کتاب هنر قربانی در شطرنج - رودولف اشپیلمان

کتاب هنر قربانی در شطرنج نوشته ی رودولف اشپیلمان و ترجمه ی شاهین امیری شریفی توسط انتشارات شباهنگ به چاپ رسیده است.

زیبایی یک بازی شطرنج معمولا و به حق بر اساس قربانی های موجود در آن ارزیابی می شود. قربانی مفهوم قابل احترام و قهرمانانه ای است که طی آن شخص با کمال تهور خود را فدای یک ایده نجیب و شریف می کند. چنین قربانی هایی حتی اگر ایده آن مورد تایید کامل نباشد خضوع و تحسین ما را برمی انگیزد. در شطرنج نیز که نگارنده آن را بدلی از زندگی می داند، قربانی احساسات مشابهی را برمی انگیزد

فهرست

زندگینامه مختصر رودولف اشپیلمان مقدمه

1. انواع مختلف قربانی

قربانی های کاذب قربانی های پوزیسیونی قربانی با هدف کسب برتری قوا قربانی واقعی قربانی برای گسترش قربانی مسدود کننده قربانی بازدارنده (یا جلوگیری از قلعه رفتن حریف) قربانی با هدف خالی کردن خطوط قربانی با هدف خالی کردن یک خانه قربانی با هدف جلب کردن یا منحرف کردن قربانی در منطقه شاه (قلعه رفته)

2. ارزش قربانی

قربانی تفاوت قربانی وزیر سخن آخر

برشی از متن کتاب

قربانی واقعی مهارت در تبدیل انرژی به ماده و ماده به انرژی بسته به موقعیت، از اعجاب انگیزترین شاخصه های شطرنج است و احتمالا درونی ترین راز زیبایی و شگفتی آن را برملا می کند. این سوال که چگونه می توان به نحو مفید ماده را به انرژی تبدیل کرد؟ قاعدتا در اوایل بازی مطرح می شود عکس سوال یاد شده نیز به احتمال بسیار در مراحل بعدی بازی شطرنج مطرح می گردد. اکنون تبدیل ماده به انرژی – قربانی قوا به خاطر کسب برتری پویا – را مورد نظر قرار می دهیم. قربانی های گروه نخست بر چنان برتری پویایی مبتنی بودند که تبدیل ماده به انرژی در آنها باز تبدیل اجباری انرژی به ماده را در پی داشت. این مطلب درباره قربانی ماتی که در آن مقهور کردن شاه حریف مدنظر است نیز صادق می باشد. اکنون می خواهیم به قربانی های واقعی بپردازیم که با عنصر خطر و مخاطره مشخص می شوند. در این گونه قربانی ها سود عینی تا درجه ای از احتمال قابل فرض است. هرچند نمی توان با اطمینان مطلق بر رو آن حساب کرد. قربانی های واقعی بر خلاف قربانی های کاذب، ترکیب به مفهوم معمولی نیستند بلکه ترکیب هایی با عامل زمانی به شمار می روند. احتمال موفقیت تنها به قضاوت پوزیسیونی بستگی ندارد و می تواند به شرایط خارجی متعدد نیز وابسته باشد. برای مثال می توان بر نقایص فردی حریف تکیه کرد و به بازی روانشناسانه پرداخت. یا مشکلات ناشی از کمبود وقت حریف را مورد استفاده قرار داد و دست به قمار ورزشی زد. با این تفاصیل بسیاری از ترکیب هایی که قادر به گذر از تجزیه و تحلیل پس از بازی نیستند را می توان به مفهوم عام تر صحیح قلمداد کرد. از این رو باید بین صحت بازی واقعی و تئوری تمایز قایل شد. البته منتقدین به ندرت در موقعیتی هستند که این عوامل مهم را ارزیابی کند. عموما تنها خود بزیکنان قادر به ارائه اطلاعات در این گونه موارد می باشند – که این خود دلیل دیگری است بر تصمیم نگارنده براغی استفاده از بازی های خود در این کتاب. قربانی برای گسترش ساده ترین قربانی واقعی قربای گسترشی است. قوای قربانی شونده معمولا از یک یا دو پیاده و گاهی اوقات سه پیاده و یا حتی یکی دو سوار تشکی می شود. هدف از این قربانی پشت سر گذاشتن حریف در گسترش است. هدف نهایی و یا هرگونه تمایلی برای بازپس گیری فوری قوای قربانی شده بلافاصله به نتیجه نمی رسد. نکته اصلی این است که "اگر تنها برتری موجود در گسترش باشد، بخت های مطلوب برای حمله خود به خود به دست می آیند." قربانی گسترشی بنا به ماهیت در مرحله گشایش و یا اوایل وسط بازی که طی آن بازیکنان به مسابقه گسترش مشغول هستند روی می دهند. خواننده با قربانی های بی شمار از این نوع که شاخص شروع بازی های گامبی هستند، آشنایی دارد. همچنین می دانیم که بر اساس یک قانون سرانگشتی هر سه حرکت گشایشی تقریبا معادل یک پیاده هستند. هرچند قانون یاد شده بسیار به حقیقت نزدیک است ولی عموما تنها در مورد پوزیسیون های باز مصداق دارد.

نویسنده: رودولف اشپیلمان مترجم: شاهین امیری شریفی انتشارات: شباهنگ