کتاب از کتاب رهایی نداریم - اومبرتو اکو

کتاب از کتاب رهایی نداریم به قلم اومبرتو اکو و ژان کلود کریر و ترجمه مهستی بحرینی توسط انتشارات نیلوفر به چاپ رسیده است.

این کتاب بر اساس گفت و گویی طولانی میان "اومبرتو اکو" و "ژان کلود کریر" دو نویسنده ی مطرح دنیا نوشته شده است. "ژان فیلیپ دوتوناک" در این کتاب به نوعی نقش یک مجری را بازی می کند و با سوالاتی که از این دو نویسنده می پرسد، گفت و گو را به سمت مورد نظرش هدایت می کند. "اومبرتو اکو" و "ژان کلود کریر" علاوه بر آثار مشهور و متعددشان، به علت یک ویژگی مشترکی که با هم دارند، موضوع اصلی این کتاب شده اند. هر دوی آن ها اعتیاد شدیدی به کتاب دارند و هرگز نمی توانند دنیای بی کتاب را تصور نمایند.

این دو نویسنده در اثر پیش رو، درباره ی مسائل مختلفی به بحث می پردازند. از کتاب های قدیمی و گران قیمت گرفته تا نابودی کتاب خانه ها صحبت می کنند و در این میان دغدغه های ذهنی یک فرد کتابخوان را نیز مطرح می نمایند. آن ها در مورد هر موضوعی صحبت می کنند، به شرطی که این موضوع ارتباط مستقیم یا غیر مستقیمی با کتاب داشته باشد. "از کتاب رهایی نداریم" در واقع جمله ای است که در وصف حال این دو نویسنده، نوشته شده است. نویسندگانی که اعتیادشان به کتاب را با عنوان مشکلی به نام "کِرمِ کتاب" مطرح می کنند و در حین گفت و گوهای شان در مورد کتاب، بسیاری از سوالاتی که ذهن علاقه مندان به کتاب را درگیر کرده نیز پاسخ می دهند.

فهرست

• پیشگفتار
• کتاب نخواهد مرد
• هیچ چیز ناپایدارتر از وسایل ماندگار نیست
• یک قرن طول کشید تا مرغ ها آموختند که از عرض جاده عبور نکنند
• ذکر نامه همه همه شرکت کنندگان در نبرد واترلو
• انتقام تصفیه شده ها
• امروز هر کتابی که منتشر می شود به دوران پس از 1500 تعلق دارد
• کتاب هایی که ناگزیر باید به دستمان برسد
• آگاهی ما از گذشته مرهون احمق ها، کودن ها یا مخالف آن است
• هیچ چیز جلو خودپسندی را نمی گیرد
• ستایش حماقت
• اینترنت یا ناممکن بودن damnatio memoriae
• سانسور با آتش
• کتاب هایی که نخوانده ایم
• کتاب در محراب، کتاب در دوزخ
• پس از مرگ مان کتابخانه مان چه می شود

برشی از متن کتاب

ژ . ک . ک: مشاهده محو ناگهانی پاره ای از جریان‌های هنری همیشه مایه شگفتی است. اگر تاریخ شعر فرانسه را، مثلا از فرانسوا ویون تا سورئالیست ها، در نظر بگیرید می توانید از مکتب های گوناگون شعری مانند پلئیاد، کلاسیک، رومانتیک، سمبولیست، سورئالیست، و جز آن ها، که یکی پس از دیگری بر ادبیات فرانسه حکم رانه اند نام ببرید. اما در دوره ای که سال 1676، سال انتشار فدر تا ظهور شاعری همچون آندره شنیه را در بر می ‌گیرد، به هیچ اثر شاعرانه و هیچ الهام تازه ای بر نمی خورید. ا . ا: سکوت شعر، در یکی از پرافتخارترین دوران‌های فرانسه. ژ . ک . ک::  و در دورانی که زبان فرانسه، زبان سیاسی سراسر اروپا بود و می ‌توانم بگویم که در همه جا گشته ام حتی در ادبیات عامیانه، کم و بیش همه جا هیچ اثری که بتوان از فراموشی نجاتش داد، پیدا نکرده ‌ام. ا.ا: انواع ادبی یا تصویری، از راه تقلید یا تاثیرپذیری به وجود می آیند. برای مثال، نویسنده ای نخستین بار یک رمان خوب تاریخی می ‌نویسد و موفقیتی هم به دست می‌آورد. بلافاصله نویسندگان دیگر شروع به تقلید از او می کنند. اگر بدانم که با نوشتن یک رمان عشقی می شود پول درآورد، من هم از ذوق آزمایی در این زمینه خودداری نخواهم کرد.  همچنان که در زبان لاتینی، انجمن شاعران مانند کاتولوس و پروپرتیوس که از عشق سخن می ‌گفتند شکل گرفت. رمان نوین که به آن به رمان برژوایی می‌گویند، در انگلستان در وضعیت اقتصادی خاصی به وجود آمد. نویسندگان برای همسران تاجران و دریانوردان که به اقتضای شغل شان دائم در سفر بودند، رمان می نوشتند. برای زن هایی می نوشتند که سواد خواندن و همچنین وقت این کار را داشتند. اما برای خدمتکاران آن ها هم می نوشتند و هر دو گروه شب ها در زیر نور شمع به مطالعه می پرداختند. رمان برژوایی، در دوران برقراری اقتصاد بازرگانی در جامعه، متولد شد و مخاطبان اصلی اش زن ها بودند و هنگامی که آقای ریچاردسون با نقل داستان یک خدمتکار زن توانست پول به دست بیاورد، بلافاصله سروکله مدعیان دیگر دستیابی به ثروت پیدا شد. ژ . ک . ک: جریان های خلاق ادبی و هنری، اغلب در میان گروه کوچکی از افرادی که یکدیگر را می‌شناسند و همزمان، خواستی مشترک دارند پدید می آید. کسانی که کم و بیش با هم رفاقت دارند همه سورئالیست هایی که توانستند با آن ها نشست و برخاست داشته باشند به من گفتند که کمی پس از پایان جنگ جهانی اول، احساس کرده بودند که آن ها را به پاریس فرا می خوانند. مان ری از آمریکا آمد، مارکس ارنست از آلمان، بونوئول و دالی از اسپانیا، بنژامن پره از تولوز؛ و همگی می‌خواستند در پاریس با همتایان خود ملاقات کنند تا دست به دست هم بدهند و تصویرها و زبان و بیان تازه ای ابداع کنند. در مورد بیتل ها،  موج نو سینمای فرانسه، سینماگران ایتالیایی که در رم دور هم جمع شدند و...  هم با همین پدیده روبرو هستیم. صفحه 96

• مولفان: اومبرتو اکو - ژان کلود کریر
• به سعی: ژان فیلیپ دوتوناک
• برگردان: مهستی بحرینی
• انتشارات: نیلوفر