کتاب مبانی انسان شناسی (مردم شناسی) - منصوری مقدم

کتاب مبانی انسان شناسی (مردم شناسی) اثر منصور منصوری مقدم در انتشارات ساکو به چاپ رسیده است.

انسان شناسی یا به عبارتی دیگر همان مردم شناسی، بخشی از علوم اجتناعی و علمی گسترده در خصوص توضیح ابعاد وجودی انسان است که حوزه گسترده ای از فرهنگ تا تاریخ تکامل انسان را دربر می گیرد و رویکرد ویژه ای به موضوع فرهنگ دارد. انسان شناسی با پذیرش این اصل که نقش فرهنگ در ساختارهای اجتماعی نقش بسیار مهم و تعیین کننده ای است، به مطالعه ی فرهنگ در جوامع مختلف و در زمان ها و مکان های متفاوت می پردازد. به عبارت دیگر، کار انسان شناسی عمدتاً بررسی ظهور، تحول و تأثیر فرهنگ در زندگی آدمی است. انسان شناسی در پی آن است تا تنوعات وسیع آداب و رسوم و صور گوناگون حیات اجتماعی را مخصوصاً در بین مردمی که دارای تکونولوژی ابتدایی هستند، با روشی علمی به تحلیل کشد. همچنین، مطالعه عمیق مقولات اجتماعی چون تکنولوژی یا فرهنگ مادی و پویش اقتصادی، مؤسسات اجتماعی، زندگی زناشویی، نهاد دین، دولت، هنر، جادو، توانایی ها، تنوع رفتار و شکل پذیری طبع انسانی را بر عهده می گیرد و در مطالعات خود از داده ها و اطلاعات مردم نگاری کمک می گیرد.

کتاب "مبانی انسان شناسی" مشتمل بر شش فصل می باشد: 1- انسان شناسی چیست؟ 2- نظریه های انسان شناسی 3- روش های تحقیق در انسان شناسی 4- فرهنگ و جامعه 5- قومیت 6- مباحث انسان شناسی

 

برشی از متن کتاب

فصل اول: انسان شناسی چیست؟ انسان شناسی بیشتر از هر رشته دیگری بر پپیوندهای میان جامعه بشری و رشته گسترده تر حیات تأکید دارد. اگر تنوع چشمگیر شیوه های زندگی اقوام جهان را بهتر تشخیص دهیم، بهتر می توانیم به شناخت جامعه خودمان دست یابیم. انسان شناسی از یک طرف علم و از جهت دیگر هنر است، زیرا یک انسان شناس هم باید پدیده های فرهنگی جامعه مورد بررسی اش را از اسطوره ها و مناسک گرفته تا الگوهای خانوادگی و صورت های سازمان سیاسی یادداشت برداری و به صورت کتاب یا فیلم دقیقاً ثبت و ضبط کند و هم باید با افرادی که در میدان تحقیق به آن ها بر می خورد به عنوان یک انسان رابطه دوستانه برقرار کند و با آن ها همدلی و تفاهم نماید. فصل دوم: نظریه های انسان شناسی در بیش از صد سالی که از تاریخ پیدایش رشته انسان شناسی می گذرد، انواع نظریه ها ساخته و پرداخته شده است. این نظریه ها هم به قضایای سنتی و هم به مسائل معاصر راجع اند. در ضمن کلیه این نظریات به قضیه تحول و تنوع فرهنگی نیز توجه دارند. از لحاظ دوره زمانی نظریات انسان شناسی را به دسته " نظریه های قرن نوزدهم "، " نظریه های قرن بیستم " و" نظریات جدید " تقسیم بندی کرده اند. فصل سوم: روش های تحقیق در انسان شناسی یک دانشمند طبیعی همچون یک شیمیدان، غالباً تحت شرایط به دقت نظارت شده و در آزمایشگاهی که برای تحقیقات خاصی طراحی شده است، تحقیق می کند. اما انسان شناسی یک دانشمند اجتماعی است و این به آن معنا است که عمل گرد آوری داده ها و نتیجه گیری های او در شرایطی انجام می گیرد که با شرایط دانشمند طبیعی اساساً متفاوت است. رایج ترین فنون تحقیق در انسان شناسی در این بخش نام برده و تعریف شده اند. فصل چهارم: فرهنگ و جامعه واژه “ Culture ” از لغت "Cult" و "Cultivate" به معنی پرورش گیاهان و زمین گرفته شده است. این معنا نخستین و قدیمی ترین معنای فرهنگ است که در سده پانزدهم استفاده می شد. معنای دیگر در آغاز سده شانزدهم شکل گرفت و در آن مفهوم پرورش از حوزه جانوران و گیاهان به حوزه های انتزاعی تری از جمله ذهن انسان گسترش یافت. تعریف دیگر از فرهنگ ریشه در اندیشه عصر روشنگری دارد. در واقع در سده هجدهم نویسندگان این واژه را برای اشاره به روند دنیوی توسعه اجتماعی به کار می بردند اما تعریفی که در سال های اخیر از تأثیرگذارترین تعاریف در علوم اجتماعی و کل علوم انسانی بوده است، دلالت بر معانی مشترک میان گروه ها و ملت ها دارد. بنابراین تعریف، فرهنگ مجموعه ای از کنش هاست که به واسطه آن ها معانی در قالب یک گروه، تولید و مبادله می شوند. فصل پنجم: قومیت با این که مفهوم نژاد به اشتباه به چیزی ثابت و زیست شناختی اطلاق می شود، قومیت مفهومی است که معنای مطلقاً اجتماعی و فرهنگی دارد. قومیت به کرد و کارها و نگرش های فرهنگی اجتماع معینی از مردم اطلاق می شود که آن ها را از دیگران متمایز می سازد و اعضای گروه های قومی خود را از نظر فرهنگی از سایر گروه های جامعه می دانند و سایر گروه های اجتماعی نیز به همین چشم به آن ها نگاه می کنند.

