کتاب ساده ساز حقوق اساسی (2) | علیخانی

درباره کتاب ساده ساز حقوق اساسی (جلد دوم) 

مفهوم حاکمیت: قدرت عالیه ای است که اولاً، بر کشور ومردم آن اقتدار و برتری بلامنازع دارد به صورتی که همگان در داخل کشور از آن اطاعت کنند، ثانیاً کشورهای دیگر آن را به رسمیت شناخته و مورد احترام قرار دهند. نظریات حاکمیت به چهار دسته تقسیم می شوند :

1- حاکمیت الهی 2- حاکمیت فردی 3- حاکمیت مردمی  4- حاکمیت ملی

1- نظریه حاکمیت الهی: حاکمیت را ناشی از اراده خداوند می دانند و زمامداران دستورات خداوند را به اجرا در می آورند. این نظریه 2 مکتب را به خود اختصاص داده است:

الف: مکتب فوق طبیعی : خداوند خالق قدرت سیاسی است و افراد خاصی را منصوب و مامور این قدرت کرده است.

ب: مکتب یزدانی : افراد انسانی، با اعتقاد به اقتدار و مشیت الهی خداوند را ناظر بر اعمال خود نمی دانند و تحت اراده او اعمال قدرت می کنند.

2- نظریه حاکمیت فردی: مجموعه اقتدارات سیاسی به فردی تعلق دارد که به دلایل موروثی و شخصی لیاقت و استطاعت اعمال قدرت را دارد، تمام اقتدار خود را از خدا می داند و تمام تصمیمات به اراده ی اوست.

3- نظریه حاکمیت مردم: حالتی که در آن هر یک از افراد مردم متساویاً و بدون واسطه در تعیین سرنوشت خویش نقش اساسی دارند.

4- نظریه حاکمیت ملی: مجموعه ملت به عنوان پیکره واحد و شخصیت حقوقی مستقل از افراد تشکیل دهنده آن اقتدار عالیه بر امور جامعه دارند.

کتاب "ساده ساز حقوق اساسی (جلد دوم)" دارای شش فصل می باشد: 1- کلیات حاکمیت در جمهوری اسلامی ایران  2- رهبری  3- قوه مقننه 4- قوه مجریه  5- قوه قضائیه  6- نهادهای اساسی خاص

فهرست

بخش مقدماتی: کلیات حاکمیت در جمهوری اسلامی ایران بند اول: ماهیت حاکمیت الف: حاکمیت الهی ب: حاکمیت ملی و مردمی بند دوم: شکل حکومت الف: تفکیک قوای سه گانه ب: نظارت رهبری بر قوای سه گانه ج:نهادهای خاص در اعمال حاکمیت بند سوم: مسائل مشترک قوای سه گانه اول- روابط قوایسه گانه و حدود استقلال آن ها الف: اقتدار قوه مقننه ب: نفوذ یا اقتدار قوه قضائیه ج: اقتدار قوه مجریه دوم: ممنوعیت جمع مشاغل الف: موارد ممنوعیت جمع مشاغل ب: موارد استثنای ممنوعیت جمع مشاغل ج: ضمانت اجرای ممنوعیت جمع مشاغل

فصل اول: رهبری بخش اول: کلیات بند اول: رهبری در اسلام اول: حکایات رهبری در قرآن دوم: رهبری مسلمانان سوم: رهبری عملی پیامبر و حضرت علی (علیه السلام) بند دوم: رهبری در زمان غیبت معصوم اول: طرح قضیه رهبری دوم: رهبری علمای دینی الف: دیدگاه های مربوط به دین و سیاست ب: مبانی اثبات ولایت فقیه سوم: تعیین ولی فقیه به رهبری الف: اوصاف رهبری ب: چگونگی تعیین رهبر بند سوم: رهبری در قانون اساسی اول: از رهبری تا طرح ولایت فقیه در قانون اساسی دوم: شرایط و صفات رهبر سوم: تعیین رهبری چهارم: موقعیت رهبری پنجم: مسئولیت های رهبری ششم: جانشینی رهبر بخش دوم: وظایف و اختیارات رهبری بند اول: بحث ولایت مطلقه فقیه الف: دید گاه های فقهی گذشته دوم: طرح ولایت مطلقه در نظام جمهوری اسلامی ایران سوم: بررسی حقوقی ولایت مطلقه فقیه چهارم: استنباط حقوقی از فتوای امام خمینی بند دوم: وظایف و اختیارات رهبری در اداره عالیه ی کشور اول: در سیاست های کلی نظام دوم: فرمان همه پرسی سوم: نظارت بر صدا و سیمای جمهوری و ایران چهارم: حل اختلاف و تنظیم روابط قوای سه گانه پنجم: حل معظلات نظام از طریق مجمع تشخیص مصلحت نظام بند سوم: وظایف و اختیارات رهبری در قوای سه گانه اول: رهبری در قوه مقننه دوم: رهبری در قوه مجریه الف: فرماندهی کل نیروهای مسلح ب: امضای حکم ریاست جمهوری ج: عزل رئیس جمهور سوم: رهبری در قوه قضائیه الف: نصب و عزل رئیس قوه قضائیه ب: عفو و تخفیف مجازات محکومین

