استفاده و نیز ضمائم الکترونیک (مجموعه ای از اسناد، برنامه های آموزشی، کتاب های سنگی، خطی و منابع دیگر) که هر یک می توانند به طور تخصصی تر در پژوهش های آینده به کار آیند ارائه شده اند.

گردآوری و نگارش: فرید قاسملو انتشارات: فاطمی