کتاب 300 پدیده ی نجومی

کتاب 300 پدیده نجومی نوشته ی جیمی ویلکینز و رابرت دان، ترجمه ی محمد رضا افضلی توسط انتشارات محراب قلم به چاپ رسیده است.

منظومه ی شمسی حدود چهار و نیم میلیارد سال پیش، از دل ابر و غبار در حال رُمبِش (فرو ریختن یک جسم با میدان گرانشی در درون خوش) متولد شد. زمین یکی از چهار سیاره ی سنگی است که در منظموه شمسی  قرار گرفته است. چند سیاره ی دیگر عبارت اند از: عطارُد (تیر)، زهره (ناهید) و مریخ (بهرام). در فاصله ی دور تر از اینها، چهار سیاره ی بزرگ تر که موسوم به "غول های گازی " هستند وجود دارند، که دو تا از آنها مشتری (بِرجیس) و زُحل (کیوان) به طور عمده از گاز و (اورانوس) و (نپتون) از گاز و مایع تشکیل شده اند. در رابطه با شهاب سنگ ها نیز باید گفت که آنها، پاره های کوچک یخ یا غبارند که با جوِّ زمین برخورد می کنند. آشنایی با انواع تلسکوپ های فضایی و نحوه ی عملکردشان، شناخت سیاره های مختلف، ویژگی ظاهری شان، قمرهای مربوط به هر کدام از آنها، تعریف کامل سحابی ها، دانشمندی که برای اولین بار آن را کشف کرد، انواع مختلف آنها، تعریف کهکشان، آشنایی با کهکشان های فعال، برهم کنش، ستاره فشان و بسیاری از مطالب علمی دیگر که در این مجموعه به صورت جامع و کامل گردآوری شده اند. تصاویر واقعی همراه با متن موجب ایجاد یک تصویر ذهنی پیرامون پدیده ای خاص که مورد بحث می باشد، شده و یادگیری آن را برای نوجوانان راحت تر می کند. داشتن جلد سخت و صفحاتی از جنس کاغذ گلاسه از جمله نکات مثبت دیگر این کتاب است که استفاده از آن را راحت تر می کند.

 

برشی از متن کتاب

مشتری، بزرگ ترین سیاره ی منظومه ی شمسی است و جرم آن از مجموع جرم های سیاره های دیگر این منظومه بیش تر است، هر چند جرم آن فقط 1/0 درصد جرم خورشید است. این سیاره بیش از شصت قمر دارد که از قمرهای عظیمی که نخستین بارگالیلو گالیله، اخترشناس ایتالیایی، آنها راا رصد کرد تا تعداد زیادی اجسام کوچک تر تشکیل شده است که بعضی از آنها اخیراً کشف شده اند. مشتری نخستین سیاره ی غول گازی در منظومه ی شمسی است. مشتری بزرگ ترین جسم آسمانی (گذشته از خورشید) در ناحیه ای از فضا است که ما در آن زندگی می کنیم و با سیاره های سنگی داخلی تفاوت فاحشی دارد. مشتری، به اندازه ی غول آسای خود کوتاه ترین زمان حرکت وضعی خود را دارد و هر 9 ساعت و 55 دقیقه و 30 ثانیه یک بار ذور محور خود چرخش می کند. این پدیده موجب شده تا نواحی استوایی آن برآمده شوند. نوارهای موازی از ابرهای تاریک و روشن، هم چنین عارضه ی جوّی نیمه دائمی، و لکه ی سرخ بزرگ ( GRS) را می توان روی این سیاره دید. کاوشگر نییِر شومیکر، سر راه خود برای رسیدن به اِروس، از فاصله ی 1200 کیلومتری ماتیلده (سیارک 253) عبورر کرد. این کاوشگر به رغم آن که با سرعت 10 کیلومتر در ثانیه از کنار ماتیلده گذشت، توانست اطلاعات مفیدی در مورد آن جمع کند. ماتیلده در کمربند اصلی سیارکی، در مداری خارج از مرکز، واقع بین مریخ و مشتری گردش می کند. فاصله ی این سیارک از خورشید بین 9/1 تا 3/3 برابر فاصله ی زمین از خورشید در تغییر است. ماتیلده در سال 1885 کشف شد و آن را به یاد همسر موریتس لووی، اخترشناس آلمانی، چنین نامیدند. این سیارک از هر سیارک دیگری که فضاپیمایی از آن بازدید کرده بزرگ تر است و چندین مشخصه ی غیرعادی دارد. ماتیلده یکی از طولانی ترین دوره های حرکت وضعی را در بین سیارک ها دارد.