فصل دوم: قوه مقننه بخش اول: کلیات مجلس شورای اسلامی بند اول: انتخابات: اصل 62 قانون اساسی اول: زمان انتخابات و دوره نمایندگی دوم: هیات اجرایی انتخابات سوم: مقدمات انتخابات الف: شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان ب: اعلام داوطلبی و تایید صلاحیت ج: تبلیغات چهارم: کیفیت انتخابات و اخذ رای الف: نظام های انتخاباتی ب: نظام حقوقی انتخابات در ایران پنجم: توقف انتخابات ششم : نظارت بر انتخابات بند دوم: ساختار مجلس شورای اسلامی اول: تشکیل و افتتاح مجلس دوم: رسیدگی به اعتبارنامه نمایندگان سوم : اداره مجلس چهارم: جلسات مجلس پنجم: نطق ها ششم: حضور اعضای قوه مجریه و شورای نگهبان در مجلس هفتم: رای بند سوم: نمایندگان اول: نمایندگی دوم: سمت نمایندگی سوم: سوگند نمایندگان چهارم: مصونیت نمایندگان پنجم: تعهدات و حقوق نمایندگان ششم: قطع دوره ی نمایندگی بخش دوم: وظایف و اختیارات مجلس شورای اسلامی مبحث اول: قانونگذاری بند اول: قوانین اول: قوانین معمولی الف: صلاحیت عام مجلس در وضع قانون ب: صلاحیت اختیاری مجلس در وضع قانون دوم: قوانین خاص و سازمان دهنده سوم: قوانین تفویضی الف: قوانین آزمایشی ب: تصویب دائمی اساسنامه ی دستگاه های دولتی چهارم: تفسیر قوانین بند دوم: کیفیت قانون گذاری اول: ابتکار پیشنهاد دوم: بررسی و تصویب سوم: نظارت بر مصوبات مجلس و تایید آن چهارم:امضای مصوبات توسط رئیس جمهور پنجم: انتشار قانون مبحث دوم: نظارت بند اول: نظارت تاسیسی اول: نظارت بر تشکیل دولت دوم: نظارت بر تغییر وزراء و مسائل مهم و مورد اختلاف دولت بند دوم: نظارت اطلاعی اول: اطلاعات مردمی (شکایت مردم از طرز کار قوای سه گانه) دوم: ابتکار نمایندگان در کسب اطلاع در کسب اطلاع سوم: ابتکار مجلس در کسب اطلاعات (تحقیق و تفحص) بند سوم: نظارت استصوابی اول: نظارت بر معاهدات و قراردادهای بین المللی دوم: نظارت بر تغییر خطوط مرزی سوم: نظارت بر برقراری حالت فوق العاده و محدودیت های ضروری چهارم: نظارت بر صلح دعاوی مالی دولت و یا ارجاع آنها به داوری پنجم: نظارت بر برخی دیگر از اعمال دولتی ششم: نظارت بردادن امتیاز تشکیل شرکت ها و موسسات به خارجیان بند چهارم: نظارت مالی اول : نظارت مجلس بر تدوین بودجه دوم: نظارت بر اجرای بودجه از طریق دیوان محاسبات کشور بند پنجم: نظارت سیاسی اول: مسئولیت سیاسی اعضای قوه مجریه دوم: استیضاح وزیران سوم: استیضاح رئیس جمهور بخش سوم: شورای نگهبان مبحث اول: کلیات شورای نگهبان بند اول : اعضای شورا بند دوم: مسائل مشترک مبحث دوم: وظایف و اختیارات شورای نگهبان بند اول: نظارت بر قوانین و مقررات اول: نظارت بر اصول قانون اساسی دوم: نظارات شرعی و قانونی بر مصوبات مجلس سوم: نظارت شرعی بر وانین و مقررات گذشته چهارم: نظارت شرعی و قانونی بر مقررات و مصوبات قوه مجریه بند دوم: تفسیر قانون اساسی بند سوم: نظارت بر داوطلبی، انتخابات و همه پرسی اول: نظارت بر انتخابات مجلس خبرگان دوم: نظارت بر داوطلبی و انتخابات ریاست جمهوری سوم: نظارت بر انتخابات مجلس شورای اسلامی چهارم: نظارت بر امر همه پرسی و مراجعه به آراء عمومی

فصل سوم- قوه مجریه بخش اول: ریاست جمهوری بخش دوم: دولت

فصل چهارم- قوه قضائیه بخش اول: کلیات قوه ی قضائیه بخش دوم: تشکیلات قوه ی قضائیه

فصل پنجم- نهادهای اساسی خاص بخش اول: شوراها بخش دوم: صدا و سیما بخش سوم: شورای عالی امنیت (دفاع) ملی بخش چهارم: مجمع تشخیص مصلحت نظام بخش پنجم: نیروهای مسلح

• تألیف: صادق علیخانی- محمد مهدی شهابی- فواد دورقی
• زیرنظر: امیر حسین مشکانی
• انتشارات: اندیشه عصر