کتاب تحریر ایلامی (کتیبه داریوش بزرگ در بیستون)

کتاب تحریر ایلامی؛ کتیبه داریوش بزرگ در بیستون:

این کتاب، در اصل، رساله دکتری نگارنده است در رشته فرهنگ و زبان های باستانی دانشگاه تهران (با راهنمایی آقای دکتر حسن رضائی باغ بیدی) که پس از بازخوانی کتیبه از روی متن اصلی، تغییر شیوه حرف نویسی و ویرایش ها و تغییرات دیگر، به چاپ رسیده است.

یادمان بیستون به فرمان داریوش بزرگ، حدود 2535 سال پیش، بر پیکره کوه بیستون در نزدیکی کرمانشاه، در بالای یک فرورفتگی تنگه مانند و در ارتفاع 66 متری نگاشته شده است. این یادمان شامل نگاره هایی است که در وسط و کتیبه هایی که زیر نگاره ها (به فارسی باستان و ایلامی) و سوی چپ نگاره ها (به بابلی) و خرده کتیبه هایی که بالای سر و زیر پای هر نگاره (در معرفی نام و تبار آن شورشی/ شاه دروغین) نگاشته شده اند. نگاره ها داریوش را نشان می دهد در حالی که یک کمان و یک نیزه دار (از هم پیمانان داریوش) پشت سر او، نه شاه دروغین (دست بسته و پیوسته به هم با ریسمانی در گردن) رو به روی او، گوماته مغ (به عنوان شورشی و شاه دروغین اصلی) زیر پای و اَهوره مزدا (تصویر انسان بالدار) بالای سر او و دیگر نگاره قرار دارد. در آغاز فقط نگاره ها و خرده کتیبه ها نگاشته می شوند و متن کتیبه اصلی، تنها به زبان ایلامی و خط میخی ایلامی، در سوی راست نگاره ها نگاشته می شود. اما شاه دروغین دیگری شورش می کند و برای نقش کردن او، پشت سر دیگر شورشیان، ناچار بخشی از کتیبه مذکور را می تراشند و احتمالاً در همین مرحله، چون ناچار می شوند کتیبه آسیب دیده را در جای دیگری بنگارند، تصمیم گرفته می شود که یک تحریر بابلی و یک تحریر فارسی باستان هم از متن آن نگاشته شود. کتیبه بیستون شرح نبردهای داریوش در سرکوب شاهان دروغین، در سال نخست پادشاهی او است. این نبردها از زبان خود داریوش، به ترتیب تاریخی و در الگویی مشخص روایت می شود که در آن، زمان و مکان نبرد و نام و تبار شاه دروغین و نام و تبار سرداری که داریوش به نبرد او می فرستد، ذکر می شود و گاه جزئیاتی مانند چگونگی شکنجه شدن شاه دروغین، چگونگی گذر از رود و ... نیز افزوده می شود.

فهرست

سپاسگذاری سخنی با مخاطب کوته نوشت ها نشانه ها برابر انگلیسی اصطلاحات فنی پیشگفتار یادمان بیستون، پیشینه پژوهش و روش کار جغرافیای کوه بیستون کوه بیستون نگاره/ نقش برجسته های بیستون کتیبه بیستون محتوای کتیبه بیستون مراحل ساخت یادمان بیستون ویژگی تحریرها پیشینه پژوهش روش کار بخش یکم دستور زمان ایلامی هخامنشی . درآمد . آواشناسی . صرف . نحو بخش دوم حرف نویسی، ترجمه و اختلاف تحریرها ستون نخست درآمد شرح وقایع ستون دوم ستون سوم فرود DBL خرده کتیبه ها یادداشت ها بخش سوم یادداشت ها بخش چهارم واژه نامه بخش پنجم فهرست منابع چکیده ABSTRACT

نویسنده: سلمان علی یاری بابلقانی انتشارات: مرکز