کتاب مبانی تعلیم و تربیت - دیناروند

کتاب مبانی تعلیم و تربیت تألیف دکتر حسن دیناروند توسط انتشارات دانش پرور چاپ شده است.

تعلیم و تربیت، زمینه ای می باشد که فرد را به سمت هدف های مطلوب و مناسبی هدایت کرده و باعث رشد و تکامل او می شود. درک مبانی تعلیم و تربیت نیازمند تعریف دقیقی از اهداف تربیتی و نقش جامعه، معلمان، فراگیران و خانواده ها دارد. مبانی تعلیم و تربیت کمک می کند که برای چه کسانی باید تدریس کرد و چگونه و چه دانشی باید آموزش داده شود. این علم می تواند شامل مبانی تاریخی، جامعه شناختی، روانشناختی، فرهنگی، سیاسی و قانونی باشد که در این کتاب فقط به بررسی مبانی فلسفی، جامعه شناختی و انسان شناختی در محدوده ای کم پرداخته شده است. بحث آموزش و پرورش در همه ی کشورها اجباری بوده زیرا نحوه ی شکل گیری فرهنگ، شخصیت، مهارت، عادت ها و بسیاری از خصوصیات هر فرد از طریق تعلیم و تربیت در سازمان های آموزشی شکل می گیرد. انسان فقط به تعلیم و تربیت نیاز دارد و چنین تربیتی در ارتباط با مراحل و دوره های گوناگون زندگی او می باشد. برای درک بهتر هدف این علم نیازمند مطالعه ی جنبه های مختلف آن هستیم. برای درک عمیق تعلیم و تربیت مطالعه و بررسی آن لازم و ضروری می باشد. بررسی نظریه های بیان شده این توان را به خواننده می دهد تا با مفهوم آموزش و پرورش و مبانی بیان شده در این مجموعه آشنا شده و زمینه ی چالش های فکری برای او فراهم گردد.

 

فهرست

بخش اول: مبانی فلسفی تعلیم و تربیت فصل یک: فلسفه، ماهیت، مسائل، دامنه و ارزش فصل دو: معنا، ماهیت، هدف ها و مبانی تعلیم و تربیت فصل سه: فلسفه تعلیم و تربیت فصل چهار: فلسفه پندارگرایی و تعلیم و تربیت فصل پنج: فلسفه واقع گرایی و تعلیم و تربیت فصل شش: فلسفه طبیعت گرایی و تعلیم و تربیت فصل هفت: فلسفه هستی گرایی و تعلیم و تربیت فصل هشت: فلسفه عمل گرایی و تعلیم و تربیت فصل نه: فلسفه ترکیبی و تعلیم و تربیت فصل ده: نظریه پایدارگرایی فصل یازده: نظریه بنیادگرایی فصل دوازده: نظریه پیشرفت گرایی فصل سیزده: نظریه  تعلیم و تربیت انتقادی فصل چهارده: فلسفه فرانوگرایی بخش دوم: مبانی جامعه شناختی تعلیم و تربیت فصل پانزده: معنا و قلمروی جامعه شناسی تربیتی فصل شانزده: مدرسه و جامعه فصل هفده: تعلیم و تربیت و تحرک اجتماعی فصل هجده: تعلیم و تربیت و تغییر اجتماعی فصل نوزده: تعلیم و تربیت و فرهنگ فصل بیست: تعلیم و تربیت و قشر بندی اجتماعی فصل بیست و یک: کنترل اجتماعی و تعلیم و تربیت فصل بیست و دو: اجتماعی شدن و تعلیم و تربیت فصل بیست و سه: انسان شناسی و تعلیم و تربیت

برشی از متن کتاب

تعلیم و تربیت رسمی و غیر رسمی سعی دارند کودک را برای زندگی آماده نمایند. بیشتر معلمان در ارتباط با تعلیم و تربیت رسمی می باشند و این نوع تعلیم و تربیت را مورد توجه قرار می دهند. با توجه به اینکه آثار تعلیم و تربیت رسمی نظامند، معین و پایدار است اما آثار تعلیم و تربیت غیر رسمی مبهم و نامعین می باشد. به همین دلیل است که ما پیامدهای تعلیم و تربیت رسمی را در زمینه های معین می توانیم پیش بینی کنیم، در حالی که پیش بینی نتایج تعلیم و تربیت غیر رسمی امکان پذیر نمی باشد. از طریق تعلیم و تربیت رسمی است که ما می توانیم کودک نابالغ را بر اساس نیازهای جامعه تربیت کنیم. همه ی این موارد ممکن است صحیح بنظر برسند اما ما نمی توانیم نقش مهم تعلیم و تربیت غیر رسمی در زندگی کودک را فراموش نماییم. در تعلیم و تربیت رسمی یک کودک در روز چیزی حدود پنج تا شش ساعت در مدرسه می ماند در حالی که بقیه روز را در خانه، جامعه، مسجد، زمین بازی و ... بیرون از مدرسه می گذراند. بنابراین اهمیت تعلیم و تربیت غیر رسمی را نمی توان نادیده گرفت. بطور کلی تعلیم و تربیت شامل هر دو رسمی و غیر رسمی می باشدو در عصر جدید هر دو نوع تعلیم و تربیت رسمی و غیر رسمی اهمیت زیادی دارند. تفاوت آنها ممکن است در کیفیت یا کمیت باشد، اما هر دو یکدیگر را کامل می کنند. هر دو مستقل می باشند، اما رابطه متقابل دارند. ما نمی توانیم ارش های بنیادی مانند ارزش های اجتماعی، اخلاقی و روحی را در زندگی انسان که از طریق تعلیم و تربیت غیر رسمی انتقال می یابند کم اهمیت جلوه دهیم. همین طور ما نمی توانیم اهمیت مدرسه، آموزش و کارآموزی را که تعلیم و تربیت رسمی آن را مهیا می کند فراموش کنیم. کاملا روشن است که تعلیم و تربیت رسمی همانند غیر رسمی باید بنیاد همه ی سازمان های تربیتی و برنامه ریزی را تشکیل دهند. این دو نوع تربیت همدیگر را تکمیل می نمایند. (ترکیب دو نوع تربیت رسمی و غیر رسمی)

(رویـکردی فلـسفی، جامـعه شناختـی و انسـان شناسـی) نویسنده: دکتر حسن دیناروند انتشارات: دانش پرور