فهرست

  منظومه شمسی خورشید نیروی خورشید بکه های خورشیدی شراره های خورشیدی عطارد مدار عطارد سطح عطارد زهره ابرهای زهره سطح زهره زمین داخل زمین سطح زمین اقیانوس ها و جو زمین مریخ جو مریخ سطح مریخ دیموس و فوبوس کمربند سیارکی اروس ایدا و داکتیل مشتری ماتیلده جو مشتری لکه ی سرخ بزرگ 42 مرکز مشتری و شفق های قطبی برخورد دنباله دار شومیکرلوی قمرهای مشتری حلقه های و قمرهاب داخلی مشتری یو اروپا کالیستو گانیمد قمرهای کوچک مشتری زحل حرکت وضعی زحل حلقه های زحل قمرهای زحل قمرهای شبان ایپمتئوس و ژانوس میماس انکلادوس تتیس تیتان دیون هیپریون اورانوس لاپتوس حلقه های اورانوس میراندا و قمرهای دیگر آریئل و آمبرئیل نپتون جو نپتون تریتون پلوتو و خارون دنباله دارها و کمربند های بیرونی دنباله دار هالی هیل – بوپ تمپل 1 و دیپ ایمپکت دنباله دارهای دیگر تلسکوپ های فضایی تلسکوپ فضایی هابل تلسکوپ فضایی اسپیتزر رصد خانه ی چندرا ایستگاه فضایی بین المللی کاوشگرهای بدون سرنشین مریخ نشین وایکینگ مریخ نشین – پث فایندر مریخ نشین ها – اسپیریت و آپورچونیتی زهره نشین ها تیتان نشین ها – هویگنس مدار گرد حورشید – سوهو مدارگرد عطارد – مارینر10 مادرگرد زهره – ماژلان مدارگرد مریخ – گلو بال سورویر مدارگرد مریخ – ادیسه مدارگرد مریخ – مارس اکسپرس مدارگرد مشتری – گالیله مدارگرد زحل – کاشینی پایونیر10 و پایونیر11 ویجر 1 وویجر 2 راه شیری سحابی ها کشف سحابی ها ابر مولکولی غبار بین ستاره ای رمبش ابر سحابی های نشر سحابی حمال – سوراخ کلید سحابی حمال – تشکیل ستاره سحابی عقاب – ستون های آفرینش سحابی عقاب – ستاره های پنهان سحابی مرداب N44F سحابی سه شاخه سحابی سرشبح سحابی های بازتابی تک شاخ سحابی متغیرهابل سحابی مروپ بارناد سحابی های تاریک سحابی سر اسب گویچه های تکری بارناد 68 سحابی خرطوم فیل منظومه های پیش ستاره ای و سیاره ای تشکیل ستاره تشکیل منظومه ی سیاره ای فم الحوت سیاره های برون خورشیدی ستاره ها طبقه بندی ستاره ها کوتوله های سرخ غول ها کوتوله های قهوه ای اتای حمال ستاره های وولف – رایه غول های سرخ کوتوله های سفید شعرای یمانی Bو A ستاره های دو تایی دوتایی های طیف نمایی دوتایی های گرفتی و دوتایی های نجومی تشکیل ستاره ی دوتایی دوتایی های نزدیک خوشه های باز خوشه های پروین خوشه های ذوزنقه خوشه های گویچه ای امگای قنطوروس NGC 6397 سحابی های سیاره ای سحابی شبکیه سحابی حلقه جنوبی سحابی حلزونی سحابی چشم گربه سحابی حلقه بازمانده های ابر نواختر بازمانده های ابر نواختر نوع la بازمانده های ابر نواختر نوع 2 ذات الکرسی سحابی خرچنگ ستاره های نوترونی و تپ اخترها سیاه چاله ها و ابرنواخترها سیاه چاله های دیگر کهکشان ها فراتر از آن ها گروه محلی ابر ماژلانی بزرگ ابر ماژلانی کوچک کهکشان امراه المسلسله کهکشان مثلث m33 کهکشان ها کهکشان کوتوله NGC1705 ای تسویکی 18 کهکشان عدسی گون NGC2787 NGC 1316 کهکشان مارپیچی 74M NGC891 NGC3314a M81 کهکشان گردونه ایM101 ESO 510 – G 13 NGC 47366 M 94 کهکشان زومبررو – M 104 NGC 4013 NGC 4622 NGC 7331 کهکشان چشم سیاه / زیبای خفته/ چشم شیطان M 64 کهکشان گرداب M51 M66 سایر کهکشان های مارپیچی کهکشان مارپیچی میله ای NGC 1300 NGC 2903 NGC 1365 NGC 4639 کهکشان های دیگر کهکشان های فعال، کهکشان های برهم کنشی، و خوشه ها کهکشان ستاره فشان M82 NGC 7742 NGC 4314 NGC 3079 NGC 3310 سیاه چاله M84 NGC 7052 NGC 4438 کهکشان فعال M87 NGC 4261 3C 31 کوره ی کیمیاگری قنطوروس A NGC 6240 دجاجه ی A NGC 1275 AM 0644 – 741 Arp 220 NGC 4650 A کهکشان های آنتن جسم هوگ NGC 6745 کهکشان نوزاد قورباغه کهکشان چرخ گاری NGC 2207 – LC 2163 پنج تایی استفان HCG 62 شش تایی زایفرت HCG 87 ابل 2029 آبل 2218 خوشه س قنطوروس Le 0657 – 56 CL 0024+1654 خوشه س بر ساوش آبل 3627 MS . 735/6 + 7421 خوشه های دیگر کیهان شناسی و نقشه های کل آسمان نخستین ستاره ها از دید اسپیتزر نقشه یEGRET  از کل آسمان 2 MASS WMAP میدان فراژرف هابل تصویر میدان ژرف چندرا از شمال صلیب انشتین – عدسی ها چرا BATSE فرهنگ اصطلاحات نمایه منابع                  

• نویسنده: جیمی ویلکینز - رابرت دان
• مترجم: محمدرضا افضلی
• انتشارات: محراب قلم