کتاب مقدمه‌ای بر اکولوژی رفتار کربز و دیویس

درباره‌ی کتاب مقدمه‌ای بر اکولوژی رفتار اثر کربز و دیویس

کتاب مقدمه‌ای بر اکولوژی رفتار اثر کربز و دیویس از انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، بر مبانی و قرینه‌های نظری هر یک از مطالب مورد بحث تأکید می‌کند. ولی ترجیح داده شد که به جای پرداختن مفصل به بحث‌های نظری مجرد و طولانی موضوع، پس از ارائه یک مقدمه کوتاه، با آوردن چند نمونه روشن گردد. هرچند که در هیچکدام از ایده‌های مطرح شده مشکل نیست، اما برخی از شرح و بحث‌های پیچیده‌تر در چارچوب‌های جداگانه‌ای قرار داده شده تا چنانچه خواننده در دنبال نمودن مطلب تعجیل داشته باشند از آنها چشم پوشی کند.

در این کتاب عموما، بجای شیوۂ رسمی و سنتی نوشته‌های مفصل علمی، از روش راحت‌تر و غیررسمی خلاصه نویسی استفاده شده است. مثلا گفته شده که زادگان طوری انتخاب شده‌اند که «درخواست آنها برای غذا بیش از آنچه باشد که والدین مایل به دادن آن هستند». و این مختصر در عوض آن است که گفته شود «در طی تکامل، انتخاب، که بر روی تفاوت‌های ژنتیکی رفتار غذا خواهی زادگان عمل می‌کند، به نفع افزایش شدت غذا خواهی تمام خواهد شد. این افزایش تا آن حد مورد تشویق قرار می‌گیرد که سطح غذاخواهی هر یک از زادگان از حد بهینه والدین فزونی می‌گیرد».

بخشی از کتاب مقدمه‌ای بر اکولوژی رفتار اثر کربز و دیویس

چند زنی ناشی از حفظ منابع در پرندگان

مثال‌های متعددی وجود دارد که نشان می‌دهد نرهایی که با کیفیت ترین قطعات حاوی غذا یا مواضع لانه‌سازی را حفاظت می‌کنند به چندین ماده دسترسی دارند، در حالی که صاحبان منابع فقیرتر هرگز جفت به دست نمی‌آورند. در مرغ عسل یاب پشت نارنجی (Indicator xanthonotus) نرها از لانه‌های زنبور محافظت می‌کنند و وقتی ماده برای خوردن موم آمد با وی جفتگیری می‌نمایند. در واقع نر غذا را با عشق‌بازی معامله می‌کند: هر چه از لانه‌های زنبور فراوان تر حفاظت کند ماده‌های بیشتری را جلب خواهد کرد. ملاحظه شده که یک نر صاحب قلمرو با 18 ماده جفتگیری کرده، در حالی که نرهای بدون قلمرو اصلا جفتگیری نکرده‌اند.

مشکل ماده‌ای که با نری جفت می‌شود که از قبل نیز با دیگری جفت بوده آن است که موفقیت تولید مثلی‌اش ممکن است کم شود، زیرا منابع نر یا مراقبت نر منحصر به او نبوده، بلکه و بایستی آنها را با ماده‌های دیگر شریک شود. در مارموت شکم زرد (Marmota flaviventris) نرهایی که از بهترین حفره‌های لانه سازی دفاع می‌کنند بیشترین تعداد ماده را نیز جلب می‌نمایند. اما هر چه تعداد ماده‌هایی که در یک سیستم حفرات تولید مثل می‌کنند بیشتر باشند موفقیت بازاء در ماده کمتر می‌شود (Downhower & Armitage 1971) .ماده‌هایی که با در چند همسر جفت می‌شوند بایستی مراقبت والدینی نر را بین خود تقسیم نمایند. اما اگر به صورت تک همسر با نری جفت شوند کمک تمام وقت نر را به خود اختصاص خواهند داد.

کتاب مقدمه‌ای بر اکولوژی رفتار اثر کربز و دیویس، با ترجمه‌ی عبدالحسین وهاب زاده، توسط انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد به چاپ رسیده است.

• نویسندگان: کربز - دیویس
• ترجمه: عبدالحسین وهاب‌زاده
• انتشارات: جهاد دانشگاهی مشهد