کتاب مفاهیم اساسی جامعه شناسی - ماکس وبر

کتاب مفاهیم اساسی جامعه شناسی به قلم ماکس وبر و ترجمه ی احمد صدارتی در نشر مرکز به چاپ رسیده است.

اصطلاح «جامعه شناسی» در معرض تفسیرهای فراوان و گوناگونی قرار دارد، اما در متن حاضر به معنای علمی است که می خواهد از طریق تفهم تفسیری رفتار اجتماعی، به تبیین علل، سیر و معلول های آن دست یابد.

مفاهیم اساسی جامعه شناسی، بخشی از مجموعه ی بزرگ اقتصاد و جامعه اثر ماکس وبر است که سچر آن را به خاطر اهمیت ویژه اش جداگانه به زبان انگلیسی برگرداند و ترجمه ی فارسی نیز از روی همان صورت گرفته است. کتاب حاضر در واقع مقدمه ای است بر مجموعه آثار وبر و کلید افکار و آرای او به شمار می رود.

از نظر وبر، جهان برای نخستین بار شاهد آفرینش یک نظم اجتماعی برنامه ریزی شده است که در زمینه ی اقتصاد به مدد ابزاهای سرمایه داری و در قلمرو اندیشه به کمک روشهای علم و در عالم سیاست با دست اندازی و دخالت بوروکراسی ، پدید آمده است. از نظر وبر، مضمون اصلی جامعه شناسی، رابطه ی اجتماعی است.

نویسنده

ماکس وبر در  21آوریل 1864 در آلمان شرقی بدنیا آمد. تحصیلات دانشگاهی اش را در دانشگاه حقوق خواند اما ذوق و سلیقه شخیصیش او را به سوی اقتصاد و فلسفه کشاند. وبر مدتی بعد به یکی از انجمن های دوئل پیوست و بزودی شیوه زندگی ناسیونالیستی سطحی آنان را پذیرفت. یکبار که به دیدار خانواده اش رفته بود خوی حیوانی ناهنجاری از خود بروز داد و همین کافی بود تا مادرش چنان به خشم آید که با نواختن سیلی جانانه ای معنای ادب و نزاکت را به وی یادآور شود. دیری نگذشت که به سمت استاد اقتصاد در دانشگاه هایدلبرگ گماشته شد و در آنجا یکی از پربارترین و لذت بخش ترین سالهای فکری خود را گذراند اما در همان سال یک حمله عصبی او را از پای درآورد.

برشی از متن کتاب

رفتار اجتماعی که عدم کنش،تسلیم شدن و تن به قضا دادن را نیز در بر میگیرد ممکن است به سمت رفتار گذشته، حال یا آتی دیگران جهتگیریشود. بدینسان رفتار اجتماعی ممکن است از احساس انتقام نسبت به خطاعای گذشته ، دفاع در مقابل خطرات فعلییا حملات آتی نشات گیرد. «دیگران» ممکن است  افراد شناخته شده یا ناشناخته ای باشند و یا اینکه کمیت نامعینی را تشکیل دهند. برای مثال «پول» وسیله مبادله ایست که فرد آن را برای پرداختهای خود می پذیرد چرا که رفتار وی بر مبنای  این انتظار جهتگیری میشود که « دیگران » متعدد اما ناشناخته و نامعینی به نوبه خود در آینده آن را به عنوان وسیله مبادله قبول خواهند کرد.هرنوع رفتاری، حتی رفتار آشکارا صوری نیز به مفهومی که در بحث حاضرمورد نظر است «اجتماعی» تلقی نمیشود.رفتار صوری در صورتی که منحصرا به سمت اشیائ بی جان معطوف باشد غیر اجتماعی خواهد بود.گرایش های ذهنی فقطباید زمانی رفتار اجتماعی تلقی شود که به سوی رفتار دیگران جهتگیری شده باشند.اگر رفتار مذهبی صراف بصورت تانل و در خود فرو رفتن و یا عبادت انفرادی باقی بماند دیگر جنبه اجتماعی ندارد.فعالیت اقتصادی فرد فقط در صورتی اجتماعی است که رفتار اشخاص ثالث را به حساب آورد.

فهرست

مفهوم جامعه شناسی و معنی رفتار اجتماعی صور ویژه رفتار اجتماعی مفهوم رابطه اجتماعی انواع رفتار اجتماعی: عرف، رسم مفهوم اقتدار مشروع انواع اقتدار مشروع: قرارداد، حقوق انواع اقتدار مشروع: سنت، عقیده، حقوق مفهوم مبارزه فرایند جماعتی و جامعه ای شدن روابط روابط اجتماعی باز و بسته تبیین رفتار اجتماعی: نمایندگی مفهوم گروه صنفی و انواع آن انواع اقتدار در گروه صنفی ماهیت اقتدار اداری و تنظیمی در گروههای صنفی ماهیت سازمان: سازمان صنفی ، تجمع اختیاری و اجباری مفهوم قدرت و سلطه انواع گروههای صنفی سیاسی و مذهبی واژه نامه

نویسنده: ماکس وبر مترجم: احمد صدارتی انتشارات: مرکز