کتاب یک زندگی... - ژیل دلوز

کتاب یک زندگی... نوشته ژیل دلوز با ترجمه پیمان غلامی و ایمان گنجی توسط نشر چشمه به چاپ رسیده است.

این کتاب حاصل قطعه قطعه کردن چندین کتاب از ژیل دلوز می باشد و مترجمان به دلیل این که مباحث طرح شده در هر کتاب شکل منسجمی برای خواننده فارسی زبان نداشت، تصمیم گرفتند با فصل بندی مجدد این چند کتاب، اثری نو خلق کنند که مطالعه آن برای عموم مردم آسان تر شود. این گزیده از نامه هایی تشکیل شده که نقش مهمی در فهم حیات فلسفی ژیل دلوز ایفا می کنند و مبانی تفکر وی را به مخاطب نمایش می دهند. در راستای همین نظم دهی، مترجمان، کتاب حاضر را در یازده فصل تنظیم کرده اند که فصل های اول تا پنجم به اسپینوزا، نیچه، هیوم، برگسون و فوکو اختصاص دارد. این افراد نامبرده علاوه بر این که بخش مهمی از مقالات ژیل دلوز را تشکیل می دهند، با تاثیراتی که روی این نویسنده گذاشته اند، به نحوی بنیان های فکری او را نیز شکل می دهند. فصل ششم و هفتم مختص بکت و اسکیزوکاوی است و به دوره همکاری مشترک ژیل با فلیکس گتاری می پردازد. فصل هشتم به لایبنیتس اختصاص یافته و نکته جالب توجه در مورد او این است که با وجود آن که نویسنده در تمام فصول اشاراتی به این شخصیت داشته اما باز هم راضی نشده است که فصلی را به صورت اختصاصی برای او در نظر نگیرد. نهمین فصل از کتاب در بر دارنده متونی است که ژیل در آن ها به موقعیت مهم و حیاتی فلسطین پرداخته است. فصل دهم شامل مقالات و یادداشت های پراکنده ای است که اهمیت بنیادی در تفکر این فیلسوف فرانسوی دارند و در نهایت فصل یازدهم یادداشتی با عنوان یک زندگی... که نام کتاب نیز از آن گرفته شده است را در بر دارد. این یادداشت از آخرین کتاب دلوز که نیمه کار ماند، گرفته شده و موضوع آن در مورد شخصی بدنام است که همه از او متنفر هستند و درست زمانی که به حال مرگ افتاده و میان یک زندگی و مرگ دست و پا می زند، همه اطرافیانش به تقلا می افتند که در خود حس عشق و احترام به او را زنده کنند تا شاید بتوانند او را از مرگ نجات دهند.

برشی از متن کتاب

برای یک کتاب فرانسوی ترجمه شدن به انگلیسی همواره رشک برانگیز بوده است چنین فرصتی پس از سال‌ های بسیار مولف را با رویاهایی برمی انگیزاند که چگونه توسط خواننده فرضی فهمیده خواهد شد با کسی که توامان حس نزدیکی و دوری بسیار دارد. پذیرش نوشته های پس از مرگ نیچه با دو ابهام مواجه شده اند: آیا کار او از پیش اندیشه فاشیستی را مجسم می کرد؟ و آیا اندیشه اش حتی از جنس فلسفه بود یا آیا تفکرش صرفاً شعری مشدد گزین گویه های بوالهوسانه تکه پاره هایی آسیب شناختی آن هم از جنس بس افراطی بود؟ این سوءفهم ها در انگلستان به اوج رسیده است. تاملینسون پیشنهاد می ‌دهد که موضوعات اصلی که نیچه با آن ها مواجهه دارد و فلسفه اش علیه آنها می جنگد مثلا عقل باوری فرانسوی یا دیالکتیک آلمانی پیش از همه هرگز نفوذ چندان محسوسی بر اندیشه انگلیسی نداشته است. انگلیسی ها پیشاپیش عمل گرایی و تجربه گرایی نظریه خودشان را در اختیار دارند و همین نکته هر مسیر انحرافی از طریق نیچه را به کلی غیر ضروری می ساخت. آنها به سادگی برای آن شاخه ای از عمل گرایی و تجربه گرایی نیچه ای که با عقل سلیم کج می‌ افتد هیچ کاربردی نداشتند. بنابراین نفوذ نیچه در انگلستان به رمان ‌نویس ها، شاعر ها و نمایشنامه نویس ها محدود شده است نفوذی کاربردی تر و تاثیرگذارتر از نفوذی فلسفی، نفوذی تغزلی تر از نفوذی نظری... از این رو نیچه یکی از متفکران بزرگ قرن نوزدهم بود کسی که به طور رادیکال نظریه و کاربرد فلسفه را دگرگون کرد. متفکر را با پیکان قیاس کرد که از کمان طبیعت پرتاب می شود هر جا که این پیکان فرود آید متفکر دیگری می آید و آن را بر می دارد و آن را در مسیری دیگر پرتاب می ‌کند. برای نیچه متفکر نه ابدی است نه تاریخی بلکه نابهنگام، همیشه نابهنگام، است. پیشینیان نیچه اندک اند. فارغ از پیشاسقراطی ها فقط اسپینوزا وجود دارد. فلسفه نیچه می تواند در طول دو محور سازماندهی شود. اولی با نیرو یا نیروها سر و کار دارد و نوعی نشانه شناسی عام آن را بر می سازد. به زعم نیچه پدیده ها همان چیزها ارگانیسم‌ ها، جامعه ‌ها، آگاهی ‌ها و روح ها، نشانه ها یا سمپتوم ها هستند و از اساس به حالت نیروها ارجاع می ‌یابند بدین سان او فیلسوف را در مقام فیزیولوژیست و پزشک می ‌فهمد. کدام حالت نیروها هم درونی هم بیرونی را باید برای هر چیز داده شده پیش فرض بگیریم؟ نیچه نوعی سنخ شناسی نیروها را ابداع کرد که نیروهای کنشی را از نیروهای واکنشی تمیز می دهد و ترکیب های گوناگون شان را تحلیل می ‌کند. تجسم سنخی از نیرو که به معنای واقعی کلمه واکنشی است یکی از اصلی ‌ترین نکته های اندیشه نیچه است. این کتاب درباره نیچه سعی می ‌کند تا این نیرو های متفاوت را تعریف و تحلیل کند چنین نشانه شناسی عامی دربرگیرنده زبان شناسی و فیزیولوژی به منزله یکی از حوزه‌هایش است. این ادعا بدین خاطر است که خود یک گزاره گروهی از سمپتوم هاست که شیوه هستی گوینده یا حالت وجود او را بیان می کند. وضعیتی از نیروها که کسی همراه با خود و دیگران حفظ شان می‌ کند یا سعی می ‌کند که حفظ کند.

