کتاب مفاهیم انتقال جرم | امیری

 درباره‌ی کتاب مفاهیم انتقال جرم چالکش امیری

یکی از مهم ترین مباحث شیمی که در کتاب مفاهیم انتقال جرم چالکش امیری مورد بررسی قرار می گیرد، انتقال جرم است. انتقال ماده در اثر اختلافات پتانسیل شیمیایی در علم شیمی را انتقال جرم می‌نامند. تغییر غلظت ماده‌ها در یک واکنش در فرآیندهای شیمی برای ساخت دیگر فراوده‌ها مورد نیاز می‌باشد.

زمانی که به جداسازی ماده می پردازیم، باعث ایجاد واکنش‌های شیمیایی طبیعی می‌شویم که این جداسازی‌ها دارای روشهای گوناگونی است که به صورت گسترده تری مورد بررسی قرار می‌گیرند. هر گونه حرکات ذرات، انتقال جرم نامیده نمی شود، به عنوان مثال: انتقال نفت از راه لوله و یا بوییدن گل، اما حل شدن قند در آب و یا عصاره کشی، به عنوان انتقال جرم شناخته شده اند.

هدف بسیاری از عملیات در علم شیمی، جداسازی محلول ها و یا مخلوط آنها با یکدیگر است. چیزی که به عنوان علم جداسازی مطرح می شود، شامل جداکردن اجزای مخلوط ها با استفاده از فیلتر کردن و یا غربال کردن می باشد. موضوع دیگری که مدنظر است، جداسازی محول ها بدون واکنش های شیمیایی بوده که در بحث انتقال جرم بسیار مورد توجه قرار گرفته شده است. زیرا عمل جداسازی بدون دخالت های شیمیایی انجام می شوند. تقطیر، جذب، متبلورسازی از جمله عملیات مهم و ویژه در انتقال جرم می باشند که در این کتاب به آنها به صورت جامع تری پرداخته می شود.

بخشی از کتاب مفاهیم انتقال جرم

انتقال جرم به روش نفوذ مولکولی

هر مولکولی که دمای آن بالاتر از صفر مطلق باشد دارای انرژی گرمایی است که موجب تحرک گرمایی مولکول می شود. ذرات بسیار ریز نیز همانند مولکول ها در اثر تحرک گرمایی، بطور مداوم در حال حرکت هستند که به آن حرکت براونی می گویند. تحرک مولکول باعث می شود که آن مولکول در میان مولکول های دیگر نفوذ کرده و مسافتی را طی کند. طبق نظریه جنبشی، فرض بر این است که هر مولکول در مسیر مستقیم با سرعت معینی حرکت می کند ولی در اثر برخورد با مولکول های دیگر، جهت و مقدار سرعت مولکول متحرک تغییر می کند.

مقدار متوسط فاصله ای که مولکول طی می کند تا به مولکول دیگر برخورد کند را طول متوسط پویش آزاد مولکول می نامند. به خاطر برخوردهای مکرر مولکول متحرک با مولکول های دیگر، مسیر نفوذ مولکول متحرک مسیری غیرمستقیم بوده و در نتیجه فاصله خالصی که مولکول در یک جهت و در مدت زمان معینی طی می کند کسر کوچکی از کل مسافت پیموده شده است. واضح است که هر چه فشار کمتر باشد و نیز دما بیشتر باشد فاصله خالص طی شده توسط مولکول متحرک، در زمان معینی، بیشتر می شود. ولی جالب است بدانید که اثر دما روی انتقال جرم مولکولی معمولا کمتر از بسیاری از پدیده های فیزیکی است.

• تألیف: محمد چالکش امیری
• انتشارات: ارکان دانش