فهرست

فصل اول: انسان شناسی چیست؟ انسان شناسی و بررسی فرهنگ انسان شناسی عمومی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی باستان شناختی انسان شناسی زیست شناختی یا جسمانی انسان شناسی زبان شناختی مردم شناسی و انسان شناسی ویژگی های انسان شناسی آغاز علم انسان شناسی و چگونگی شکل گیری آن نخستین برخوردها انسان شناسی به عنوان یک رشته علمی تحول انسان شناسی در قرن بیستم انسان شناسی جوامع خودی انسان شناسی و رشته های دانشگاهی دیگر انسان شناسی فرهنگی و جامعه شناسی انسان شناسی و روان شناسی انسان شناسی و تاریخ فصل دوم: نظریه های انسان شناسی نظریه های قرن نوزدهم مکتب تطور گرایی مکتب اشاعه گرایی نظریه های قرن بیستم کارکردگرایی مکتب ساخت گرایی مکتب فرهنگ و شخصیت یا انسان شناسی روان شناختی نظریات جدید محیط شناسی فرهنگی ماتریالیسم فمینیستی خودآزمایی فصل دوم فصل سوم: روش های تحقیق در انسان شناسی تحقیق میدانی رهیافت های اصلی در انسان شناسی رهیافت از درون یا مردم نگاری نوین رهیافت از بیرون مردم نگاری: سنتی و امروزی روش های مردم نگاری رایج ترین فنون تحقیق در انسان شناسی انسان شناسی و مسائل روش شناسی مسائل و مشکلات تفسیر و توصیف مسائل اخلاقی و هویتی فصل چهارم: فرهنگ و جامعه بخش اول: فرهنگ مفهوم فرهنگ فرهنگ به عنوان یه رفتار اکتسابی سازمان فرهنگ هنجارهای فرهنگی ارزش ها آداب و رسوم عرف قوانین تنوع فرهنگی ساز و کارهای دگرگونی فرهنگی فرهنگ پذیری جهانی شدن واپس ماندگی فرهنگی بخش دوم: جامعه نهاد اجتماعی اجتماعی شدن هویت انواع جامعه فصل پنجم: قومیت درک نژاد و قومیت نژاد قومیت سیر تاریخی قوم گروه قومی مؤلفه های شکل دهنده هویت قومی پیش داوری، تعصب، تبعیض و نژاد پرستی قوم مداری مدل های ادغام قومی قوم کشی فصل ششم: مباحث انسان شناسی انسان شناسی خویشاوندی خانواده و خویشاوندی در دوره شکارگری و گردآوری خوراک خانواده و خویشاوندی در جامعه های بوستانکار خانواده و خویشاوندی در جامعه های کشاورزی خانواده و خویشاوندی در جامعه های صنعتی انسان شناسی دینی جادو و دین اضطراب، نظارت و تسکین انواع دین شمنیسم توتمیسم تابو انسان شناسی سیاسی قدرت به مثابه موضوعی برای انسان شناسی سیاسی انسان شناسی کاربردی ضمائم و کتابنامه ضمائم شرح چکیده مفاهیم و اصطلاحات اساسی انسان شناسی

مؤلف: منصور منصوری مقدم انتشارات: ساکو