کتاب پیرنگ - الیزابت دیپل

کتاب پیرنگ نوشته ی الیزابت دیپل با ترجمه ی مسعود جعفری توسط نشر مرکز به چاپ رسیده است.

پیرنگ از اصطلاح انگلیسیِ Plot گرفته شده است و با معادل های فارسی گوناگونی هم چون «پیرنگ، طرح و توطئه، طرح، چهارچوب، دسیسه، داستان و خلاصه ی داستان» ترجمه شده است اما از میان این اصطلاح ها دو اصطلاحِ «طرح» و «پیرنگ» رواج بیشتری یافته اند.

کتاب های مجموعه ی مکتب ها، سبک ها و اصطلاح های ادبی و هنری که کتاب "پیرنگ" نیز یکی از آن هاست، در عین حال که از برخی جهاتِ کلی شبیه به یکدیگرند ولی هر یک سبک و سیاق ویژه ای دارند.این کتاب را هم از نظر زبان و بیان و هم از نظر رویکردِ خاصِ مؤلف آن به موضوع مورد بحث، می توان از جمله ی کتاب های دشوار و پیچیده ی این مجموعه دانست. این اثر، با نثری فخیم، ادیبانه و گاه فضل فروشانه نوشته شده است و نگارنده در کنار نگاه تاریخی – تحلیلیِ مرسوم در این گونه آثار، نگرشی فلسفی – روان شناختی هم به موضوع داشته است. علاوه بر این، نویسنده مخاطبانی را در نظر داشته که طبعاً بیش از مخاطبان فارسی زبان با مسائل مطرح شده در این کتاب آشنایی دارند. به همین دلیل، وی بسیاری از نکات مهم را به اختصار و اشاره وار بیان نموده است. قابل ذکر می باشد که صرف نظر از چند و چون تأملات فلسفی و روان شناختی مؤلف، مهم ترین حسن این کتاب شاید این باشد که علاوه بر آن که بینش تازه ای در باب پیرنگ به مخاطب می دهد، او را با تنوع نگاه ها و گوناگونی آثاری که در این باره نوشته شده نیز آشنا می کند. این آشنایی شاید بتواند به خواننده کمک کند تا – به تعبیر بیهقی – بداند که پهنای کار چیست و از ساده بینی و یکسونگریِ نامطلوبی که دامن گیر است، فاصله بگیرد.

گفتنی است که مترجم بنابر صلاح دید خویش، مدخلِ "پیرنگ" دائره المعارف ادبی پرینستون را ترجمه و آن را در انتهای کتاب گنجانده است. این بخش با همه ی اختصار و فشردگی، چشم اندازی تازه به خواننده می دهد.

فهرست

• پیرنگ: معضل بنیادین
• پیرنگ و محاکات
• کشمکش بر سر پیرنگ
• پیرنگ در عمل
• سخن پایانی