محصولات مرتبط
درباره کتاب چشم هایش
کتاب چشمهایش اولین بار در سال 1331 منتشر شد و از شاخص ترین آثار "بزرگ علوی" میباشد که او در نگارش آن روش استعلام و استشهاد را به کار برده است. این شیوه از نگارش بیشتر در داستانهای پلیسی معمول است، شیوهای که با کنار هم قرار دادن قطعات جدا از هم، یک طرح کلی برای ماجرایی از دست رفته تعیین میکند و واقعهای در گذشته را به کمک بازماندههای آن بازسازی مینماید.
داستان "چشمهایش" در مورد استاد نقاش معروفی به نام "ماکان" میباشد که در تبعید میمیرد. یکی از طرفداران پر و پا قرص او که ناظم مدرسهی نقاشی میباشد در پی پیدا کردن راز مرگ استاد ماکان به تکاپو میافتد. این مرد نسبت به یکی از تابلوهای نقاشی استاد ماکان که خود استاد نام آن را "چشمایش" نهاده بود، کنجکاو میشود و تصمیم می گیرد با پیدا کردن زنی که چشمهای او در نقاشی کشیده شده است پرده از راز مرگ استاد ماکان بردارد.
کمی بعد با ورود "فرنگیس" همان زنی که تصویرش در تابلو کشیده شده، اتفاقات جالبی در داستان رخ میدهد و حقایق زیادی را روشن میکند. بسیاری معتقدند که شخصیت استاد ماکان طبق زندگی واقعی نقاش معروف "کمالالملک" خلق شده است اما گروهی دیگر اعتقاد دارند این شخصیت شرح حالی از زندگی واقعی "تقی ارانی" فعال سیاسیِ ایرانی میباشد.
بخشی از کتاب چشم هایش
شهر تهران خفقان گرفته بود، هیچ کس نفسش در نمیآمد؛ همه ازهم میترسیدند، خانوادهها از کسانشان میترسیدند بچهها از معلمینشان، معلمین از فراشها، و فراشها از سلمانی و دلاک؛ همه از خودشان میترسیدند، از سایه شان باک داشتند. همه جا، در خانه، در اداره، در مسجد، پشت ترازو، در مدرسه و در دانشگاه و در حمام مأمورین آگاهی را دنبال خودشان میدانستند.
در سینما، موقع نواختن سرود شاهنشاهی همه به دور و بر خودشان می نگریستند، مبادا دیوانه یا از جان گذشتهای بر نخیزد و موجب گرفتاری و دردسر همه را فراهم کند. سکوت مرگ آسایی در تمام کشور حکم فرما بود. همه خود را راضی قلمداد میکردند. روزنامه ها جز مدح دیکتاتور چیزی نداشتند بنویسند. مردم تشنه خبر بودند و پنهانی دروغهای شاخدار پخش میکردند. کی جرأت داشت علنآ بگوید که فلان چیز بد است مگر ممکن میشد در کشور شاهنشاهی چیزی بد باشد.
اندوه و بیحالی و بدگمانی و یأس مردم در بازار و خیابان هم بهچشم میزد مردم واهمه داشتند از این که در خیابانها دور و برشان را نگاه کنند مبادا مورد سوءظن قرار گیرند.
خیابانهای شهر تهران را آفتاب سوزانی غیرقابل تحمل کرده بود. معلوم نیست کی به شهرداری گفته بود که خیابانهای فرنگ درخت ندارد، تیشه و اره به دست گرفته و درختهای کهن را میانداختند. کوچههای تنگ را خراب میکردند. بنیان محلهها را بر میانداختند، مردم را بیخانمان میکردند و سالها طول میکشید تا در این برهوت خانهای ساخته بشود.
آن چه هم ساخته میشد، توسری خورده و بی قواره بود. در سرتاسر کشور زندان میساختند و باز هم کفاف زندانیان را نمیداد. از شرق و غرب، از شمال و جنوب، پیرمرد و پسر بچه ده ساله، آخوند و رعیت، بقال و حمامی و آب حوض کش را به جرم اینکه خواب نما شده بودند و در خواب سقوط رژیم دیکتاتوری را آرزو کرده بودند، به زندانها انداختند.
هم شاگرد مدرسه میگرفتند، هم وزیر و وکیل. یکی را به اتهام این که در سلمانی از کاریکاتور روزنامهای در فرانسه درباره شاه گفتگو کرده بود، میگرفتند، یکی را به اتهام اینکه در ضمن مسافرت فرنگستان با نمایندگان یک دولت خارجی سر و سری داشته و دیگری را به اتهام این که سهام نفت جنوب را پنهانی از دولت به سرمایهداران انگلیسی فروخته است.
در چنین اوضاعی، در سال 1317، استاد ماکان درگذشت. استاد، بزرگترین نقاش ایران در صد سال اخیر بود. پس از چند قرن باز آثار یک مرد نقاش ایرانی در اروپا مشتری پیدا کرده بود و مجلات هنری اروپا و آمریکا پردههای او را به چاپ میرساندند. از کسانی که روزی ورود او را در مدرسه و در مجالس با هلهله استقبال میکردند، عده کمی جرات داشتند که با او ابراز دلبستگی کنند. در پنهان اشخاصی وجود داشتند که میدانستند استاد ماکان یکی از اندک کسانی بود که جرات و دلیری به خرج داد و با دستگاه دیکتاتوری دست و پنجه نرم کرد.
کتاب چشمهایش به قلم بزرگ علوی در انتشارات نگاه به چاپ رسیده است.