فهرست

• درآمد
• درباره کتاب
• درباره ترجمه
• درباره منابع
• فصل اول: اسپینوزا
• هستی شناسی و اخلاق
• اسپینوزا و اخلاق سه گانه
• حد، نسبت و بی نهایت
• فصل دوم: نیچه
• نیچه
• نتیجه گیری در باب اراده ی قدرت و بازگشت ابدی
• رمز و راز آریادنه و زعم نیچه
• به قهقهه درافتادن نیچه
• درآدی بر نیچه و فلسفه
• فصل سوم: هیوم
• هیوم
• درآمدی بر تجربه گرایی و سوبژکتیویته
• فصل چهارم: برگسون
• برگسون، 1947 - 1859
• فهم برکسون از تفاوت
• ضمیمه ای بر بازگشت به برگسون
• فصل پنجم: فوکو
• مفاهیم اساسی میشل فوکو
• دیسپوزیتیف چیست؟
• میل و لذت
• فوکو و زندان
• آن چه زندانیان مان از ما می خواهند
• انسان ها: یک وجود مشکوک
• رمون روسل یا خلا نفرت انگیز
• فصل ششم: بکت
• فرسوده
• برجسته ترین فیلم ایرلندی
• فصل هفتم: اسکیزوکاوی
• چهار قضیه درباره روان کاوی
• اسکیزوفرنی و جامعه
• کاپیتالیسم و اسکیزوفرنی
• دلوز و کتاری ایستادگی می کنند
• درباره ی کاپیتالیسم و میل
• دو رژیم جنون
• خلاص شدن از داوری
• کنش آفرینشگر چیست؟
• غرایز و نهادها
• شنیدنی کردن نیروهای غیر قابل شنیدن
• نامه به اونو درباره زبان
• او لکنت زد
• هشت سال بعد: مصاحبه ی سال 1980
• فصل هشتم: لایبنیتس
• معرفی فلسفه لایبنیتس
• درباره لایبنیتس
• فصل نهم: فلسطین
• سنگ ها
• بر هم زنندگان صلح
• سرخ پوست های فلسطین
• فصل دهم: قطعات
• مناطق درون ماندگاری
• پاسخ به پرسشی درباره ی سوژه
• او معلم من بود
• چه طور فلسفه برای ریاضی دان ها و موسیقی دان ها مفید است
• ما ریتورنللو را ابداع کردیم
• امر بالفعل و امر نهفته
• در ستایش فلیکس
• فصل یازدهم: یک زندگی
• درون ماندگاری ناب
• درون ماندگاری: یک زندگی
• پانویس ها
• واژه نامه
• کتاب شناسی

(اسپینوزا، نیچه، هیوم، برگسون، فوکو، بکت، اسکیزوکاوی، لایبنیتس، فلسطین، قطعات، و یک زندگی...) نویسنده: ژیل دلوز ترجمه: پیمان غلامی - ایمان گنجی انتشارات: چشمه