کتاب حکم در برابر حکم | ویلیام شکسپیر

درباره‌ی کتاب حکم در برابر حکم ویلیام شکسپیر

کتاب حکم در برابر حکم یک نمایشنامه مشهور از "ویلیام شکسپیر" می‌باشد که اواخر سال 1604 میلادی در دربارِ انگلستان به اجرا درآمد اما زمان منتشر شدن آن در قالب یک کتاب، به هفت سال پس از مرگ این مرد همه فن حریفِ انگلیسی، یعنی سال 1623 بر می‌گردد.

"شکسپیر" در قالب نمایش نامه به بیان مسائل مهمی می پردازد و موضوعات رحمت، عدالت، حقیقت و رابطه ی آن ها را با مسئله ی تکبر و تواضع بررسی می کند. در واقع نویسنده قصد دارد با بیان این مسائل، پویایی و نسبی بودن گناه را نشان دهد، به همین دلیل این اثر را می توان آموزه ای دینی و مسیحی دانست که عنوان آن نیز از موعظه ی حضرت عیسی (ع) در انجیل گرفته شده است. آن جایی که ایشان می فرمایند: "حکم نکنید تا بر شما حکم نشود". این نمایش نامه علاوه بر طرح مسائل دینی، به صورت آشکار به مسئله جنسیت و مرگ می پردازد.

کاراکتر های این نمایش نامه در دنیای آلوده و بیمارِ میخانه ها و زندان ها زندگی شان را می‌گذرانند و "شکسپیر" در قالب شخصیت آن ها، فلسفه اخلاق و نحوه تقابل خوب و بد را به تصویر می کشد. از آن جایی که "شکسپیر" علاوه بر نویسنده بودن، شاعر نیز هست، دیالوگ های "حکم در برابر حکم" در بسیاری از قسمت ها رنگ و بوی شعری دارند و به صورت آهنگین نوشته شده‌اند و این یکی دیگر از جذابیت های مطالعه آثار این اسطوره بزرگ است.

بخشی از کتاب حکم در برابر حکم شکسپیر

آنجلو، اسکالوس و خدمتگزاران و یک قاضی وارد می شوند.

آنجلو: نباید قانون را به صورت مترسکی در آوریم که برای ترساندن پرندگان برپا می شود و تنها یک شکل دارد، طوری که پرندگان به آن عادت می کنند و به جای اینکه مایه وحشت و فرارشان باشد ، پایه نشستن و قرارشان می ‌شود.

اسکالوس:  آری اما با این حال بگذارید تیز باشیم و به جای اینکه زخم منکر بزنیم و هرس کنیم برش مختصر بدهیم و هرس کنیم.

افسوس، این مرد، که کاش می توانستم نجاتش دهم، پدری بسیار شریف داشت اما باید به عالیجناب که مطمئننم در صراط مستقیم فضل و تقوا هستند بگویم که امیال خود شما نیز، اگر زمان و مکان مساعد می ‌شد و یا مکان با امکان و آرزو و اگر تمنای درونی‌تان طغیان می کرد و شما نیز کام دل حاصل می‌کردید، آیا شما نیز در زندگی خود گاه به خطا نمی رفتید، که حال به خاطر آن او را محکوم می کنید و قانون را علیه خود روا نمی داشتید؟

آنجلو: اسکالوس، وسوسه شدن چیزی است و ارتکاب گناه چیز دیگر. انکار نمی کنم که در میان هیئت داورانی که حکم اعدام زندانی را صادر کرده در میان آن یک دوجین داور که سوگند یاد کرده‌اند ممکن است یکی دو دزد باشند که از زندانی ای که محاکمه اش می کنند گناهکارتر باشند.

عدالت با مواردی سر و کار دارد که برایش مبرهن باشد. قانون از کجا بداند که دزدان، دزدان را داوری می ‌کنند؟

این مبرهن است. اگر گوهری بیابیم، برای برداشتنش خم می ‌شویم، چون میبینیمش. اما آنچه را نمی بینیم پا روی آن می نهیم و هرگز به آن نمی اندیشیم.

شما نباید به خاطر اینکه من نیز چنین خطاهایی داشتم گناه او را کوچک بشمارید. بلکه باید به من بگویید که من که او را محکوم می کنم، اگر مرتکب چنین گناهی شدم طبق داوری خودم باید حکم مرگ خود را بپذیرم و نباید در مجازاتم جانبداری شود. آقا او باید بمیرد.

داروغه وارد می شود.

اسکالوس:  هرچه خردمندی شما حکم می کند.

آنجلو:  داروغه کجاست؟

داروغه:  درخدمتم عالیجناب.

آنجلو:  ترتیبی بدهید که آنجلو تا ساعت 9 صبح فردا اعدام شود. کشیش اقرارنیوش او را نزدش ببرید تا کلادیو خود را آماده کند. چون این پایان راه اوست.

داروغه بیرون می ‌رود.

اسکالوس:  پس خدا او را ببخشاید و ما را هم ببخشاید، همین

گه گناهی می کند کس را بلند و گاه پاکی می زند کس بر زمین

گاه بعضی روی یخ ها می دوند و با سلامت می رهند

بعضی اما با خطایی خرد می لغزند و بر تاوان آن تن می ‌دهند.

آرنگ، مسئولین، فراخ، پومبه نی وارد می شوند.

آرنگ:  بیاورید شان این جا. اگر این ها آدم حسابی های این جامعه باشند، این هایی که در خانه های جمعی شان چون به خلوت می روند آن کار دیگر می کنند، پس از قانون بی خبرم. آنها را بیاورید.

آنجلو:  چه خبر است آقا؟ اسم شما چیست؟ چه شده؟

آرنگ: با اجازه ی عالیجناب. من پاسبان امیر حقیرم و اسمم آرنگ است.

کتاب حکم در برابر حکم اثر ویلیام شکسپیر با ترجمه‌ی علیرضا مهدی پور توسط نشر چشمه به چاپ رسیده است.

فهرست

فهرست کتاب حکم در برابر حکم

مقدمه ی مترجم

توضیحی در مورد شخصیت ها و نام های شان

شخصیت ها

پرده ی یکم

پرده ی دوم

پرده ی سوم

پرده ی چهارم

پرده ی پنجم

منابع

• نویسنده: ویلیام شکسپیر
• مترجم: علیرضا مهدی پور
• انتشارات: چشمه