- نویسنده: بزرگ علوی
- انتشارات: نگاه
مشخصات
بزرگ علوی
بزرگ علوی کیست؟
«سید مجتبی آقابزرگ علوی» که با نام «بزرگ علوی» شناخته میشود، روزنامهنگار، سیاستمدار و نویسندهی سبک رئالیسم معاصر است. او خالق یکی از مشهورترین رمان های ایرانی با عنوان «چشمهایش» میباشد. به عقیده بسیاری، بزرگ علوی، به همراه «صادق هدایت» و «صادق چوبک»، بنیانگذاران داستان نویسی نوین در ایرانند.زندگینامه بزرگ علوی
زندگینامه بزرگ علوی با سیاست و ادبیات عجین است. وی، در روز سیزدهم بهمن ماه سال 1283، چشم به جهان گشود و سومین فرزند خانوادهای بازرگان و مشروطهخواه بود. پدرش عضو نمایندگان مجلس شورای ملی بود و به همین سبب، از همان ابتدا با فضای سیاست آشنا شد. در سال 1302، به همراه پدرش، به آلمان رفت و در آنجا، با هدف آموزگار شدن، به تحصیل در رشته روانشناسی و علوم تربیتی پرداخت؛ او پس از بازگشت ایران، و به تدریس زبان آلمانی، در شیراز، مشغول شد.شروع نویسندگی بزرگ علوی
علوی داستان نویسی را با «سرباز سربی»، در دهه 1300 آغاز نمود و پس از انتشار آن به تدریس نویسندگی و ترجمه مبادرت ورزید. در سال 1310، به گروه ادبی «ربعه» پیوست و به همراه سه نفر دیگر از اعضای آن گروه، (شامل صادق هدایت، مسعود فرزاد و مسعود مینوی)، شروع به داستان نویسی نوین نمودند. او در همان دوران، با نام مستعار «فریدون ناخدا»، داستان های متعددی نوشت که در «مجله دنیا» به چاپ میرسیدند. سه سال بعد، با تاثیرپذیری زیادی از تفکرات صادق هدایت و استفاده از نظرات «زیگموند فروید»، مجموعه داستان های چمدان را نگاشت که با استقبال خوبی از سوی مخاطبان مواجه شد. در سال 1316، در میان گروه 53 نفر، به جرم پیروی از کمونیسم قرار گرفت و به مدت 4 سال راهی زندان شد. علوی در آثاری که پس از آزادی از زندان نوشته، به سبک واقعگرایی و انتقادات اجتماعی روی آورده است. از جملهی آن آثار، میتوان به کتاب ورق پاره های زندان و کتاب 53 نفر اشاره کرد. جالب است بدانید علوی از بنیانگذاران حرب توده ایران بود؛ وی پس از شروع جدی فعالیت های سیاسی خود، نویسندگی و ترجمه را رها نکرد. نقدها، ترجمهها و داستان های او در مجلات سخن و مردم به چاپ میرسیدند. علوی بعد جنگ جهانی دوم به کمونیسم گرایش یافت؛ کتاب «ازبکها» از این نویسنده، پس از سفر به ازبکستان که از جمهوریهای کمونیست بود، نوشته شد. علوی در هنگام کودتای 28 مرداد، در سال 1332، به آلمان شرقی مهاجرت کرد و در آنجا به تدریس زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه هومبولت، در شهر برلین، مشغول شد. بزرگ علوی را از نخستین نویسندگان ایرانی و صاحب سبک میدانند که داستانها و سایر نوشتههایش، راهنما و راهگشای نویسندگان پس از او شد.مطالعه بیشتر: آثار و زندگینامه جلال آل احمد
مرگ بزرگ علوی
بزرگ علوی بعد از انقلاب سال 1357، مدت کوتاهی به ایران بازگشت ولی دوباره به آلمان رفت و سرانجام در روز28 بهمن سال 1375، در اثر سکته قلبی، چشم از جهان فرو بست. ایرانیان مقیم برلین، برای حفظ و نگهداری آرامگاه وی، به عنوان یکی از مفاخر ادبی ایران، برای فرمانداری برلین نامه نوشتند و مانع از تغییر کاربری آن، پس از گذشت 20 سال، شدند.سبک نویسندگی بزرگ علوی
به عقیده بسیاری از صاحب نظران، علوی، ابداع کننده سبک «ادبیات داستانی زندان» در زبان فارسی است. در حقیقت، آثار بزرگ علوی، احساسات اجتماعیِ زمان زندگیِ نویسنده را به خوبی منتقل میکنند و مخاطب، در میان جملات وی، حس میکند که شخصِ نویسنده در میان یک جنبش اجتماعی، صدای منتقد جامعه است. نویسندگانی نظیر احمد محمود، علی اشرف درویشیان و نسیم خاکسار، هنرمندانی هستند که از علوی تاثیر گرفتند. به گفته جمال میرصادقی، داستان های بزرگ علوی، همانند صادق هدایت، به انتقاد از جامعه میپردازند، با این تفاوت که علوی در آثار خود، روحیهای مبارزانه را در پیش گرفته است و شخصیت های داستانهایش نه تنها منفعل و سرخورده نیستند، بلکه به نوعی جنگجویند و این درست، برخلاف نوشته های صادق هدایت است. [caption id="attachment_318189" align="aligncenter" width="600"] بزرگ علوی، صادق هدایت و مسعود فرزاد[/caption]کتاب های بزرگ علوی
- کتاب چشمهایش
- کتاب 53 نفر
- کتاب گذشت زمانه
- کتاب میرزا
- کتاب چمدان
- کتاب ورق پاره های زندان
- کتاب گیله مرد
- کتاب موریانه
- کتاب سالاریها
- کتاب تاریخ ادبیات معاصر ایران
- کتاب خاطرات بزرگ علوی
ثبت دیدگاه
دیدگاه کاربران